Tenzije na Kosovu i dijalog koji vodi Evropska unija (EU) o normalizaciji odnosa Kosova i Srbije biće tema razgovora na nekoliko sastanaka na visokom nivou u EU ove nedjelje, a započinju već susretom ministara spoljnih poslova u ponedjeljak.
Šefovi diplomatija država članica EU u ponedjeljak će, prema izvorima iz Brisela, razmjeniti mišljenja o dijalogu Kosova i Srbije, u svijetlu nastavka i povećanja tenzija na sjeveru Kosova".
Očekuje se da prilikom rasprave visoki predstavnik EU za zajedničku spoljnu politiku i bezbjednost Josep Borrell podnese izvještaj o njegovim nedavnim sastancima sa predsjednikom Srbije Aleksandrom Vučićem i premijerom Kosova Albinom Kurtijem, kao i o mjerama koje je EU uvela protiv članova Vlade Kosova.
Uoči početka sastanka Borrell je izjavio da su Kosovo i Srbija visoko na agendi EU ovih dana.
Prema diplomatskim izvorima Radija Slobodna Evropa (RSE), ne očekuju se nikakvi formalni zaključci ili odluke, osim rasprave o mjerama koje evropski blok može poduzeti kako bi uvjerio strane da odmah preduzmu korake za smanjenje tenzija.
Iako je planirana od ranije, rasprava se održava nakon hitnog kriznog sastanka koji je održan 22. juna u Briselu, kada je Borrell odvojeno razgovarao sa liderima Kosova i Srbije kako bi se pronašlo rješenje za tenzije na sjeveru Kosova. Ovaj sastanak nije doneo nikakav rezultat a Vučić je odbio da se direktno sastane sa Kurtijem.
Dan nakon ovog sastanka, evropski šef diplomatije je u petak 23. juna saopštio da se eskalacija na sjeveru Kosova nastavlja i postaje opasna, te da EU neće to tolerisati. Borrell je na Twitteru naveo da je "veoma uznemiren situacijom na sjeveru Kosova", pominjući hapšenja kosovskih Srba, marširanje Kosovskih bezbjednosnih snaga (KSB) u Južnoj Mitrovici, te oštru retoriku koja je usledila iz Srbije.
Tenzije od kraja maja
Tenzije na sjeveru Kosova su porasle od 26. maja, kada su novi albanski predsjednici opština na sjeveru - naseljenih većinom Srbima - ušli u zgrade opština Zvečan, Leposavić i Zubin Potok.
Lokalno srpsko stanovništvo, koje je bojkotovalo izbore, tome se usprotivilo i usledili su kontinuirani protesti ispred opština.
Tenzije su još više porasle kada su vlasti Srbije kidnapovale trojicu pripadnika Policije Kosova. Kosovo je kazalo da se radi o otmici, Srbija je rekla da su policajci uhapšeni na teritoriji Srbije.
Kosovske vlasti posljednjih dana uhapsile su nekoliko pripadnika srpske zajednice, koji su navodno učestvovali u nasilju nad pripadnicima NATO misije na Kosovu, KFOR-a, Policije Kosova i novinarima koji izvještavaju sa sjevera.
Srbija i pripadnici srpske zajednice na Kosovu ova hapšenja smatraju samovoljnim.
Sastanci koji još slijede
Međunarodna zajednica je zatražila od Kosova i Srbije da hitno smanje tenzije i da Kosovo organizuje nove izbore.
Situacija na Kosovu i dijalog koji vodi EU biće tema razgovora na nekoliko drugih sastanaka na visokom nivou u EU ove nedjelje, sa kojih će Kosovo i Srbija biti pozvani da odmah smanje tenzije i vrate se dijalogu.
Međutim, očekuje se i da dvije zemlje budu upozorene na posljedice koje mogu imati, ukoliko ne pokažu volju za opreznim i konstruktivnim ponašanjem.
Specijalni izaslanik EU za dijalog Miroslav Lajčak i generalni direktor Evropske komisije u Direkciji za proširenje Jan Koopman učestvovaće već u utorak, 27. juna, u Evropskom parlamentu u raspravi o najnovijim dešavanjima u odnosima između Kosova i Srbije.
Ova rasprava će se održati u Odboru za vanjsku politiku i tamo se očekuje razgovor o nedavnim sastancima Borrella sa Kurtijem i Vučićem, ali i o mjerama koje je Evropska komisija već počela da preduzima prema Kosovu, kao kaznenoj mjeri zbog situacije na sjeveru. Do sada je, naime, otkazano nekoliko zajedničkih sastanaka Evropske komisije i Kosova.
Kosovo i Srbija će biti i na dnevnom redu predstojećeg samita lidera EU koji je zakazan za 29. i 30. juni.
Prema nacrtu zaključaka, u koji RSE ima uvid, 27 šefova država i vlada EU bi trebalo da osude nasilne incidente na sjeveru Kosova i pozovu na hitnu deeskalaciju situacije, na osnovu ključnih elemenata koje je već istakla EU.
"Kao naredni korak neophodni su: nastavak dijaloga uz posredovanje EU koji vodi visoki predstavnik Borrell i brza implementacija Sporazuma o putu normalizacije i njegovog Aneksa za implementaciju. Neuspjeh deeskalacije tenzija imaće negativne posljedice", navodi se u nacrtu zaključaka koje treba da usvoje šefovi država i vlada članica EU na kraju samita.
Kosovo u vrhu briselske agende, prema navodima diplomata EU za RSE, pokazuje posvećenost, ali i brigu koju blok ima za situaciju na Kosovu i za odnose Kosova i Srbije.
Očekuje se da prilikom rasprave visoki predstavnik EU za zajedničku spoljnu politiku i bezbjednost Josep Borrell podnese izvještaj o njegovim nedavnim sastancima sa predsjednikom Srbije Aleksandrom Vučićem i premijerom Kosova Albinom Kurtijem, kao i o mjerama koje je EU uvela protiv članova Vlade Kosova.
Uoči početka sastanka Borrell je izjavio da su Kosovo i Srbija visoko na agendi EU ovih dana.
Prema diplomatskim izvorima Radija Slobodna Evropa (RSE), ne očekuju se nikakvi formalni zaključci ili odluke, osim rasprave o mjerama koje evropski blok može poduzeti kako bi uvjerio strane da odmah preduzmu korake za smanjenje tenzija.
Iako je planirana od ranije, rasprava se održava nakon hitnog kriznog sastanka koji je održan 22. juna u Briselu, kada je Borrell odvojeno razgovarao sa liderima Kosova i Srbije kako bi se pronašlo rješenje za tenzije na sjeveru Kosova. Ovaj sastanak nije doneo nikakav rezultat a Vučić je odbio da se direktno sastane sa Kurtijem.
Dan nakon ovog sastanka, evropski šef diplomatije je u petak 23. juna saopštio da se eskalacija na sjeveru Kosova nastavlja i postaje opasna, te da EU neće to tolerisati. Borrell je na Twitteru naveo da je "veoma uznemiren situacijom na sjeveru Kosova", pominjući hapšenja kosovskih Srba, marširanje Kosovskih bezbjednosnih snaga (KSB) u Južnoj Mitrovici, te oštru retoriku koja je usledila iz Srbije.
Tenzije od kraja maja
Tenzije na sjeveru Kosova su porasle od 26. maja, kada su novi albanski predsjednici opština na sjeveru - naseljenih većinom Srbima - ušli u zgrade opština Zvečan, Leposavić i Zubin Potok.
Lokalno srpsko stanovništvo, koje je bojkotovalo izbore, tome se usprotivilo i usledili su kontinuirani protesti ispred opština.
Tenzije su još više porasle kada su vlasti Srbije kidnapovale trojicu pripadnika Policije Kosova. Kosovo je kazalo da se radi o otmici, Srbija je rekla da su policajci uhapšeni na teritoriji Srbije.
Kosovske vlasti posljednjih dana uhapsile su nekoliko pripadnika srpske zajednice, koji su navodno učestvovali u nasilju nad pripadnicima NATO misije na Kosovu, KFOR-a, Policije Kosova i novinarima koji izvještavaju sa sjevera.
Srbija i pripadnici srpske zajednice na Kosovu ova hapšenja smatraju samovoljnim.
Sastanci koji još slijede
Međunarodna zajednica je zatražila od Kosova i Srbije da hitno smanje tenzije i da Kosovo organizuje nove izbore.
Situacija na Kosovu i dijalog koji vodi EU biće tema razgovora na nekoliko drugih sastanaka na visokom nivou u EU ove nedjelje, sa kojih će Kosovo i Srbija biti pozvani da odmah smanje tenzije i vrate se dijalogu.
Međutim, očekuje se i da dvije zemlje budu upozorene na posljedice koje mogu imati, ukoliko ne pokažu volju za opreznim i konstruktivnim ponašanjem.
Specijalni izaslanik EU za dijalog Miroslav Lajčak i generalni direktor Evropske komisije u Direkciji za proširenje Jan Koopman učestvovaće već u utorak, 27. juna, u Evropskom parlamentu u raspravi o najnovijim dešavanjima u odnosima između Kosova i Srbije.
Ova rasprava će se održati u Odboru za vanjsku politiku i tamo se očekuje razgovor o nedavnim sastancima Borrella sa Kurtijem i Vučićem, ali i o mjerama koje je Evropska komisija već počela da preduzima prema Kosovu, kao kaznenoj mjeri zbog situacije na sjeveru. Do sada je, naime, otkazano nekoliko zajedničkih sastanaka Evropske komisije i Kosova.
Kosovo i Srbija će biti i na dnevnom redu predstojećeg samita lidera EU koji je zakazan za 29. i 30. juni.
Prema nacrtu zaključaka, u koji RSE ima uvid, 27 šefova država i vlada EU bi trebalo da osude nasilne incidente na sjeveru Kosova i pozovu na hitnu deeskalaciju situacije, na osnovu ključnih elemenata koje je već istakla EU.
"Kao naredni korak neophodni su: nastavak dijaloga uz posredovanje EU koji vodi visoki predstavnik Borrell i brza implementacija Sporazuma o putu normalizacije i njegovog Aneksa za implementaciju. Neuspjeh deeskalacije tenzija imaće negativne posljedice", navodi se u nacrtu zaključaka koje treba da usvoje šefovi država i vlada članica EU na kraju samita.
Kosovo u vrhu briselske agende, prema navodima diplomata EU za RSE, pokazuje posvećenost, ali i brigu koju blok ima za situaciju na Kosovu i za odnose Kosova i Srbije.
