Opozicija na Kosovu svakodnevno poziva vladajući Pokret Samoopredjeljenje da odmere snage na prevremenim izborima, optužujući aktuelnu vladu da nema formulu za razvoj Kosova i da mu nanosi štetu. Spremajući se za ovaj "okršaj", Demokratska partija Kosova predložila je svog kandidata za premijera - Bedrija Hamzu, gradonačelnika Južne Mitrovice. Sagovornici Kosovo onlajna kažu da postoje stvari koje Hamzu preporučuju da bude adut opozicije, ali i da nije izvesno da li će on i PDK moći da dovedu do pada Kurtija.
Interesantno je da PDK za premijera nije kandidovala lidera stranke Memlija Krasniqija, već je Krasniqi predložio Hamzu, predstavljajući ga kao „dokazanu ličnost“ i kao odgovor PDK „na pozive građana za boljim i sigurnijim životom“. Hamza je, naime, od 2013. do 2017. godine bio guverner Centralne banke Kosova, a od 2017. do 2019. ministar finansija.
Nakon što je nominovan, sam Hamza je izjavio da ima bolji tim od Albina Kurtija i dobar program, kao i da bi bio bolji premijer i od predsjednika Demokratskog saveza Kosova Lumira Abdixhikua.
O takmacu iz PDK Samoopredjeljenje je već iznelo stav - da je "iskorišćena figura" i dio prethodnih vlada koje su ocjenjene kao korumpirane.
Politički analitičar Shkelzen Maliqi, međutim, smatra da Hamza može da bude konkurencija Albinu Kurtiju jer je, kaže, jedan od tri predsjednika opština iz PDK koji su vrlo uspješni u svojim opštinama. Dok je bio ministar finansija, kako navodi, nije imao "mrlje".
"Hamza je respektabilan. To što je on kandidovan je dobar potez u smislu demokratskih procedura, jer ne mora uvijek da se kandiduje predsjednik partije. Kod Hamze se računa na to da će postati atraktivan i za druge partije zbog Kurtijevog 'antiamerikanizma', odnosno, što kvari odnose sa strateškim partnerima Kosova", kaže Maliqi za Kosovo onlajn.
Maliqi ukazuje da se borba za drugo mjesto vodi između Demokratskog saveza Kosova i PDK i da nije isključeno da neka od tih stranaka bude na čelu buduće vlade.
„Ko bude drugi može da bude i prvi u nekoj raspodjeli. Pretpostavlja se da Samoopredjeljenje gubi podršku i ako se sada, recimo, 100.000 glasača LDK koji su prošli put dali glas Kurtiju, vrate u prozapadni tabor, onda može da se desi da neka od ove dvije opozicione partije bude prva i da formira vladu", kaže Maliqi.
O tome kakva bi mogla da bude kampanja Hamze i da li će se u njoj baviti Srbima, sagovornik portala kaže da pretpostavlja da PDK u kampanji ne bi trebalo da ide protiv sporazuma koje je Kurti potpisao, jer to, kaže, "nisu Kurtijevi sporazumi".
"To je ono što je potpisao i Isa Mustafa i Hashim Thaçi ranije. Tih 40 sporazuma manje, više su bili riješeni 2016. godine, dok su ostale dve, tri sporne stvari. Tako da oni ne mogu da budu i protiv Kurtija i protiv svojih prethodnika koji su bolje sarađivali sa zapadnim partnerima. Zajednica srpskih opština je minimum ili optmum koji može da 'proradi' neku novu budućnost Kosova, tako da sa jedne strane imamo defakto priznanje Kosova od strane srpskih vlasti bez formalnog priznanja jer to zabranjuje Ustav Srbije, a da se sa druge strane Kosovu oslobodi put ka međunarodnim organizacijama", navodi Maliqi.
Marko Milenković iz NVO "Nova društvena inicijativa" kaže da je Bedri Hamza adut koji dio opozicije izvlači iz rukava i da je njegova nominacija, iako pomalo iznenađujuća odluka, istovremeno i razumna jer se u prethodnom periodu nisu profilisali jasni politički lideri.
"Odluku da Krasniqi ne bude kandidat već Hamza vidim kao racionalnu jer je Hamza imao iskustva u upravljanju kao dio značajnih institucija i ima iskustvo koje nedostaje Krasniqiju a koje je važno za potencijalno premijersko mjesto ukoliko želite da zadobijete povjerenje građana i da upravljate institucijama. Ipak, nisam siguran kako će biračko tijelo reagovati na ovog kandidata", kaže Milenković za Kosovo onlajn.
On podsjeća da je Hamza, koji je aktuelni gradonačelnik Južne Mitrovice, na izborima u ovoj opštini ostvario značajan rezultat, ali da nije izvesno da li može da bude ključni adut za obaranje Samoopredjeljenja sa vlasti.
Što se tiče odnosa Hamze prema srpskoj zajednici, sagovornik portala kaže da on nije bio previše vidljiv na funkcijama koje je obavljao ranije, kao ministar finansija i guverner Centralne banke.
"Ono što znamo je da je stranka iz koje dolazi imala donekle bolji odnos sa srpskom zajednicom nego odnos koji ima Samoopredjeljenje i trenutna vlast na Kosovu. Pozicija prema međunarodnoj zajednici i procesima dijaloga i normalizacije odnosa je bila mnogo konstruktivnija za vrijeme vladavine PDK i u tom periodu su mnogi važni sporazumi potpisani i građeno je povjerenje sa srpskom zajednicom. Vjerovatno su očekivanja međunarodne zajednice, a možda i srpske zajednice, donekle pozitivnija, ali tek treba da vidimo kako će da se razvija politička kampanja", kaže Milenković.
Iako smatra da Bedri Hamza, kao kandidat PDK za premijera, može da podigne rejting te stranke za neki procenat, univerzitetski profesor Nexhmedin Spahiu ipak je uvjeren da bi konkurencija Albinu Kurtiju jedino mogao da bude neki kandidat iz Demokratskog saveza Kosova koji bi imao jaku podršku.
"Hamzina kandidatura više je bila u cilju sprečavanja da se PDK ne rasprši nakon što su njeni lideri otišli u Hag, jer tu postoji borba za vlast. Iza njegove nominacije stoji namera da se sačuva jedinstvo stranke", kaže Spahiu za Kosovo onlajn.
On ukazuje da Samoopredjeljenje Albina Kurtija nije došlo na vlast tako što je oduzelo glasove od PDK-u već LDK-u.
"Da bi Albin Kurti pao, glasovi koje je on uzeo od LDK treba da se vrate LDK-u, jer oni neće ići PDK-u pošto LDK i PDK među sobom imaju duboki ideološki razdor, mnoga poslijeratna politička ubistva i teško je da članstvo LDK pređe u PDK i obrnuto. Kurti je dobio više od 50 odsto glasova kada su birači LDK prešli kod njega, tako da ukoliko neko želi da sruši Albina Kurtija on mora da investira u to da se glasovi LDK vrate LDK-u", kaže Spahiu.
Na pitanje kakav bi mogao da bude odnos Hamze prema srpskoj zajednici, Spahiu kaže da bi to moglo da se zaključi prema odnosu koji je imao prema Sjevernoj Mitrovici pre nego što su srpski gradonačelnici na sjeveru dali ostavke.
"Dok je gradonačelnik Južne Mitrovice bio Agim Bahtiri on je imao kontakte sa Rakićem i ostalima, imao je neku saradnju, međutim Hamza tokom svog mandata nije imao nikakve kontakte", kaže Spahiu.
Izvor: Kosovo Online
Nakon što je nominovan, sam Hamza je izjavio da ima bolji tim od Albina Kurtija i dobar program, kao i da bi bio bolji premijer i od predsjednika Demokratskog saveza Kosova Lumira Abdixhikua.
O takmacu iz PDK Samoopredjeljenje je već iznelo stav - da je "iskorišćena figura" i dio prethodnih vlada koje su ocjenjene kao korumpirane.
Politički analitičar Shkelzen Maliqi, međutim, smatra da Hamza može da bude konkurencija Albinu Kurtiju jer je, kaže, jedan od tri predsjednika opština iz PDK koji su vrlo uspješni u svojim opštinama. Dok je bio ministar finansija, kako navodi, nije imao "mrlje".
"Hamza je respektabilan. To što je on kandidovan je dobar potez u smislu demokratskih procedura, jer ne mora uvijek da se kandiduje predsjednik partije. Kod Hamze se računa na to da će postati atraktivan i za druge partije zbog Kurtijevog 'antiamerikanizma', odnosno, što kvari odnose sa strateškim partnerima Kosova", kaže Maliqi za Kosovo onlajn.
Maliqi ukazuje da se borba za drugo mjesto vodi između Demokratskog saveza Kosova i PDK i da nije isključeno da neka od tih stranaka bude na čelu buduće vlade.
„Ko bude drugi može da bude i prvi u nekoj raspodjeli. Pretpostavlja se da Samoopredjeljenje gubi podršku i ako se sada, recimo, 100.000 glasača LDK koji su prošli put dali glas Kurtiju, vrate u prozapadni tabor, onda može da se desi da neka od ove dvije opozicione partije bude prva i da formira vladu", kaže Maliqi.
O tome kakva bi mogla da bude kampanja Hamze i da li će se u njoj baviti Srbima, sagovornik portala kaže da pretpostavlja da PDK u kampanji ne bi trebalo da ide protiv sporazuma koje je Kurti potpisao, jer to, kaže, "nisu Kurtijevi sporazumi".
"To je ono što je potpisao i Isa Mustafa i Hashim Thaçi ranije. Tih 40 sporazuma manje, više su bili riješeni 2016. godine, dok su ostale dve, tri sporne stvari. Tako da oni ne mogu da budu i protiv Kurtija i protiv svojih prethodnika koji su bolje sarađivali sa zapadnim partnerima. Zajednica srpskih opština je minimum ili optmum koji može da 'proradi' neku novu budućnost Kosova, tako da sa jedne strane imamo defakto priznanje Kosova od strane srpskih vlasti bez formalnog priznanja jer to zabranjuje Ustav Srbije, a da se sa druge strane Kosovu oslobodi put ka međunarodnim organizacijama", navodi Maliqi.
Marko Milenković iz NVO "Nova društvena inicijativa" kaže da je Bedri Hamza adut koji dio opozicije izvlači iz rukava i da je njegova nominacija, iako pomalo iznenađujuća odluka, istovremeno i razumna jer se u prethodnom periodu nisu profilisali jasni politički lideri.
"Odluku da Krasniqi ne bude kandidat već Hamza vidim kao racionalnu jer je Hamza imao iskustva u upravljanju kao dio značajnih institucija i ima iskustvo koje nedostaje Krasniqiju a koje je važno za potencijalno premijersko mjesto ukoliko želite da zadobijete povjerenje građana i da upravljate institucijama. Ipak, nisam siguran kako će biračko tijelo reagovati na ovog kandidata", kaže Milenković za Kosovo onlajn.
On podsjeća da je Hamza, koji je aktuelni gradonačelnik Južne Mitrovice, na izborima u ovoj opštini ostvario značajan rezultat, ali da nije izvesno da li može da bude ključni adut za obaranje Samoopredjeljenja sa vlasti.
Što se tiče odnosa Hamze prema srpskoj zajednici, sagovornik portala kaže da on nije bio previše vidljiv na funkcijama koje je obavljao ranije, kao ministar finansija i guverner Centralne banke.
"Ono što znamo je da je stranka iz koje dolazi imala donekle bolji odnos sa srpskom zajednicom nego odnos koji ima Samoopredjeljenje i trenutna vlast na Kosovu. Pozicija prema međunarodnoj zajednici i procesima dijaloga i normalizacije odnosa je bila mnogo konstruktivnija za vrijeme vladavine PDK i u tom periodu su mnogi važni sporazumi potpisani i građeno je povjerenje sa srpskom zajednicom. Vjerovatno su očekivanja međunarodne zajednice, a možda i srpske zajednice, donekle pozitivnija, ali tek treba da vidimo kako će da se razvija politička kampanja", kaže Milenković.
Iako smatra da Bedri Hamza, kao kandidat PDK za premijera, može da podigne rejting te stranke za neki procenat, univerzitetski profesor Nexhmedin Spahiu ipak je uvjeren da bi konkurencija Albinu Kurtiju jedino mogao da bude neki kandidat iz Demokratskog saveza Kosova koji bi imao jaku podršku.
"Hamzina kandidatura više je bila u cilju sprečavanja da se PDK ne rasprši nakon što su njeni lideri otišli u Hag, jer tu postoji borba za vlast. Iza njegove nominacije stoji namera da se sačuva jedinstvo stranke", kaže Spahiu za Kosovo onlajn.
On ukazuje da Samoopredjeljenje Albina Kurtija nije došlo na vlast tako što je oduzelo glasove od PDK-u već LDK-u.
"Da bi Albin Kurti pao, glasovi koje je on uzeo od LDK treba da se vrate LDK-u, jer oni neće ići PDK-u pošto LDK i PDK među sobom imaju duboki ideološki razdor, mnoga poslijeratna politička ubistva i teško je da članstvo LDK pređe u PDK i obrnuto. Kurti je dobio više od 50 odsto glasova kada su birači LDK prešli kod njega, tako da ukoliko neko želi da sruši Albina Kurtija on mora da investira u to da se glasovi LDK vrate LDK-u", kaže Spahiu.
Na pitanje kakav bi mogao da bude odnos Hamze prema srpskoj zajednici, Spahiu kaže da bi to moglo da se zaključi prema odnosu koji je imao prema Sjevernoj Mitrovici pre nego što su srpski gradonačelnici na sjeveru dali ostavke.
"Dok je gradonačelnik Južne Mitrovice bio Agim Bahtiri on je imao kontakte sa Rakićem i ostalima, imao je neku saradnju, međutim Hamza tokom svog mandata nije imao nikakve kontakte", kaže Spahiu.
Izvor: Kosovo Online
