Španska inkvizicija je bila zloglasna institucija unutar Katoličke crkve koja je postojala od 1478. do 1834. godine čiji je zadatak bio da islijeđuje, sudi i kažnjava ljude za koje bi se "utvrdilo" da su nehrišćani - jeretici, magovi, astrolozi,...
Nivo brutalnosti i bezobzirnosti eskalirao je tokom talasa anti-katolicizma koji se proširio u Evropi u drugoj polovini 19. vijeka, a savremeni historičari još uvijek procjenjuju da je oko 150 hiljada ljudi optuženo za zločine jeresi i bogohuljenja dok je samo u Španiji pogubljeno oko 5.000 osuđenih.
Najbrutalniji talas progona nehrišćana pogodio je Španiju u 15. vijeku za vrijeme prvog "Generala inkvizicije" - Tomasa de Torkemade.
Tomas de Torkemada bio je prvi veliki inkvizitor u Španiji. Rođen je u Valjadolidu 1420. godine. U ranoj mladosti je pristupio dominikanskom crkvenom redu.
Papa ga je 1483. imenovao za Velikog inkvizitora Kastilje, a zatim i cijele Španije. Torkemada je sve svoje napore usmjerio ka uništenju maranosa, Jevreja koji su se na silu preobratili u hrišćanstvo, ali su ipak zadržali svoje stare obrede.
Njegov cilj bio je postizanje "sangre limpia" ("čiste krvi") i radio je na tome da takozvane "lažne hrišćane" "potpuno" prevede u hrišćanstvo ili da ih uništi.
Torkemada je bio dominikanski fratar koji je zahvaljujući bliskom odnosu sa princezom Izabelom I Kastiljskom postao njen politički i vjerski savjetnik.
Kada se princeza udala za kralja Ferdinanda od Aragona 1469. Torkemada ih je pozvao da potpišu peticiju pape Siksta IV kojom bi se formirao autonomni inkvizitorski sud Španije. Pošto je uspio da ubjedi kraljevski par i dobije odobrenje od Pape da bude na čelu ovog suda, sve je bilo spremno za historijski progon Jevreja i Arapa.
Za razliku od Jevreja, Arapi su češće prelazili u hrišćanstvo potpuno ostavljajući islam. Glavni razlog za to je neposredno iskustvo Jevreja i potreba da se sačuva veliki kapital koji su imali.
S obzirom da je bilo nemoguće protjerati toliki broj ljudi, Veliki inkvizitor je počeo da pribjegava otimanju kuća, zemlje i zlata maranosa. Tako je tokom inkvizicionih procesa najblaža kazna za maranose bila zaplijena njihove imovine, dok je najteža bila spaljivanje na lomači. Torkemada je uspio da protjera veliki broj Jevreja iz Španije, a zanimljivo je da mu je baka bila Jevrejka koja je prešla u hrišćanstvo.
Torkemada je bio izuzetno revnostan u obavljanju svoje dužnosti, tako da je tokom svog "mandata" protjerao 40 hiljada Jevreja, a njih oko 50 hiljada je na silu preveo u hrišćanstvo.
Nemali broj njih je ubio na izuzetno brutalan način, tako što bi organizovao javna i masovna spaljivanja na lomači. Prema zapisima same crkve, spaljeno je oko 2.000 Jevreja, "čarobnjaka" i "astrologa".
Pored ovako drastičnih mjera, Veliki inkvizitor je posebno praktikovao metodu javnog ruganja. Skoro da je institucionalizovao pogrdne kostime koji su se zvali "sanbenito".
Na kostimima su bile naslikane zmije i prizori iz pakla, a kupaste kape predstavljale su vezu sa kapama luda i klovnoca.
Jevreji su morali da nose ove smiješne kostime kako bi ih građani odmah prepoznali i mogli da im se rugaju.
Mnogi historičari smatraju da je ponešto od metoda ovog surovog čovjeka sasvim sigurno bilo poznato i Hitleru koji je, vijekovima kasnije, sproveo najsurovije progone nad Jevrejima.
Nošenje kostima svakako dosta podsjeća na žute trake sa Davidovom zvezdom koju su nacisti natjerali Jevreje da nose. Što se Torkemade tiče, on je umro prirodnom smrću 1498. Jedna od njegovih najpoznatijih izreka, izrečena prema legendi pred sam kraj života, bila je: "Kriv sam za samo jedan zločin - bio sam previše velikosrdan".
Najbrutalniji talas progona nehrišćana pogodio je Španiju u 15. vijeku za vrijeme prvog "Generala inkvizicije" - Tomasa de Torkemade.
Tomas de Torkemada bio je prvi veliki inkvizitor u Španiji. Rođen je u Valjadolidu 1420. godine. U ranoj mladosti je pristupio dominikanskom crkvenom redu.
Papa ga je 1483. imenovao za Velikog inkvizitora Kastilje, a zatim i cijele Španije. Torkemada je sve svoje napore usmjerio ka uništenju maranosa, Jevreja koji su se na silu preobratili u hrišćanstvo, ali su ipak zadržali svoje stare obrede.
Njegov cilj bio je postizanje "sangre limpia" ("čiste krvi") i radio je na tome da takozvane "lažne hrišćane" "potpuno" prevede u hrišćanstvo ili da ih uništi.
Torkemada je bio dominikanski fratar koji je zahvaljujući bliskom odnosu sa princezom Izabelom I Kastiljskom postao njen politički i vjerski savjetnik.
Kada se princeza udala za kralja Ferdinanda od Aragona 1469. Torkemada ih je pozvao da potpišu peticiju pape Siksta IV kojom bi se formirao autonomni inkvizitorski sud Španije. Pošto je uspio da ubjedi kraljevski par i dobije odobrenje od Pape da bude na čelu ovog suda, sve je bilo spremno za historijski progon Jevreja i Arapa.
Za razliku od Jevreja, Arapi su češće prelazili u hrišćanstvo potpuno ostavljajući islam. Glavni razlog za to je neposredno iskustvo Jevreja i potreba da se sačuva veliki kapital koji su imali.
S obzirom da je bilo nemoguće protjerati toliki broj ljudi, Veliki inkvizitor je počeo da pribjegava otimanju kuća, zemlje i zlata maranosa. Tako je tokom inkvizicionih procesa najblaža kazna za maranose bila zaplijena njihove imovine, dok je najteža bila spaljivanje na lomači. Torkemada je uspio da protjera veliki broj Jevreja iz Španije, a zanimljivo je da mu je baka bila Jevrejka koja je prešla u hrišćanstvo.
Torkemada je bio izuzetno revnostan u obavljanju svoje dužnosti, tako da je tokom svog "mandata" protjerao 40 hiljada Jevreja, a njih oko 50 hiljada je na silu preveo u hrišćanstvo.
Nemali broj njih je ubio na izuzetno brutalan način, tako što bi organizovao javna i masovna spaljivanja na lomači. Prema zapisima same crkve, spaljeno je oko 2.000 Jevreja, "čarobnjaka" i "astrologa".
Pored ovako drastičnih mjera, Veliki inkvizitor je posebno praktikovao metodu javnog ruganja. Skoro da je institucionalizovao pogrdne kostime koji su se zvali "sanbenito".
Na kostimima su bile naslikane zmije i prizori iz pakla, a kupaste kape predstavljale su vezu sa kapama luda i klovnoca.
Jevreji su morali da nose ove smiješne kostime kako bi ih građani odmah prepoznali i mogli da im se rugaju.
Mnogi historičari smatraju da je ponešto od metoda ovog surovog čovjeka sasvim sigurno bilo poznato i Hitleru koji je, vijekovima kasnije, sproveo najsurovije progone nad Jevrejima.
Nošenje kostima svakako dosta podsjeća na žute trake sa Davidovom zvezdom koju su nacisti natjerali Jevreje da nose. Što se Torkemade tiče, on je umro prirodnom smrću 1498. Jedna od njegovih najpoznatijih izreka, izrečena prema legendi pred sam kraj života, bila je: "Kriv sam za samo jedan zločin - bio sam previše velikosrdan".
