Kosovo i Srbija dijele dugu graničnu liniju od oko 350 kilometara. U 24 godine nakon završetka rata, na ovoj graničnoj liniji, koja je granica za Kosovo i administrativna linija za Srbiju, dogodilo se nekoliko incidenata.
Jedan se dogodio 2012. godine, kada su specijalne jedinice Srbije uhapsile dvojicu graničnih policajaca Kosova u podujevskom selu Dumnica, piše Radio Slobodna Evropa na albanskom jeziku.
Sličan incident dogodio se 14. juna ove godine, kada su srpske snage uhapsile trojicu kosovskih policajaca.
Kosovo kaže da su uhapšeni na teritoriji Kosova, Srbija tvrdi na njenoj teritoriji, dok mirovna misija NATO-a na Kosovu, KFOR, kaže da je "i dalje nejasno" gdje se policija nalazila u trenutku hapšenja.
U stvari, u oba slučaja, Srbija je tvrdila da je Policija Kosova ušla na njenu teritoriju i da nema pravo da uđe u ono što je poznato kao "neutralna zona".
Prema navodima srpske strane, u neutralnoj zoni između Kosova i Srbije pravo patroliranja imaju samo pripadnici NATO misije na Kosovu, KFOR i srpske snage.
Premijer Kosova Aljbin Kurti okrivio je Srbiju za, kako je rekao, "otmicu" trojice policajaca na teritoriji Kosova.
Kosovo i Srbija nisu zvanično završili proces demarkacije granice.
Međutim, kada je 2018. godine izvršeno razgraničenje sa Crnom Gorom - uprkos svim političkim protivljenjima u Prištini - kao referenca uzet je Ustav AP Kosovo, koji je usvojen 28. februara 1974. godine - tada od strane Skupštine Autonomne pokrajine Kosova i Skupština Jugoslavije.
Ovim dokumentom Kosovo je imalo svoje teritorijalne granice koje su imale kvalitet državnih granica.
Misija KFOR-a je odgovorna za bezbjednost granica na teritoriji Kosova, od 1999. godine kada je okončan rat.
Ova misija ima tu odgovornost na osnovu onoga što je poznato kao Kumanovski vojno-tehnički sporazum, kojim je okončan rat na Kosovu. Srbija je potpisala ovaj sporazum sa NATO-om 1999. godine, nakon čega je povukla sve policijske i vojne snage sa Kosova.
Ni KFOR ni kosovske vlasti nisu govorile za Radio Slobodna Evropa u vezi sa upravljanjem neutralnom zonom između Kosova i Srbije.
Kada je 2012. i 2023. godine Srbija uhapsila pripadnike Policije Kosova, tada je saopšteno da je prekršila Kumanovski vojno-tehnički sporazum, koji, prema zvaničnom Beogradu, dozvoljava oružane patrole u "neutralnoj zoni" samo snagama KFOR-a i snagama Srbije.
Međutim, zvanična Priština je više puta govorila istu stvar.
Premijer Kosova Albin Kurti izjavio je da je Srbija prekršila Kumanovski sporazum koji zabranjuje bilo kojoj srpskoj policiji i vojnim snagama da uđu na teritoriju Kosova.
Policija Kosova patrolira granicom Kosova i Srbije od svog osnivanja 1999. godine.
U prvim godinama nakon rata patrole su vršene u saradnji sa KFOR-om, misijom Ujedinjenih nacija, UNMIK-om, a kasnije i sa misijom vladavine prava Evropske unije - EULEX-om.
Proglašenjem nezavisnosti Kosova 2008. godine, međunarodne institucije, poput KFOR-a i EULEX-a, postepeno su prenele odgovornost za kontrolu neutralne zone Kosovo-Srbija – koja je udaljena oko 5 kilometara – na Policiju Kosova.
Sada policija vrši redovne patrole na graničnoj liniji sa Srbijom kao i sa drugim zemljama.
Najnoviji incident je hapšenje trojice kosovskih graničnih policajaca - prema vlastima zemlje - u Tresave/Bare u Leposaviću, u sjevernom dijelu Kosova.
Kosovo je predstavilo mape mjesta gdje se, kako je rečeno, nalazila policija - oko 1,5 kilometar unutar teritorije Kosova, dok su, prema riječima Srbije, uhapšeni "duboko" na njenoj teritoriji.
Kfor, kao glavni odgovorni za bezbjednost teritorije Kosova, saopštio je 16. juna da "na osnovu dostupnih podataka ostaje nejasno gdje su se nalazili službenici Policije Kosova u trenutku hapšenja".
Istog dana, Više tužilaštvo u Kraljevu - gradu na jugu Srbije - dalo je nalog za sprovođenje istrage protiv trojice kosovskih policajaca i odredilo im pritvor od 30 dana.
Kako su saopštili srpski organi, osumnjičeni se terete da su počinili krivično djelo nedozvoljene proizvodnje, držanja i promet oružja i eksploziva, za koje je zaprećena kazna do 12 godina zatvora.
Dok su patrolirali graničnom linijom između Kosova i Srbije, 31. marta 2012. godine srpska žandarmerija je uhapsila dvojicu kosovskih graničnih policajaca u podujevskom selu Dumnica.
Srbija je i tada saopštila da je Policija Kosova ilegalno ušla u "neutralnu zonu", gdje je to, prema tamošnjim institucijama, zabranjeno Kumanovskim sporazumom.
Policajci su pušteni nakon što im je izrečena mjera zadržavanja od 48 sati.
Vlada Kosova je u julu 2011. godine organizovala akciju preuzimanja kontrole nad graničnim tačkama 1 i 31 na Jarinju i Brnjaku – sjevernom dijelu Kosova – koje su grupe Srba zapalile još 2008. godine, kao protivljenje proglašenju nezavisnost Kosova.
Stotine vozila Policije Kosova blokirali su lokalni Srbi, koji su zabarikadirali puteve ka Brnjaku i Jarinju. U ovoj akciji, kosovski policajac Enver Zymberi ubijen je od strane još neidentifikovanih lica.
Od tada su Policija Kosova i carinici stacionirani na ova dva granična prijelaza.
Mještani sela Karačevo u opštini Kamenica - istočni dio Kosova - od kraja rata stalno su reagovali na, kako su rekli, ulazak srpske žandarmerije na teritoriju Kosova.
Posljednji put kada su fotografije srpskih snaga objavljene, kako se navodi, na teritoriji Kosova, bilo je 20. marta 2020. godine.
„Terorisanje stanovnika Karačeva od strane srpskih snaga je neprihvatljivo, a odgovornost za to moraju da snose i snage Kfora. To područje je definisano kao neutralno područje (mada pogrešno) i jedina snaga koja ima pravo da uđe u to područje je KFOR“, rekao je Qëndron Kastrati, tadašnji gradonačelnik Kamenice.
Tokom godina bilo je na desetine sličnih incidenata.
Kosovo i Srbija su u razgovorima, ponekad o tehničkim, a ponekad o političkim pitanjima, od 2011. Međutim, o pitanju demarkacije granice nikada nije direktno razgovarano.
Dvije zemlje su 2. decembra 2011. godine postigle Sporazum o integrisanom upravljanju granicom.
Ovim sporazumom, Kosovo i Srbija su se dogovorili da stvore zajedničke granične tačke na graničnim prelazima: Merdare, Brnjak, Mutivode, Jarinje, Bijela zemlja i Mučibabe.
Tračak nade u tom pravcu pruža Briselski sporazum, postignut između Kosova i Srbije u februaru, kojim se strane, između ostalog, obavezuju da međusobno priznaju i poštuju teritorijalni integritet.
Sličan incident dogodio se 14. juna ove godine, kada su srpske snage uhapsile trojicu kosovskih policajaca.
Kosovo kaže da su uhapšeni na teritoriji Kosova, Srbija tvrdi na njenoj teritoriji, dok mirovna misija NATO-a na Kosovu, KFOR, kaže da je "i dalje nejasno" gdje se policija nalazila u trenutku hapšenja.
U stvari, u oba slučaja, Srbija je tvrdila da je Policija Kosova ušla na njenu teritoriju i da nema pravo da uđe u ono što je poznato kao "neutralna zona".
Prema navodima srpske strane, u neutralnoj zoni između Kosova i Srbije pravo patroliranja imaju samo pripadnici NATO misije na Kosovu, KFOR i srpske snage.
Premijer Kosova Aljbin Kurti okrivio je Srbiju za, kako je rekao, "otmicu" trojice policajaca na teritoriji Kosova.
Kako se kontroliše granična linija Kosova i Srbije?
Kosovo i Srbija nisu zvanično završili proces demarkacije granice.
Međutim, kada je 2018. godine izvršeno razgraničenje sa Crnom Gorom - uprkos svim političkim protivljenjima u Prištini - kao referenca uzet je Ustav AP Kosovo, koji je usvojen 28. februara 1974. godine - tada od strane Skupštine Autonomne pokrajine Kosova i Skupština Jugoslavije.
Ovim dokumentom Kosovo je imalo svoje teritorijalne granice koje su imale kvalitet državnih granica.
Misija KFOR-a je odgovorna za bezbjednost granica na teritoriji Kosova, od 1999. godine kada je okončan rat.
Ova misija ima tu odgovornost na osnovu onoga što je poznato kao Kumanovski vojno-tehnički sporazum, kojim je okončan rat na Kosovu. Srbija je potpisala ovaj sporazum sa NATO-om 1999. godine, nakon čega je povukla sve policijske i vojne snage sa Kosova.
Ni KFOR ni kosovske vlasti nisu govorile za Radio Slobodna Evropa u vezi sa upravljanjem neutralnom zonom između Kosova i Srbije.
Šta kaže Kumanovski sporazum?
Da bi se uspostavio trajni prekid neprijateljstava, ni pod kojim uslovima snage SRJ [Savezne Republike Jugoslavije] i Republike Srbije neće ući, ponovo ući ili ostati na teritoriji Kosova ili Teritorijalne zone bezbjednosti i vazdušnog sigurnosnog prostora.
Kada je 2012. i 2023. godine Srbija uhapsila pripadnike Policije Kosova, tada je saopšteno da je prekršila Kumanovski vojno-tehnički sporazum, koji, prema zvaničnom Beogradu, dozvoljava oružane patrole u "neutralnoj zoni" samo snagama KFOR-a i snagama Srbije.
Međutim, zvanična Priština je više puta govorila istu stvar.
Premijer Kosova Albin Kurti izjavio je da je Srbija prekršila Kumanovski sporazum koji zabranjuje bilo kojoj srpskoj policiji i vojnim snagama da uđu na teritoriju Kosova.
Policija Kosova patrolira granicom Kosova i Srbije od svog osnivanja 1999. godine.
U prvim godinama nakon rata patrole su vršene u saradnji sa KFOR-om, misijom Ujedinjenih nacija, UNMIK-om, a kasnije i sa misijom vladavine prava Evropske unije - EULEX-om.
Proglašenjem nezavisnosti Kosova 2008. godine, međunarodne institucije, poput KFOR-a i EULEX-a, postepeno su prenele odgovornost za kontrolu neutralne zone Kosovo-Srbija – koja je udaljena oko 5 kilometara – na Policiju Kosova.
Sada policija vrši redovne patrole na graničnoj liniji sa Srbijom kao i sa drugim zemljama.
Glavni incidenti na graničnoj liniji Kosova i Srbije
14. juna 2023
Najnoviji incident je hapšenje trojice kosovskih graničnih policajaca - prema vlastima zemlje - u Tresave/Bare u Leposaviću, u sjevernom dijelu Kosova.
Kosovo je predstavilo mape mjesta gdje se, kako je rečeno, nalazila policija - oko 1,5 kilometar unutar teritorije Kosova, dok su, prema riječima Srbije, uhapšeni "duboko" na njenoj teritoriji.
Kfor, kao glavni odgovorni za bezbjednost teritorije Kosova, saopštio je 16. juna da "na osnovu dostupnih podataka ostaje nejasno gdje su se nalazili službenici Policije Kosova u trenutku hapšenja".
Istog dana, Više tužilaštvo u Kraljevu - gradu na jugu Srbije - dalo je nalog za sprovođenje istrage protiv trojice kosovskih policajaca i odredilo im pritvor od 30 dana.
Kako su saopštili srpski organi, osumnjičeni se terete da su počinili krivično djelo nedozvoljene proizvodnje, držanja i promet oružja i eksploziva, za koje je zaprećena kazna do 12 godina zatvora.
Dok su patrolirali graničnom linijom između Kosova i Srbije, 31. marta 2012. godine srpska žandarmerija je uhapsila dvojicu kosovskih graničnih policajaca u podujevskom selu Dumnica.
Srbija je i tada saopštila da je Policija Kosova ilegalno ušla u "neutralnu zonu", gdje je to, prema tamošnjim institucijama, zabranjeno Kumanovskim sporazumom.
Policajci su pušteni nakon što im je izrečena mjera zadržavanja od 48 sati.
Incident granične kontrole 2011. godine
Vlada Kosova je u julu 2011. godine organizovala akciju preuzimanja kontrole nad graničnim tačkama 1 i 31 na Jarinju i Brnjaku – sjevernom dijelu Kosova – koje su grupe Srba zapalile još 2008. godine, kao protivljenje proglašenju nezavisnost Kosova.
Stotine vozila Policije Kosova blokirali su lokalni Srbi, koji su zabarikadirali puteve ka Brnjaku i Jarinju. U ovoj akciji, kosovski policajac Enver Zymberi ubijen je od strane još neidentifikovanih lica.
Od tada su Policija Kosova i carinici stacionirani na ova dva granična prijelaza.
Slučaj Karačeva
Mještani sela Karačevo u opštini Kamenica - istočni dio Kosova - od kraja rata stalno su reagovali na, kako su rekli, ulazak srpske žandarmerije na teritoriju Kosova.
Posljednji put kada su fotografije srpskih snaga objavljene, kako se navodi, na teritoriji Kosova, bilo je 20. marta 2020. godine.
„Terorisanje stanovnika Karačeva od strane srpskih snaga je neprihvatljivo, a odgovornost za to moraju da snose i snage Kfora. To područje je definisano kao neutralno područje (mada pogrešno) i jedina snaga koja ima pravo da uđe u to područje je KFOR“, rekao je Qëndron Kastrati, tadašnji gradonačelnik Kamenice.
Tokom godina bilo je na desetine sličnih incidenata.
O demarkaciji granice nikada se nije razgovaralo
Kosovo i Srbija su u razgovorima, ponekad o tehničkim, a ponekad o političkim pitanjima, od 2011. Međutim, o pitanju demarkacije granice nikada nije direktno razgovarano.
Dvije zemlje su 2. decembra 2011. godine postigle Sporazum o integrisanom upravljanju granicom.
Ovim sporazumom, Kosovo i Srbija su se dogovorili da stvore zajedničke granične tačke na graničnim prelazima: Merdare, Brnjak, Mutivode, Jarinje, Bijela zemlja i Mučibabe.
Tračak nade u tom pravcu pruža Briselski sporazum, postignut između Kosova i Srbije u februaru, kojim se strane, između ostalog, obavezuju da međusobno priznaju i poštuju teritorijalni integritet.
