“Sijamski blizanci” koji su spremni da žrtvuju žive, imaju manje spremnosti da rasvjetle ubistva onih čija smrt na neki način krivi njih. Dokle god budu na slobodi inspiratori, organizatori, nalogodavci i izvršioci ovih krivičnih djela, građani Kosova i Srbije neće imati istinsku slobodu.
Poštovani prijatelju,
Na Kosovu i u Srbiji su na vlasti oni koji su direktni ili indirektni učesnici zadnjeg konflikta. Nerazjašnjeno ubistvo Olivera Ivanovića je posljedica nerazjašnjenih ubistava nestalih tokom rata i nekoliko stotina ubijenih neposredno poslije, pretežno na Kosovu i u Srbiji. Čvrsto vjerujem da su i nenormalni odnosi između Srba i Albanaca taoci nerasvjetljenih masakara u Izbici, Rečaku, Golubovcu… i ubistava u Petrovom Selu, Dolče Vita-i, Goraždevcu, Velikoj Hoči, Mitrovici…
Dokle god budu na slobodi inspiratori, organizatori, nalogodavci i izvršioci ovih krivičnih djela, građani Kosova i Srbije neće imati istinsku slobodu! Zato, smatram da si djelimično u pravu kad kažeš da “se mora glasno reći da Vučićeva vlast ne može da izbjegne odgovornost za ubistvo Olivera Ivanovića”. Smatram da nije samo on odgovoran za ovo ubistvo, nego i za druga nerazjašnjena ubistva ništa manje od Hashima Thaçija koji je neprekidno bio glavni politički protagonista!
Dakle, oni su razlog zašto Kosovo i Srbija nisu ispunile domaći zadatak. H. T. i A. V. približili su se međusobno, srazmjerno udaljavanju njihovih naroda. Oni nisu dokazali političku volju da se pokrene nezavisna i efikasna istraga o tvrdnjama o ratnim zločinima i zločinima protiv čovječnosti, o ubistvima sa političkim i nacionalnim motivima, pa je ova nadležnost (što se Kosova tiče) prešla na međunarodne instalirane institucije. Činjenica da se međunarodno pravosuđe bavi unutrašnjim pitanjem pravne suverenosti kosovske države sa jedne strane, dok uporno, zvaničnici SAD-a insistiraju da se rasvjetli u potpunosti i osude pravosnažnom presudom organizatori, nalogodavci i izvršioci ubistava braće Bytyqi u Petrovom Selu (Srbiji), sa druge strane, dokazuje da je pravosuđe ovih država pod opsadnom kontrolom vlasti.
Nažalost, nastojanja međunarodnih faktora da se pravosuđe oslobodi od političkih okova, do sada je bilo neuspješno, da ne kažem, međunarodni pravni zvaničnici su se veoma brzo utopili u kosovski mentalitet, umjesto da promjene balkanski mentalitet kosovara! Zato za mene nije čudno što „misija pravde“ nije pokazala interesovanje za rasvjetljavanje i ovog zločina.
Budući da UNMIK, a ni EULEX nisu za dvije decenije ostvarili napredak u rasvjetljavanju više stotina slučajeva, sva nadanja su usmjerena u formiranju Specijalnog suda koji je nastao poslije otkrića bivše glavne tužiteljke Haškog tribunala Karle del Ponte, objavljenog 2008. u njenim memoarima “The Hunt: Me and the war criminals”. To je bio povod na osnovu kojeg je Specijalni izvjestilac Savjeta Evrope Dick Marty sproveo istragu koja je krajem 2010, rezultirala sugestivnim izvještajem, u kojem se tvrdi da je oko 500 civila, različitih nacionalnosti, uglavnom Srba, oteto na Kosovu poslije razmještanja snaga KFOR-a i da je jedan broj njih tajno prebačen u Albaniju… Savjet Evrope je ovaj izvještaj usvojio početkom 2011. godine i zatražio „nezavisnu istragu koja bi došla do pune istine o ovim tvrdnjama“. U svom izvještaju Dick Marty kao najodgovornije za zločine kojima će se baviti Specijalni sud direktno imenuje većinu lidera Oslobodilačke vojske Kosova (OVK), na čelu sa Hashimom Thaçijem koji su bili članovi tzv. Dreničke grupe i koji su danas okosnica političke piramide na Kosovu.
Poštovani prijatelju,
Godinu 2011, smatram godinom kada je stvorena interesna simbioza političkih piramida na Kosovu i u Srbije u cilju opstanka vlasti, i putem zataškavanja istina o nestalima, a što se dogodilo tokom i poslije sukoba, do ubistva Olivera Ivanovića. Zašto?
Prvo, slažem se sa tobom da veliki broj Albanaca ni danas ne misli da je Oliver Ivanović, „bio svetac”. Štaviše, on se kod jednog djela Albanaca doživljava, zbog kontradiktornog iskustva sa prištinskim i beogradskim vlastima, kao kontroverzna ličnost, ali je jasno kao dan, da je on, imajući nepoželjna iskustva sa beogradskim i prištinskim vlastima, prije svih uvideo da je najbolje rješenje za kosovske Srbe da ne budu instrumenti u njihovim rukama. Njegove političke poruke da kosovski Srbi treba da budu autonomni u traganju za vlastitim rješenjem nisu išle u prilog zajedničkoj strategiji “sijamskih blizanaca” (A.V., H. T.) o podjeli Kosova. Sa druge strane, vlast je “morala” da sahrani ideju kosovskih Srba da rješenje svoje egzistencije traže nezavisno od političke piramide Beograda i Pristine, ali uz podršku međunarodne zajednice, i Albanaca (dio civilnog društva, inteligencije) koji misle da ovdašnji Srbi treba da imaju adekvatnu ponudu koja će njih učiniti spokojnim u svojim domovima.
Drugo, poslije objavljenog izvještaja Dicka Martyja, Hashim Thaçi je najavio tužbu protiv njega jer su članovi njegove ekipe „otkrili da je Drenička grupa imala svog šefa – ili u terminologiji organizovanog kriminala, svog bosa – renomiranog političkog lidera i vjerovatno međunarodno najpriznatiju ličnost iz OVK, Hashima Thaçija”. Tužba nije podignuta ali je H.T. započeo strategiju spasenja od Specijalnog suda, tako što je prvobitno počeo da vodi “brigu” o nestalim Srbima.
Tako je, jednom prilikom, na pitanje Insajdera povodom ubistava srpskih novinara da li osjeća neku ličnu odgovornost zato što to nije istraženo, Thaçi rekao: „Postavljalo se u javnosti to pitanje – zašto tek sada, pošto sam ja sada predsjednik države, ali sada je izvršna vlast prešla u ruke kosovskih institucija, dok je ranije, tokom moja prethodna dva mandata na mjestu premijera, cio pravosudni sistem bio u nadležnosti međunarodne zajednice. Stoga se sada radi na tome, kada sam ja predsjednik, jer sada lokalne institucije imaju izvršnu vlast“.
Umjesto da otkrije tu istinu, i da počinioce izvedu pred organe pravosuđa i da dobiju zaslužene presude – on je započeo tehnički dijalog, nastavio sa političkim i misli da završi teritorijalnim! Imajući u vidu moje iskustvo sa njim i dok se ne iznese prava istina o njemu, mislim da je on u stanju da prihvati svako rješenje koje može njega da oslobodi od potencijalne optužbe Specijalnog suda.
Zbog toga se, poslije dvadeset godina od sukoba i godinu dana poslije ubistva, istraga pretvorila u prebacivanje optužbi sa jedne na drugu stranu Ibra, ali cilj nije da se otkrije istina, nego da “sijamski blizanci” pokopaju istinu što je moguće dublje sa ove i one strane Ibra, kako bi došli do podjele.
Tako će Aleksandar Vučić postati “pravi vožd”, koji je za razliku od Miloševića, bez rata, podjelio Kosovo i stvorio pretpostavke za veliku Srbiju, istovremeno optužujući Albance da stvaraju veliku Albaniju! Na drugoj strani, pretpostavke stvaranja velike Albanije, mogu amortizovati nezadovoljstvo većine, ali i Specijalnog suda, da se sudbina H.T. odluči u Specijalnom sudu!
Treće, vrlo je simptomatično kako je moguće da gospođa Mogherini (EU) i predsjednik Trump, (SAD) insistiraju da započeti proces o dijalogu 2011 – završe sa H. T., kojeg su upravo predstavnici Savjeta Evrope označili kao glavnoosumnjičenog u izvještaju svog renomiranog poslanika! Zdrava logika nam govori u prilog zaključku da je on uslovljen da započeti posao dovrši, jer sporazum podjele o kome se priča ne bi prihvatio niko ko nije uslovljen!
Da li međunarodni zvaničnici misle da je uslovljeno rješenje, pravedno rješenje, utoliko prije, ukoliko je iznuđeno? Da li ova nedvosmislena podrška prema H.T. znači da su nalazi u Izvještaju Dicka Martyja bili samo prazno slovo na papiru? Da li to znači da će Specijalni sud osloboditi glavnoosumnjičenog i optužiti lokalne komandante? Da li su ove birokrate svijesne posljedica ukoliko se izgubi povjerenje i u međunarodnu pravdu, dok su nacionalne pravde pod opsadnom kontrolom vlasti? Koliko su građani slobodni dok traje opsadno stanje pravde?! Da li će Specijalni sud, pod pritiskom politike, naslijediti promašeni model UNMIK-a i EULEX-a? Ako je tako, da li će realizacija “sporazuma” T. H. i A.V. , koji će “proslaviti” i Garden Rose (SAD) pokopati istine o ubistvima, uključujući i Oliverovo?
Specijalni sud treba da se oslobodi izgovora da će “potpuna funkcionalizacija uticati na izbore”. Naprotiv, upravo zbog toga treba da odigra prelomnu ulogu u promjeni unutrašnjih odnosa kosovske političke scene, jer dosadašnje odsustvo efikasnog pravosuđa ratni komandanti su iskoristili za jačanje svojih pozicija koje su upotrebili i za zataškavanje nerasvjetljenih ubistava.
Da je Specijalni sud funkcionisao efikasno, ne bismo imali danas 50-60 hiljada lažnih veterana koje su proizveli komandati koji nisu imali istinske namjere oslobođenja od Miloševićeve mašinerije! Ne bi pobjegao tužilac tog predmeta u SAD! Kosovsko političko rukovodstvo nije shvatilo dobronamjernu sugestiju J. Rubina, koji je prije šest godina rekao da je: “Najbolje da se povuku sa političke scene dok su jos uvijek popularni.” Ali, budući da ratno političko rukovodstvo nije sazrelo da shvati neophodnost povlačenja, preostaje jedino pravni međunarodni tornado koji može da raščisti “žito od kukolja”. To može da ulije nadu da će se stvoriti pretpostavke za zdravo društvo. Nećemo imati izjave političkih lidera u stilu “znam ko nije kriv”.
Na kraju, bilo bi pogubno ako Specijalni sud ponovi greške UNMIK-a i EULEX-a. Pogotovu ne smije da se oslanja na kosovsko i srpsko pravosuđe. Ova sporovozna pravna mašinerija mora da se završi uspješno, nezavisno od kalkulacija “sijamskih blizanca”. U suprotnom, ako se poljuljano povjerenje izgubi i u međunarodnu pravdu, region će obuhvatiti anarhija koja može da bude uvod u novu destabilazaciju i moguće nove etničke konflikte. Ukoliko Specijalni sud naslijedi obrasce prethodnih međunarodnih institucija, građani Kosova će živjeti u strahu od novog zločina i zlog „rješenja“.
Iz ovih razloga,“sijamski blizanci” koji žele da žrtvuju žive, imaju manje spremnosti da rasvjetle ubistva onih čija smrt na neki način krivi njih. Zbog toga rad Specijalnog suda mora da bude uspješan u namjeri da ispuni razlog konstituisanja.
Izvor: KoSSev
Piše: Beluj Beqaj
Belul Beqaj, rođen je u Prizrenu 1957, gdje je završio osnovnu i srednju školu. Diplomirao je na Fakultetu političkih nauka Univerziteta u Beogradu, magistrirao na Pravnom fakultetu Univerziteta u Prištini i doktorirao političke nauke na Univerzitetu “Kiril i Metodije“ u Makedoniji. Autor je stotine javnih i naučnih radova.
Na Kosovu i u Srbiji su na vlasti oni koji su direktni ili indirektni učesnici zadnjeg konflikta. Nerazjašnjeno ubistvo Olivera Ivanovića je posljedica nerazjašnjenih ubistava nestalih tokom rata i nekoliko stotina ubijenih neposredno poslije, pretežno na Kosovu i u Srbiji. Čvrsto vjerujem da su i nenormalni odnosi između Srba i Albanaca taoci nerasvjetljenih masakara u Izbici, Rečaku, Golubovcu… i ubistava u Petrovom Selu, Dolče Vita-i, Goraždevcu, Velikoj Hoči, Mitrovici…
Dokle god budu na slobodi inspiratori, organizatori, nalogodavci i izvršioci ovih krivičnih djela, građani Kosova i Srbije neće imati istinsku slobodu! Zato, smatram da si djelimično u pravu kad kažeš da “se mora glasno reći da Vučićeva vlast ne može da izbjegne odgovornost za ubistvo Olivera Ivanovića”. Smatram da nije samo on odgovoran za ovo ubistvo, nego i za druga nerazjašnjena ubistva ništa manje od Hashima Thaçija koji je neprekidno bio glavni politički protagonista!
Dakle, oni su razlog zašto Kosovo i Srbija nisu ispunile domaći zadatak. H. T. i A. V. približili su se međusobno, srazmjerno udaljavanju njihovih naroda. Oni nisu dokazali političku volju da se pokrene nezavisna i efikasna istraga o tvrdnjama o ratnim zločinima i zločinima protiv čovječnosti, o ubistvima sa političkim i nacionalnim motivima, pa je ova nadležnost (što se Kosova tiče) prešla na međunarodne instalirane institucije. Činjenica da se međunarodno pravosuđe bavi unutrašnjim pitanjem pravne suverenosti kosovske države sa jedne strane, dok uporno, zvaničnici SAD-a insistiraju da se rasvjetli u potpunosti i osude pravosnažnom presudom organizatori, nalogodavci i izvršioci ubistava braće Bytyqi u Petrovom Selu (Srbiji), sa druge strane, dokazuje da je pravosuđe ovih država pod opsadnom kontrolom vlasti.
Nažalost, nastojanja međunarodnih faktora da se pravosuđe oslobodi od političkih okova, do sada je bilo neuspješno, da ne kažem, međunarodni pravni zvaničnici su se veoma brzo utopili u kosovski mentalitet, umjesto da promjene balkanski mentalitet kosovara! Zato za mene nije čudno što „misija pravde“ nije pokazala interesovanje za rasvjetljavanje i ovog zločina.
Budući da UNMIK, a ni EULEX nisu za dvije decenije ostvarili napredak u rasvjetljavanju više stotina slučajeva, sva nadanja su usmjerena u formiranju Specijalnog suda koji je nastao poslije otkrića bivše glavne tužiteljke Haškog tribunala Karle del Ponte, objavljenog 2008. u njenim memoarima “The Hunt: Me and the war criminals”. To je bio povod na osnovu kojeg je Specijalni izvjestilac Savjeta Evrope Dick Marty sproveo istragu koja je krajem 2010, rezultirala sugestivnim izvještajem, u kojem se tvrdi da je oko 500 civila, različitih nacionalnosti, uglavnom Srba, oteto na Kosovu poslije razmještanja snaga KFOR-a i da je jedan broj njih tajno prebačen u Albaniju… Savjet Evrope je ovaj izvještaj usvojio početkom 2011. godine i zatražio „nezavisnu istragu koja bi došla do pune istine o ovim tvrdnjama“. U svom izvještaju Dick Marty kao najodgovornije za zločine kojima će se baviti Specijalni sud direktno imenuje većinu lidera Oslobodilačke vojske Kosova (OVK), na čelu sa Hashimom Thaçijem koji su bili članovi tzv. Dreničke grupe i koji su danas okosnica političke piramide na Kosovu.
Poštovani prijatelju,
Godinu 2011, smatram godinom kada je stvorena interesna simbioza političkih piramida na Kosovu i u Srbije u cilju opstanka vlasti, i putem zataškavanja istina o nestalima, a što se dogodilo tokom i poslije sukoba, do ubistva Olivera Ivanovića. Zašto?
Prvo, slažem se sa tobom da veliki broj Albanaca ni danas ne misli da je Oliver Ivanović, „bio svetac”. Štaviše, on se kod jednog djela Albanaca doživljava, zbog kontradiktornog iskustva sa prištinskim i beogradskim vlastima, kao kontroverzna ličnost, ali je jasno kao dan, da je on, imajući nepoželjna iskustva sa beogradskim i prištinskim vlastima, prije svih uvideo da je najbolje rješenje za kosovske Srbe da ne budu instrumenti u njihovim rukama. Njegove političke poruke da kosovski Srbi treba da budu autonomni u traganju za vlastitim rješenjem nisu išle u prilog zajedničkoj strategiji “sijamskih blizanaca” (A.V., H. T.) o podjeli Kosova. Sa druge strane, vlast je “morala” da sahrani ideju kosovskih Srba da rješenje svoje egzistencije traže nezavisno od političke piramide Beograda i Pristine, ali uz podršku međunarodne zajednice, i Albanaca (dio civilnog društva, inteligencije) koji misle da ovdašnji Srbi treba da imaju adekvatnu ponudu koja će njih učiniti spokojnim u svojim domovima.
Drugo, poslije objavljenog izvještaja Dicka Martyja, Hashim Thaçi je najavio tužbu protiv njega jer su članovi njegove ekipe „otkrili da je Drenička grupa imala svog šefa – ili u terminologiji organizovanog kriminala, svog bosa – renomiranog političkog lidera i vjerovatno međunarodno najpriznatiju ličnost iz OVK, Hashima Thaçija”. Tužba nije podignuta ali je H.T. započeo strategiju spasenja od Specijalnog suda, tako što je prvobitno počeo da vodi “brigu” o nestalim Srbima.
Tako je, jednom prilikom, na pitanje Insajdera povodom ubistava srpskih novinara da li osjeća neku ličnu odgovornost zato što to nije istraženo, Thaçi rekao: „Postavljalo se u javnosti to pitanje – zašto tek sada, pošto sam ja sada predsjednik države, ali sada je izvršna vlast prešla u ruke kosovskih institucija, dok je ranije, tokom moja prethodna dva mandata na mjestu premijera, cio pravosudni sistem bio u nadležnosti međunarodne zajednice. Stoga se sada radi na tome, kada sam ja predsjednik, jer sada lokalne institucije imaju izvršnu vlast“.
Umjesto da otkrije tu istinu, i da počinioce izvedu pred organe pravosuđa i da dobiju zaslužene presude – on je započeo tehnički dijalog, nastavio sa političkim i misli da završi teritorijalnim! Imajući u vidu moje iskustvo sa njim i dok se ne iznese prava istina o njemu, mislim da je on u stanju da prihvati svako rješenje koje može njega da oslobodi od potencijalne optužbe Specijalnog suda.
Zbog toga se, poslije dvadeset godina od sukoba i godinu dana poslije ubistva, istraga pretvorila u prebacivanje optužbi sa jedne na drugu stranu Ibra, ali cilj nije da se otkrije istina, nego da “sijamski blizanci” pokopaju istinu što je moguće dublje sa ove i one strane Ibra, kako bi došli do podjele.
Tako će Aleksandar Vučić postati “pravi vožd”, koji je za razliku od Miloševića, bez rata, podjelio Kosovo i stvorio pretpostavke za veliku Srbiju, istovremeno optužujući Albance da stvaraju veliku Albaniju! Na drugoj strani, pretpostavke stvaranja velike Albanije, mogu amortizovati nezadovoljstvo većine, ali i Specijalnog suda, da se sudbina H.T. odluči u Specijalnom sudu!
Treće, vrlo je simptomatično kako je moguće da gospođa Mogherini (EU) i predsjednik Trump, (SAD) insistiraju da započeti proces o dijalogu 2011 – završe sa H. T., kojeg su upravo predstavnici Savjeta Evrope označili kao glavnoosumnjičenog u izvještaju svog renomiranog poslanika! Zdrava logika nam govori u prilog zaključku da je on uslovljen da započeti posao dovrši, jer sporazum podjele o kome se priča ne bi prihvatio niko ko nije uslovljen!
Da li međunarodni zvaničnici misle da je uslovljeno rješenje, pravedno rješenje, utoliko prije, ukoliko je iznuđeno? Da li ova nedvosmislena podrška prema H.T. znači da su nalazi u Izvještaju Dicka Martyja bili samo prazno slovo na papiru? Da li to znači da će Specijalni sud osloboditi glavnoosumnjičenog i optužiti lokalne komandante? Da li su ove birokrate svijesne posljedica ukoliko se izgubi povjerenje i u međunarodnu pravdu, dok su nacionalne pravde pod opsadnom kontrolom vlasti? Koliko su građani slobodni dok traje opsadno stanje pravde?! Da li će Specijalni sud, pod pritiskom politike, naslijediti promašeni model UNMIK-a i EULEX-a? Ako je tako, da li će realizacija “sporazuma” T. H. i A.V. , koji će “proslaviti” i Garden Rose (SAD) pokopati istine o ubistvima, uključujući i Oliverovo?
Specijalni sud treba da se oslobodi izgovora da će “potpuna funkcionalizacija uticati na izbore”. Naprotiv, upravo zbog toga treba da odigra prelomnu ulogu u promjeni unutrašnjih odnosa kosovske političke scene, jer dosadašnje odsustvo efikasnog pravosuđa ratni komandanti su iskoristili za jačanje svojih pozicija koje su upotrebili i za zataškavanje nerasvjetljenih ubistava.
Da je Specijalni sud funkcionisao efikasno, ne bismo imali danas 50-60 hiljada lažnih veterana koje su proizveli komandati koji nisu imali istinske namjere oslobođenja od Miloševićeve mašinerije! Ne bi pobjegao tužilac tog predmeta u SAD! Kosovsko političko rukovodstvo nije shvatilo dobronamjernu sugestiju J. Rubina, koji je prije šest godina rekao da je: “Najbolje da se povuku sa političke scene dok su jos uvijek popularni.” Ali, budući da ratno političko rukovodstvo nije sazrelo da shvati neophodnost povlačenja, preostaje jedino pravni međunarodni tornado koji može da raščisti “žito od kukolja”. To može da ulije nadu da će se stvoriti pretpostavke za zdravo društvo. Nećemo imati izjave političkih lidera u stilu “znam ko nije kriv”.
Na kraju, bilo bi pogubno ako Specijalni sud ponovi greške UNMIK-a i EULEX-a. Pogotovu ne smije da se oslanja na kosovsko i srpsko pravosuđe. Ova sporovozna pravna mašinerija mora da se završi uspješno, nezavisno od kalkulacija “sijamskih blizanca”. U suprotnom, ako se poljuljano povjerenje izgubi i u međunarodnu pravdu, region će obuhvatiti anarhija koja može da bude uvod u novu destabilazaciju i moguće nove etničke konflikte. Ukoliko Specijalni sud naslijedi obrasce prethodnih međunarodnih institucija, građani Kosova će živjeti u strahu od novog zločina i zlog „rješenja“.
Iz ovih razloga,“sijamski blizanci” koji žele da žrtvuju žive, imaju manje spremnosti da rasvjetle ubistva onih čija smrt na neki način krivi njih. Zbog toga rad Specijalnog suda mora da bude uspješan u namjeri da ispuni razlog konstituisanja.
Izvor: KoSSev
Piše: Beluj Beqaj
Belul Beqaj, rođen je u Prizrenu 1957, gdje je završio osnovnu i srednju školu. Diplomirao je na Fakultetu političkih nauka Univerziteta u Beogradu, magistrirao na Pravnom fakultetu Univerziteta u Prištini i doktorirao političke nauke na Univerzitetu “Kiril i Metodije“ u Makedoniji. Autor je stotine javnih i naučnih radova.
