Ovih dana se raspravlja o odluci Centralne banke Kosova da zabrani upotrebu srpskog dinara kao zvanične valute, a zatim se ispituju dvije teorije o strategiji Albina Kurtija u vezi sa Zajednicom opština sa srpskom većinom. S jedne strane, pominje se optimistična teorija prema kojoj Kurti takozvanim suverenističkim djelovanjem ima za cilj da "ojača suverenitet Kosova" i odbrani svoju poziciju u dijalogu sa međunarodnom zajednicom. S druge strane, pojavljuje se skeptična teorija koja Kurtija vidi kao egocentričnog lidera, pod pretpostavkom da može tražiti izbornu prednost bez obzira na obaveze preuzete u dijalogu.
Pominje se dilema oko Kurtijeve prave namjere i izražava se lična preferencija za prvu teoriju.
Šta mislite da bi Kurti trebalo da uradi u ovoj situaciji?
Hajde da sve redom razjasnimo čitaocu.
Odluka Centralne banke Kosova da zaustavi upotrebu srpskog dinara kao zvanične valute, kako je to definisano Ustavom, ocjenjena je kao ispravan korak. Ako se Kosovo smatra nezavisnom državom, važno je preduzeti takve korake.
Međutim, ozbiljno sumnjam u namjere Albina Kurtija. U međunarodnoj areni; kao što sam gore pomenuo, postoje dvije teorije o njegovoj strategiji koje kruže u sjenci dijaloga.
Prva; Optimistična teorija sugeriše da je Kurti namjeravao da ojača suverenitet Kosova prije uspostavljanja Zajednice opština sa srpskom većinom (dakle, kako je definisano nacrtom statuta koji je predložila Evropska unija).
Druga; Skeptična teorija ga, s druge strane, vidi kao egocentričnog lidera koji radi za izborne interese, zanemarujući dijalog i obaveze.
Mnogi ljudi žele da vide Kurtija u okviru optimistične teorije. Ukoliko uspije da uspostavi Zajednicu uz poštovanje obaveza i dijaloga, pretpostavlja se da bi to ojačalo poziciju Kosova prema međunarodnim partnerima i obezbjedilo političku stabilnost.
Međutim, postoji zabrinutost da bi on mogao da slijedi egocentričniju strategiju, što bi moglo da donese negativne posljedice po Kosovo i Albance uopšte.
U zaključku, važno je da mi kao analitičari i građani duboko razgovaramo o ovim pitanjima i podjelimo svoje stavove.
U normalnijoj situaciji, gdje vlast jedne zemlje odgovorno jasno pokazuje svoje ciljeve i planove kroz koje nastoji da ostvari ciljeve, ne bi bilo potrebe za pretpostavljenim objašnjenjima, jer bi putovanja bila učvršćena u državnoj strategiji. Ali, nažalost, Kosovo ima državnu vladu, ali samo strategiju vlade, koja se sastoji od kontradiktornih izjava njegovih zvaničnika, stvarajući tako paralelne narative o istom pitanju.
Dakle, na situaciju treba gledati iz jasne perspektive i kritičkog pristupa. U ovom slučaju postavlja se pitanje: Koju strategiju treba da slijedi Aljbin Kurti u ovom važnom trenutku?
Ako Samoopredjeljenje i građani koji su glasali ta taj pokret prihvate optimističku teoriju, onda treba da nastavi sa „jačanjem suvereniteta” i dijalogom sa internacionalcima za osnivanje Zajednice u skladu sa postojećim dogovorima.
S druge strane, skeptična teorija nas tera da se zapitamo da li Kurti ide egocentričnim putem i da li taj put može doneti opasne posljedice po dugoročne ciljeve Kosova?
Važno je da izrazimo zabrinutost zbog mogućnosti da Kurti nastavi da narušava političku stabilnost i poziciju Kosova na međunarodnoj sceni.
Međutim, idući dalje u analizi Kurtija, moramo se vratiti na suštinu stvari: da li Kurti ima jasnu i svrsishodnu viziju za budućnost Kosova? Ovo pitanje ostaje srž diskusije i obaveza svih nas je da se uključimo u otvorenu i svijesnu debatu kako bismo pronašli odgovore i najbolji put za našu zemlju.
Izvan ovih pitanja, nastavlja se rasprava o strategiji opozicije i improvizacijama na političkoj sceni. Neophodno je analizirati kako se opozicija pripremila i preduzela korake u suočavanju sa aktuelnim izazovima. Ako imamo razloga za zabrinutost, trebalo bi da ga otvoreno izrazimo i tražimo održive alternative.
Međutim, jedno je sigurno: današnje vrijeme je odlučujuće za budućnost Kosova. Stoga, mi kao društvo moramo imati zajedničku posvećenost da pratimo razvoj događaja, da kritikujemo ono što smatramo neprihvatljivim i da predlažemo konstruktivna rješenja kada se jasno vidi da su oni koji su izabrani da pronađu rješenja u čvoru koji se često čini neriješivim.
Na kraju ove analize postavlja se važan izazov: Kako možemo poboljšati dijalog i saradnju između različitih političkih aktera kako bismo garantovali stabilnu budućnost za sve građane Kosova?
Svijesni da je Vlada ta koja drži glavne ključeve u otvaranju vrata društvenoj i političkoj stabilizaciji, ali nesigurna da ovako nešto ima cilj i svrhu.
Nedostatak znanja ovdje nije isključen, ali od nekih potpuno neshvatljivih političkih pokreta ne možete nikome zamjeriti ako se iskreno zapitate šta je motiv političkog kretanja strukture vlasti?
Nije krivo ni pitanje mnogih: da li su Albin Kurti i Samoopredjeljenje spremni i da li opozicija ima moć da zagrize bol i štetu koju je Samoopredjeljenje nanelo u ime Kosova?
Ali vraćam se na početak.
Uključio sam dva scenarija koji bi mogli da objasne strategiju Albina Kurtija u vezi sa Zajednicom opština sa srpskom većinom izvedenu iz dvije gore objašnjene teorije.
Prvi scenario, zasnovan na optimističkoj perspektivi, pretpostavlja da je Kurti posvećen sporazumu o dijalogu i da ima za cilj uspostavljanje Zajednice u skladu sa međunarodnim zahtevima.
Ovaj scenario tvrdi da su Kurtijeve „suverene akcije“ način da se pripremi teren za stvaranje Zajednice.
Drugi scenario, zasnovan na skeptičnoj perspektivi, sugeriše da Kurti može slediti egocentričnu strategiju, ne obazirući se na ranije preuzete obaveze. Ovaj scenario razotkriva Kurtijev plan da djeluje izborno i u potpuno ličnom interesu, proizvodeći izbornu prednost bezobzirnim radnjama koje imaju za krajnji cilj da nemaju konačan rezultat.
Dakle, zanemarivanje dijaloga, ugrožavanje političke stabilnosti i položaja Kosova na međunarodnoj sceni.
Ova dva scenarija služe kao osnova za diskusiju o Kurtijevoj strategiji i prisutnim dilemama koje samostalnim zaključkom pokazuju da se država Kosovo nalazi u odlučujućem trenutku.
Ako idemo dalje u detaljnijem objašnjenju kako to izgleda u međunarodnim tumačenjima, onda možemo dodati nekoliko stvari o scenarijima.
Ako se kaže da je prva teorija optimistična, onda je međunarodnoj zajednici jasno da se radi o teoriji u kojoj se pretpostavlja da je Albin Kurti u potpunosti privržen osnovnom sporazumu i implementacionom aneksu dogovorenom u Ohridu.
Prema ovoj teoriji, Albin Kurti je svijestan da međunarodni partneri Kosova, uključujući i glavne saveznike, poput SAD, Njemačke i Ujedinjenog Kraljevstva, jednoglasno očekuju da Kosovo uspostavi Zajednicu, kao obavezu proisteklu iz ranijeg dijaloga, ali i iz osnovnog sporazuma, koji je Kurti prihvatio.
Dakle, pretpostavljaju da Albin Kurti zna da je Zajednica već postala obaveza Kosova prema njegovim glavnim saveznicima, odnosno da je nešto neizbježno.
Zagovornici ove teorije tvrde da sa (registarske tablice, izbori na sjeveru, simbolika zastave u opštinama, dinar i sve ostalo) Albin Kurti uokviruje autoritet Kosova prije odluke o osnivanju Zajednice. Dakle, ova teorija tvrdi da su te akcije neophodne, jer onemogućavaju mogućnost da se Zajednica sutra ponaša kao država u državi (vjeruju internacionalisti).
Hajde da to još dublje razjasnimo. Dakle, ova teorija kaže da prije nego što se uspostavi Zajednica opština sa srpskom većinom, prvo mora da bude formalno jasno svima (uključujući kosovske Srbe i samu Srbiju) da te opštine jesu i da djeluju samo kao kosovske opštine. Prije nego što Zajednica bude mogla da upravlja finansijskom pomoći koju Srbija daje kosovskim Srbima (legitimno pravo koje niko ne poriče), prvo se mora razjasniti da se to može dogoditi samo kroz i unutar konsolidovanog finansijskog sistema Kosova.
Dakle, to što je Srbiji priznato pravo da uliva sredstva na račun Zajednice, ne znači da Zajednica sada ima pravo da se ponaša kao biro koji upravlja srpskim dinarom.
Prije nego što Zajednica, odnosno četiri sjeverne opštine, dobije pravo da imenuje regionalnog direktora za sjeverni region, prvo mora biti jasno da je policija na sjeveru Policija Kosova i da svi policajci moraju da budu posvećeni zaštiti pravnog kosovskog poretka. I druge slične pretpostavke.
Odnosno, ova optimistička teorija, koja objašnjava strpljenje međunarodnih partnera prema postupcima Albina Kurtija, pretpostavlja da će, na kraju svih akcija, Albin Kurti osnovati Zajednicu, prema predloženom evropskom modelu.
Uvijek po ovom scenariju i na taj način, Albin Kurti ostvaruje dvije važne političke pobjede: on pobjeđuje na izborima sa kartom jačanja suvereniteta Kosova, ali i popravlja i jača odnose sa zapadnim partnerima i saveznicima.
Druga teorija je potpuno skeptična i puna briga o strategiji Albina Kurtija.
Prema ovoj teoriji, Albin Kurti sledi strategiju koja je u potpunosti fokusirana na izborne interese, bez obzira na obaveze koje preuzima u okviru dijaloga. Dakle, zagovornici ove teorije tvrde da je Albin Kurti bolesni egocentrik koji misli da svoju volju može da nametne čak i svjetskim prestonicama, uz tvrdnju da će na kraju Zapad odustati od pritiska za Zajednicu.
Prema ovoj teoriji, Albin Kurti ne samo da ima panalbanske ambicije, već sebe vidi i kao igrača u ideološkim sukobima na evropskom nivou i šire. Zagovornici ove teorije idu još dalje opisujući Albina Kurtija kao dogmatičara koji mrzi postojanje Kosova kao države i koji projektuje regionalni sukob kroz koji bi se instalirao kao panalbanski lider.
Tu ću se zaustaviti, ali pitanje koje je sada ispravno postaviti je kakva je Albinova strategija?
Piše: Baton Haxhiu, novinar i direktor Albanian posta
Izvor: Albanian post/Kosovoonline
Šta mislite da bi Kurti trebalo da uradi u ovoj situaciji?
Hajde da sve redom razjasnimo čitaocu.
Odluka Centralne banke Kosova da zaustavi upotrebu srpskog dinara kao zvanične valute, kako je to definisano Ustavom, ocjenjena je kao ispravan korak. Ako se Kosovo smatra nezavisnom državom, važno je preduzeti takve korake.
Međutim, ozbiljno sumnjam u namjere Albina Kurtija. U međunarodnoj areni; kao što sam gore pomenuo, postoje dvije teorije o njegovoj strategiji koje kruže u sjenci dijaloga.
Prva; Optimistična teorija sugeriše da je Kurti namjeravao da ojača suverenitet Kosova prije uspostavljanja Zajednice opština sa srpskom većinom (dakle, kako je definisano nacrtom statuta koji je predložila Evropska unija).
Druga; Skeptična teorija ga, s druge strane, vidi kao egocentričnog lidera koji radi za izborne interese, zanemarujući dijalog i obaveze.
Mnogi ljudi žele da vide Kurtija u okviru optimistične teorije. Ukoliko uspije da uspostavi Zajednicu uz poštovanje obaveza i dijaloga, pretpostavlja se da bi to ojačalo poziciju Kosova prema međunarodnim partnerima i obezbjedilo političku stabilnost.
Međutim, postoji zabrinutost da bi on mogao da slijedi egocentričniju strategiju, što bi moglo da donese negativne posljedice po Kosovo i Albance uopšte.
U zaključku, važno je da mi kao analitičari i građani duboko razgovaramo o ovim pitanjima i podjelimo svoje stavove.
U normalnijoj situaciji, gdje vlast jedne zemlje odgovorno jasno pokazuje svoje ciljeve i planove kroz koje nastoji da ostvari ciljeve, ne bi bilo potrebe za pretpostavljenim objašnjenjima, jer bi putovanja bila učvršćena u državnoj strategiji. Ali, nažalost, Kosovo ima državnu vladu, ali samo strategiju vlade, koja se sastoji od kontradiktornih izjava njegovih zvaničnika, stvarajući tako paralelne narative o istom pitanju.
Dakle, na situaciju treba gledati iz jasne perspektive i kritičkog pristupa. U ovom slučaju postavlja se pitanje: Koju strategiju treba da slijedi Aljbin Kurti u ovom važnom trenutku?
Ako Samoopredjeljenje i građani koji su glasali ta taj pokret prihvate optimističku teoriju, onda treba da nastavi sa „jačanjem suvereniteta” i dijalogom sa internacionalcima za osnivanje Zajednice u skladu sa postojećim dogovorima.
S druge strane, skeptična teorija nas tera da se zapitamo da li Kurti ide egocentričnim putem i da li taj put može doneti opasne posljedice po dugoročne ciljeve Kosova?
Važno je da izrazimo zabrinutost zbog mogućnosti da Kurti nastavi da narušava političku stabilnost i poziciju Kosova na međunarodnoj sceni.
Međutim, idući dalje u analizi Kurtija, moramo se vratiti na suštinu stvari: da li Kurti ima jasnu i svrsishodnu viziju za budućnost Kosova? Ovo pitanje ostaje srž diskusije i obaveza svih nas je da se uključimo u otvorenu i svijesnu debatu kako bismo pronašli odgovore i najbolji put za našu zemlju.
Izvan ovih pitanja, nastavlja se rasprava o strategiji opozicije i improvizacijama na političkoj sceni. Neophodno je analizirati kako se opozicija pripremila i preduzela korake u suočavanju sa aktuelnim izazovima. Ako imamo razloga za zabrinutost, trebalo bi da ga otvoreno izrazimo i tražimo održive alternative.
Međutim, jedno je sigurno: današnje vrijeme je odlučujuće za budućnost Kosova. Stoga, mi kao društvo moramo imati zajedničku posvećenost da pratimo razvoj događaja, da kritikujemo ono što smatramo neprihvatljivim i da predlažemo konstruktivna rješenja kada se jasno vidi da su oni koji su izabrani da pronađu rješenja u čvoru koji se često čini neriješivim.
Na kraju ove analize postavlja se važan izazov: Kako možemo poboljšati dijalog i saradnju između različitih političkih aktera kako bismo garantovali stabilnu budućnost za sve građane Kosova?
Svijesni da je Vlada ta koja drži glavne ključeve u otvaranju vrata društvenoj i političkoj stabilizaciji, ali nesigurna da ovako nešto ima cilj i svrhu.
Nedostatak znanja ovdje nije isključen, ali od nekih potpuno neshvatljivih političkih pokreta ne možete nikome zamjeriti ako se iskreno zapitate šta je motiv političkog kretanja strukture vlasti?
Nije krivo ni pitanje mnogih: da li su Albin Kurti i Samoopredjeljenje spremni i da li opozicija ima moć da zagrize bol i štetu koju je Samoopredjeljenje nanelo u ime Kosova?
Ali vraćam se na početak.
Uključio sam dva scenarija koji bi mogli da objasne strategiju Albina Kurtija u vezi sa Zajednicom opština sa srpskom većinom izvedenu iz dvije gore objašnjene teorije.
Prvi scenario, zasnovan na optimističkoj perspektivi, pretpostavlja da je Kurti posvećen sporazumu o dijalogu i da ima za cilj uspostavljanje Zajednice u skladu sa međunarodnim zahtevima.
Ovaj scenario tvrdi da su Kurtijeve „suverene akcije“ način da se pripremi teren za stvaranje Zajednice.
Drugi scenario, zasnovan na skeptičnoj perspektivi, sugeriše da Kurti može slediti egocentričnu strategiju, ne obazirući se na ranije preuzete obaveze. Ovaj scenario razotkriva Kurtijev plan da djeluje izborno i u potpuno ličnom interesu, proizvodeći izbornu prednost bezobzirnim radnjama koje imaju za krajnji cilj da nemaju konačan rezultat.
Dakle, zanemarivanje dijaloga, ugrožavanje političke stabilnosti i položaja Kosova na međunarodnoj sceni.
Ova dva scenarija služe kao osnova za diskusiju o Kurtijevoj strategiji i prisutnim dilemama koje samostalnim zaključkom pokazuju da se država Kosovo nalazi u odlučujućem trenutku.
Ako idemo dalje u detaljnijem objašnjenju kako to izgleda u međunarodnim tumačenjima, onda možemo dodati nekoliko stvari o scenarijima.
Ako se kaže da je prva teorija optimistična, onda je međunarodnoj zajednici jasno da se radi o teoriji u kojoj se pretpostavlja da je Albin Kurti u potpunosti privržen osnovnom sporazumu i implementacionom aneksu dogovorenom u Ohridu.
Prema ovoj teoriji, Albin Kurti je svijestan da međunarodni partneri Kosova, uključujući i glavne saveznike, poput SAD, Njemačke i Ujedinjenog Kraljevstva, jednoglasno očekuju da Kosovo uspostavi Zajednicu, kao obavezu proisteklu iz ranijeg dijaloga, ali i iz osnovnog sporazuma, koji je Kurti prihvatio.
Dakle, pretpostavljaju da Albin Kurti zna da je Zajednica već postala obaveza Kosova prema njegovim glavnim saveznicima, odnosno da je nešto neizbježno.
Zagovornici ove teorije tvrde da sa (registarske tablice, izbori na sjeveru, simbolika zastave u opštinama, dinar i sve ostalo) Albin Kurti uokviruje autoritet Kosova prije odluke o osnivanju Zajednice. Dakle, ova teorija tvrdi da su te akcije neophodne, jer onemogućavaju mogućnost da se Zajednica sutra ponaša kao država u državi (vjeruju internacionalisti).
Hajde da to još dublje razjasnimo. Dakle, ova teorija kaže da prije nego što se uspostavi Zajednica opština sa srpskom većinom, prvo mora da bude formalno jasno svima (uključujući kosovske Srbe i samu Srbiju) da te opštine jesu i da djeluju samo kao kosovske opštine. Prije nego što Zajednica bude mogla da upravlja finansijskom pomoći koju Srbija daje kosovskim Srbima (legitimno pravo koje niko ne poriče), prvo se mora razjasniti da se to može dogoditi samo kroz i unutar konsolidovanog finansijskog sistema Kosova.
Dakle, to što je Srbiji priznato pravo da uliva sredstva na račun Zajednice, ne znači da Zajednica sada ima pravo da se ponaša kao biro koji upravlja srpskim dinarom.
Prije nego što Zajednica, odnosno četiri sjeverne opštine, dobije pravo da imenuje regionalnog direktora za sjeverni region, prvo mora biti jasno da je policija na sjeveru Policija Kosova i da svi policajci moraju da budu posvećeni zaštiti pravnog kosovskog poretka. I druge slične pretpostavke.
Odnosno, ova optimistička teorija, koja objašnjava strpljenje međunarodnih partnera prema postupcima Albina Kurtija, pretpostavlja da će, na kraju svih akcija, Albin Kurti osnovati Zajednicu, prema predloženom evropskom modelu.
Uvijek po ovom scenariju i na taj način, Albin Kurti ostvaruje dvije važne političke pobjede: on pobjeđuje na izborima sa kartom jačanja suvereniteta Kosova, ali i popravlja i jača odnose sa zapadnim partnerima i saveznicima.
Druga teorija je potpuno skeptična i puna briga o strategiji Albina Kurtija.
Prema ovoj teoriji, Albin Kurti sledi strategiju koja je u potpunosti fokusirana na izborne interese, bez obzira na obaveze koje preuzima u okviru dijaloga. Dakle, zagovornici ove teorije tvrde da je Albin Kurti bolesni egocentrik koji misli da svoju volju može da nametne čak i svjetskim prestonicama, uz tvrdnju da će na kraju Zapad odustati od pritiska za Zajednicu.
Prema ovoj teoriji, Albin Kurti ne samo da ima panalbanske ambicije, već sebe vidi i kao igrača u ideološkim sukobima na evropskom nivou i šire. Zagovornici ove teorije idu još dalje opisujući Albina Kurtija kao dogmatičara koji mrzi postojanje Kosova kao države i koji projektuje regionalni sukob kroz koji bi se instalirao kao panalbanski lider.
Tu ću se zaustaviti, ali pitanje koje je sada ispravno postaviti je kakva je Albinova strategija?
Piše: Baton Haxhiu, novinar i direktor Albanian posta
Izvor: Albanian post/Kosovoonline
