Josip Broz Tito, neprikosnoveni lider nekadašnje Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije, maršal, obožavani, doživotni predsjednik bivše države, bio je omiljen među širim narodnim masama. Ne samo balkanskim, Tita su voljeli u Africi, Sjevernoj Koreji...
Posebno, maršala Tita voljele su žene. A i on njih.
Historičari tvrde da se Josip Broz ženio čak četiri puta. Broj njegovih mnogih ljubavnica nije, dakako, tačno utvrđen...
Prva žena: Pelagija Belousova
Prva Titova žena imala je 15 godina kada se udala za maršala kojeg je upoznala dok je ovaj bio ratni ruski zarobljenik. Pelagija Belousova Tita je spasila od Kolčakovih kontrarevolucionara. Prvo su sklopili crkveni brak.
Sin Žarko, Pelagija i Josip Broz: O njihovo četvoro djece, samo Žarko je preživio djetinjstvo
Prvo dijete im je umrlo, a Pelagija je rodila još troje. Zlatica i Hinko, njihova djeca, također su rano umrli, a preživio je samo Žarko.
Nakon rata, 1920, preselili su u Hrvatsku, u Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca. Pelagija je prvo bila domaćica, a potom se zaposlila u fabrici namještaja. Postala je član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) 1926. godine, a od 1927. je bila u ženskoj sekciji Centralnog komiteta KPJ. Pomagala je revolucionarima u zatvoru, organizovala njihova bjekstva, radila u ilegalnoj štampariji, širila partijsku literaturu. Učestvovala je u demonstracijama i više puta bila hapšena.
Nakon Titovog hapšenja 1928, Pelagija se zajedno sa Žarkom vratila u Rusiju. Oko 1929. godine pristupa ilegalnoj opozicionoj trockističkoj grupi. Tito i Pelagija su se zvanično razveli u aprilu 1936, nakon čega je Broz oženio drugu ženu. Pelagija se udala za fotografa Kominterne (Komunistička internacionala) Petra Izmailoviča Raguljeva. Nekoliko puta je hapšena i bila je u nemilosti Rusije zbog Titovog sukoba sa Staljinom. Preminula je u martu 1967.
Druga žena: Johana Ana / Lucija
Šest mjeseci nakon razvoda od Pelagije, maršal Jugoslavije u Moskvi se oženio drugi put. Ovaj put s Njemicom Johanom Annom Koenig. Anna je bila bivša žena jednog visokog njemačkog zvaničnika koji je, nakon što je Adolf Hitler došao na vlast, uhapšen i osuđen na 15 godina zatvora.
Lucija Bauer: Nakon strasnih pisama, Tito je se odrekao
Anna je nakon toga pobjegla u Moskvu, gdje je uzela drugo ime, Lucija Bauer, i udala se za Tita preuzimajući njegovo lažno prezime – Valter (Tito se tada nazivao Friedrich Walter). Bila je 22 godine mlađa od njega. Istog mjeseca kada su se vjenčali, u oktobru 1936, Tito je "otišao na ilegalan rad u Jugoslaviju". U svom odsustvu je Luciji slao topla ljubavna pisma, uvjeravajući je da je ljubav njegovog života. No, taj je brak trajao samo godinu dana.
Lucija je 1937. godine, u jeku Velike čistke u Sovjetskom savezu, optužena da špijunira za Gestapo i uhapšena 20. oktobra te godine. Strijeljana je, nakon saslušanja, 29. decembra iste godine.
Po dolasku u Moskvu 24. avgusta 1938, Broz je saznao da su kao imperijalistički špijuni uhapšene i Pelagija Belousova i Lucija Bauer, koja je već bila strijeljana. U septembru 1938. Tito funkcionerima Kominterne piše da se "osjeća krivim što zbog nedostatka budnosti nije primijetio izdajničke postupke svojih supruga". Dao je i pismenu izjavu u kojoj se odriče svojih žena - za Pelagiju je napisao da je nemoralna osoba i da mrzi svoga sina Žarka, a za Anu da je bila politički naivna i nerazvijena, te da je to velika mrlja na njegovom partijskom radu.
Treća žena: Herta Haas
Herta Haas rođena je u Mariboru 1914. i ona je od Tita bila mlađa 22 godine. Ova bogata Slovenka židovskog porijekla, Tita je upoznala u Parizu 1937. – članica SKOJ-a je bila od 1934, a Komunističke partije Jugoslavije od 1936.
Herta Haas: O životu s Titom nikad nije govorila
Herta Haas upoznala je Josipa Broza 1937. godine u Parizu, a zajednički život započeli su brzo. Živjeli su u Sinju, u unajmljenoj kući, pod lažnim imenima Marija Šarić i inženjer Slavko Babić, član općine Sinj, u kojoj je tih godina vladala Radničko-seljačka stranka.
Idila je trajala samo do 1941. godine i početka Drugog svjetskog rata. Tito je u maju 1941. godine otputovao u Beograd, gdje je upoznao novu partijsku kurirku Davorjanku Paunović Zdenku. Herta je ostala u Zagrebu u poodmakloj trudnoći, a nekoliko dana poslje Titovog odlaska rodila je sina Mišu.
Davorjanka Paunović Zdenka: Nije bila supruga, ali je bila velika maršalova ljubav
S Hertom se odmah rastao, a njegovi tadašnji saradnici su tvrdili da je ljubav Tita i Davorjanke bila izuzetno strasna i često toliko glasna da je sekretar partijske organizacije Vrhovnog štaba morao otići Titu da ga upozori. U međuvremenu, Davorjanka se 1946. razboljela od tuberkuloze i umrla, a Tito je tražio da bude pokopana pored njegove rezidencije u Beogradu. Neki podaci govore i da je poslije njene smrti pokušao vratiti bivšu suprugu Hertu, ali da ga je ona odbila.
Herta je umrla 5. marta 2010, a o svom životu s Titom nikad nije govorila.
Četvrta žena: Jovanka Budisavljević
Titova četvrta i posljednja žena bila je Jovanka Budisavljević, poslije Broz. Upoznali su se tokom desanta na Drvar, 1944. godine, i tada su prvi put plesali. Od maršala je bila mlađa 32 godine.
Jovanka i Josip Broz, dok su se voljeli
Poslije je dovedena u Beli dvor da bude domaćica kuće.
Nije poznato kada su počeli svoju vezu, a da su u ljubavi saznalo se 1951, kada je Josip Broz imao problema sa žučnom kesom. Vjenčali su se tajno, 15. aprila 1992.
Odnosi u bračnom paru su počeli da se narušavaju ranih 70-ih godina prošlog vijeka, toliko da su postali tema oštrih političkih rasprava. Jovanka je tvrdila da je pokušavala da zaštiti svog ostarjelog supruga od raznih agenata - smatrala je deset od 11 njegovih državnih ministara za nekakve agente. Njeni protivnici su tvrdili suprotno, da je ona ta koja radi protiv svog supruga.
Do polovine sedamdesetih, Jovanka je postala još udaljenija od Tita, koji je u tom vremenu bio skoro potpuno pod uticajem Staneta Dolanca i Mitje Ribičiča. Razlaz se odvijao u etapama. Tokom 1975. nije bila prisutna na Titovim inostranim posjetama, a počele su da kruže glasine da se stalno svađaju. Aprila iste godine Tito je napustio njihovu rezidenciju u Užičkoj 15 i sam se preselio u Beli dvor.
Jovanka je zadnji put viđena u javnosti kao Titova supruga 14. juna 1977. na zvaničnom prijemu za premijera Norveške. Kasnije tog ljeta je uhapšena pod sumnjivim okolnostima. Nije bilo zvaničnog objašnjenja za njeno hapšenje, koje je navodno naredio sam Tito. Nije se vidjela sa Titom zadnje tri godine njegovog života. Na kratko se pojavila u javnosti tokom Titove sahrane početkom maja 1980. U svim objavama i izvještajima je bila navedena kao Titova udovica.
Govoreći o Titovim ženama, historičari navode da su oduvijek postojale velike kontroverze oko njega i njegova ljubavnog života. Interesantno je i kako su sve njegove žene i ljubavnice imale nekakve veze s poslom te je to, kako neki tvrde, sve bilo dio strategije.
„Zanimljivo je i da su skoro sve bile crnke i sve su imale krupne obline, Kada se govori o Titovim ženama u oči upada i činjenica da on nije imao nikakvih predrasuda. Njegove žene bile su Njemice, Ruskinje, Slovenke, Srpkinje, Hrvatice…“
Radiosarajevo.ba
Historičari tvrde da se Josip Broz ženio čak četiri puta. Broj njegovih mnogih ljubavnica nije, dakako, tačno utvrđen...
Prva žena: Pelagija Belousova
Prva Titova žena imala je 15 godina kada se udala za maršala kojeg je upoznala dok je ovaj bio ratni ruski zarobljenik. Pelagija Belousova Tita je spasila od Kolčakovih kontrarevolucionara. Prvo su sklopili crkveni brak.
Sin Žarko, Pelagija i Josip Broz: O njihovo četvoro djece, samo Žarko je preživio djetinjstvo
Prvo dijete im je umrlo, a Pelagija je rodila još troje. Zlatica i Hinko, njihova djeca, također su rano umrli, a preživio je samo Žarko.
Nakon rata, 1920, preselili su u Hrvatsku, u Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca. Pelagija je prvo bila domaćica, a potom se zaposlila u fabrici namještaja. Postala je član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) 1926. godine, a od 1927. je bila u ženskoj sekciji Centralnog komiteta KPJ. Pomagala je revolucionarima u zatvoru, organizovala njihova bjekstva, radila u ilegalnoj štampariji, širila partijsku literaturu. Učestvovala je u demonstracijama i više puta bila hapšena.
Nakon Titovog hapšenja 1928, Pelagija se zajedno sa Žarkom vratila u Rusiju. Oko 1929. godine pristupa ilegalnoj opozicionoj trockističkoj grupi. Tito i Pelagija su se zvanično razveli u aprilu 1936, nakon čega je Broz oženio drugu ženu. Pelagija se udala za fotografa Kominterne (Komunistička internacionala) Petra Izmailoviča Raguljeva. Nekoliko puta je hapšena i bila je u nemilosti Rusije zbog Titovog sukoba sa Staljinom. Preminula je u martu 1967.
Druga žena: Johana Ana / Lucija
Šest mjeseci nakon razvoda od Pelagije, maršal Jugoslavije u Moskvi se oženio drugi put. Ovaj put s Njemicom Johanom Annom Koenig. Anna je bila bivša žena jednog visokog njemačkog zvaničnika koji je, nakon što je Adolf Hitler došao na vlast, uhapšen i osuđen na 15 godina zatvora.
Lucija Bauer: Nakon strasnih pisama, Tito je se odrekao
Anna je nakon toga pobjegla u Moskvu, gdje je uzela drugo ime, Lucija Bauer, i udala se za Tita preuzimajući njegovo lažno prezime – Valter (Tito se tada nazivao Friedrich Walter). Bila je 22 godine mlađa od njega. Istog mjeseca kada su se vjenčali, u oktobru 1936, Tito je "otišao na ilegalan rad u Jugoslaviju". U svom odsustvu je Luciji slao topla ljubavna pisma, uvjeravajući je da je ljubav njegovog života. No, taj je brak trajao samo godinu dana.
Lucija je 1937. godine, u jeku Velike čistke u Sovjetskom savezu, optužena da špijunira za Gestapo i uhapšena 20. oktobra te godine. Strijeljana je, nakon saslušanja, 29. decembra iste godine.
Po dolasku u Moskvu 24. avgusta 1938, Broz je saznao da su kao imperijalistički špijuni uhapšene i Pelagija Belousova i Lucija Bauer, koja je već bila strijeljana. U septembru 1938. Tito funkcionerima Kominterne piše da se "osjeća krivim što zbog nedostatka budnosti nije primijetio izdajničke postupke svojih supruga". Dao je i pismenu izjavu u kojoj se odriče svojih žena - za Pelagiju je napisao da je nemoralna osoba i da mrzi svoga sina Žarka, a za Anu da je bila politički naivna i nerazvijena, te da je to velika mrlja na njegovom partijskom radu.
Treća žena: Herta Haas
Herta Haas rođena je u Mariboru 1914. i ona je od Tita bila mlađa 22 godine. Ova bogata Slovenka židovskog porijekla, Tita je upoznala u Parizu 1937. – članica SKOJ-a je bila od 1934, a Komunističke partije Jugoslavije od 1936.
Herta Haas: O životu s Titom nikad nije govorila
Herta Haas upoznala je Josipa Broza 1937. godine u Parizu, a zajednički život započeli su brzo. Živjeli su u Sinju, u unajmljenoj kući, pod lažnim imenima Marija Šarić i inženjer Slavko Babić, član općine Sinj, u kojoj je tih godina vladala Radničko-seljačka stranka.
Idila je trajala samo do 1941. godine i početka Drugog svjetskog rata. Tito je u maju 1941. godine otputovao u Beograd, gdje je upoznao novu partijsku kurirku Davorjanku Paunović Zdenku. Herta je ostala u Zagrebu u poodmakloj trudnoći, a nekoliko dana poslje Titovog odlaska rodila je sina Mišu.
Davorjanka Paunović Zdenka: Nije bila supruga, ali je bila velika maršalova ljubav
S Hertom se odmah rastao, a njegovi tadašnji saradnici su tvrdili da je ljubav Tita i Davorjanke bila izuzetno strasna i često toliko glasna da je sekretar partijske organizacije Vrhovnog štaba morao otići Titu da ga upozori. U međuvremenu, Davorjanka se 1946. razboljela od tuberkuloze i umrla, a Tito je tražio da bude pokopana pored njegove rezidencije u Beogradu. Neki podaci govore i da je poslije njene smrti pokušao vratiti bivšu suprugu Hertu, ali da ga je ona odbila.
Herta je umrla 5. marta 2010, a o svom životu s Titom nikad nije govorila.
Četvrta žena: Jovanka Budisavljević
Titova četvrta i posljednja žena bila je Jovanka Budisavljević, poslije Broz. Upoznali su se tokom desanta na Drvar, 1944. godine, i tada su prvi put plesali. Od maršala je bila mlađa 32 godine.
Jovanka i Josip Broz, dok su se voljeli
Poslije je dovedena u Beli dvor da bude domaćica kuće.
Nije poznato kada su počeli svoju vezu, a da su u ljubavi saznalo se 1951, kada je Josip Broz imao problema sa žučnom kesom. Vjenčali su se tajno, 15. aprila 1992.
Odnosi u bračnom paru su počeli da se narušavaju ranih 70-ih godina prošlog vijeka, toliko da su postali tema oštrih političkih rasprava. Jovanka je tvrdila da je pokušavala da zaštiti svog ostarjelog supruga od raznih agenata - smatrala je deset od 11 njegovih državnih ministara za nekakve agente. Njeni protivnici su tvrdili suprotno, da je ona ta koja radi protiv svog supruga.
Do polovine sedamdesetih, Jovanka je postala još udaljenija od Tita, koji je u tom vremenu bio skoro potpuno pod uticajem Staneta Dolanca i Mitje Ribičiča. Razlaz se odvijao u etapama. Tokom 1975. nije bila prisutna na Titovim inostranim posjetama, a počele su da kruže glasine da se stalno svađaju. Aprila iste godine Tito je napustio njihovu rezidenciju u Užičkoj 15 i sam se preselio u Beli dvor.
Jovanka je zadnji put viđena u javnosti kao Titova supruga 14. juna 1977. na zvaničnom prijemu za premijera Norveške. Kasnije tog ljeta je uhapšena pod sumnjivim okolnostima. Nije bilo zvaničnog objašnjenja za njeno hapšenje, koje je navodno naredio sam Tito. Nije se vidjela sa Titom zadnje tri godine njegovog života. Na kratko se pojavila u javnosti tokom Titove sahrane početkom maja 1980. U svim objavama i izvještajima je bila navedena kao Titova udovica.
Govoreći o Titovim ženama, historičari navode da su oduvijek postojale velike kontroverze oko njega i njegova ljubavnog života. Interesantno je i kako su sve njegove žene i ljubavnice imale nekakve veze s poslom te je to, kako neki tvrde, sve bilo dio strategije.
„Zanimljivo je i da su skoro sve bile crnke i sve su imale krupne obline, Kada se govori o Titovim ženama u oči upada i činjenica da on nije imao nikakvih predrasuda. Njegove žene bile su Njemice, Ruskinje, Slovenke, Srpkinje, Hrvatice…“
Radiosarajevo.ba
