Odbrana bivšeg političkog lidera OVK Kadrija Veselija zatražila je od pretpretresnog sudije Specjalnog suda u Hagu da podnese optužnicu zasnovanu isključivo na međunarodnom običajnom pravu i da naredi Specijalizovanom tužilaštvu da u skladu sa tim izmeni optužbe koje se stvaljaju Veseliju na teret, prenosi Zeri.
Veselijeva odbrana je navela da je Tužilaštvo u formulisanju optužnice i pretpretresni sudija u svojoj odluci o potvrđivanju optužnice izgubili iz vida da Specijalizovana vijeća nisu međunarodni krivični sud da bi mogli da primjenjuju međunarodno krivično pravo.
Prema odbrani, ovaj sud je lokalni sud na Kosovu, vezan za Ustav Kosova, ograničenje koje se ne odnosi na međunarodni krivični sud i prema pravnom poretku Kosova, odredbe Ustava su više od bilo kojih drugih drugi izvor prava, uključujući međunarodno pravo.
Odbrana navodi da je merodavno domaće pravo u vrijeme navodnih radnji u ovoj optužnici bio Ustav SFRJ i Krivični zakon SFRJ.
"Ustav SFRJ nije dozvoljavao unutrašnju primjenu međunarodnog običajnog humanitarnog prava za utvrđivanje krivičnih djela, osim u onoj mjeri u kojoj je to bilo u skladu sa domaćim zakonodavstvom usvojenim za sprovođenje međunarodnih obaveza Jugoslavije", navodi se u saopštenju.
U međuvremenu, odbrana navodi da je, s obzirom na načela neretroaktivnosti krivičnog zakona na štetu optuženog, član 3. Krivičnog zakona SFRJ predviđao da "nijedna kazna druge krivične sankcije ne može se izreći za krivično djelo koja prije izvođenja nije bila propisana zakonom kao krivično djelo i za koje kazna nije predviđena zakonom".
Odbrana tvrdi i da Ustav SFRJ iz 1974 i sadašnji Ustav Kosova ne priznaju direktan efekat normi međunarodnog prava u krivičnim predmetima.
Prema odbrani, oba ova zahtjeva, koja djeluju kao leks specialis, imaju prednost nad opštom normom koja omogućava uključivanje ugovora i ratifikovanih normi međunarodnog običajnog prava u domaći pravni sistem.
“Kao rezultat toga, i u skladu sa utvrđenom jurisprudencijom drugih sudova na Kosovu, odbrana tvrdi da je Specijalni sud nadležan samo za suđenje licima zasnovanim na ratifikovanim međunarodnim ugovorima ili navodnim običajnim principima međunarodnog običajnog humanitarnog prava ugrađenim u sistem Jugoslavije po zakonu u vrijeme navodnih incidenata u optužnici", navodi se u zahtjevu.
Dalje navode i da se "udruženi zločinački poduhvat" kao način odgovornosti, nije jasno prepoznat ni u Zakonu o specijalizovanim komorama, kao ni u domaćem zakonu Kosova.
“Odbrana tvrdi da, čak i ako je pretpretresni sudija presudio da međunarodno običajno pravo direktno utiče na krivična pitanja u Specijalizovanim vijećima, postoje značajni dokazi koji ukazuju na to da Udruženi zločinački poduhvat III nije bio dovoljno uspostavljen prema običajnom pravu da bi se stvorila odgovornost za incidente koji su se navodno dogodili u to vrijeme“, kažu iz odbrane.
Prema njihovom mišljenju, Specijalizovana vijeća nisu nadležna za sprovođenje komandne odgovornosti, jer domaće pravo primjenljivo tokom oružanog sukoba nije komandnu odgovornost prepoznavalo kao oblik odgovornosti.
Tvrdi i da bi Specijalizovana vijeća trebalo da sprovode svoje nacionalne zakone i da kao rezultat toga nemaju nadležnost da sude u navodnim incidentima nezakonitog lišenja slobode kao ratnog zločina i prisilnog nestanka kao zločina protiv čovječnosti, jer ti zločini nisu jasno prepoznati u Zakonu o specijalizovanim komorama, niti u domaćem zakonu Kosova.
Pored toga, odbrana je navela da bi pretpretresni sudija trebalo da sprovede analizu od slučaja do slučaja, kako bi utvrdio koji način odgovornosti, među onima koji se nalaze u običajnom međunarodnom pravu ili onima koji su u nacionalnom pravu, je najkorisniji za optuženog.
Prema odbrani, ovaj sud nije nadležan za komandnu odgovornost, a domaće pravo primjenljivo tokom oružanog sukoba sa srpskim snagama nije priznalo komandnu odgovornost kao vid odgovornosti sličan onome sadržanom u članovima 86. i 87. dodatnog protokola iz Ženevske konvencije.
Izvor: Kosovo Online/Zeri
Prema odbrani, ovaj sud je lokalni sud na Kosovu, vezan za Ustav Kosova, ograničenje koje se ne odnosi na međunarodni krivični sud i prema pravnom poretku Kosova, odredbe Ustava su više od bilo kojih drugih drugi izvor prava, uključujući međunarodno pravo.
Odbrana navodi da je merodavno domaće pravo u vrijeme navodnih radnji u ovoj optužnici bio Ustav SFRJ i Krivični zakon SFRJ.
"Ustav SFRJ nije dozvoljavao unutrašnju primjenu međunarodnog običajnog humanitarnog prava za utvrđivanje krivičnih djela, osim u onoj mjeri u kojoj je to bilo u skladu sa domaćim zakonodavstvom usvojenim za sprovođenje međunarodnih obaveza Jugoslavije", navodi se u saopštenju.
U međuvremenu, odbrana navodi da je, s obzirom na načela neretroaktivnosti krivičnog zakona na štetu optuženog, član 3. Krivičnog zakona SFRJ predviđao da "nijedna kazna druge krivične sankcije ne može se izreći za krivično djelo koja prije izvođenja nije bila propisana zakonom kao krivično djelo i za koje kazna nije predviđena zakonom".
Odbrana tvrdi i da Ustav SFRJ iz 1974 i sadašnji Ustav Kosova ne priznaju direktan efekat normi međunarodnog prava u krivičnim predmetima.
Prema odbrani, oba ova zahtjeva, koja djeluju kao leks specialis, imaju prednost nad opštom normom koja omogućava uključivanje ugovora i ratifikovanih normi međunarodnog običajnog prava u domaći pravni sistem.
“Kao rezultat toga, i u skladu sa utvrđenom jurisprudencijom drugih sudova na Kosovu, odbrana tvrdi da je Specijalni sud nadležan samo za suđenje licima zasnovanim na ratifikovanim međunarodnim ugovorima ili navodnim običajnim principima međunarodnog običajnog humanitarnog prava ugrađenim u sistem Jugoslavije po zakonu u vrijeme navodnih incidenata u optužnici", navodi se u zahtjevu.
Dalje navode i da se "udruženi zločinački poduhvat" kao način odgovornosti, nije jasno prepoznat ni u Zakonu o specijalizovanim komorama, kao ni u domaćem zakonu Kosova.
“Odbrana tvrdi da, čak i ako je pretpretresni sudija presudio da međunarodno običajno pravo direktno utiče na krivična pitanja u Specijalizovanim vijećima, postoje značajni dokazi koji ukazuju na to da Udruženi zločinački poduhvat III nije bio dovoljno uspostavljen prema običajnom pravu da bi se stvorila odgovornost za incidente koji su se navodno dogodili u to vrijeme“, kažu iz odbrane.
Prema njihovom mišljenju, Specijalizovana vijeća nisu nadležna za sprovođenje komandne odgovornosti, jer domaće pravo primjenljivo tokom oružanog sukoba nije komandnu odgovornost prepoznavalo kao oblik odgovornosti.
Tvrdi i da bi Specijalizovana vijeća trebalo da sprovode svoje nacionalne zakone i da kao rezultat toga nemaju nadležnost da sude u navodnim incidentima nezakonitog lišenja slobode kao ratnog zločina i prisilnog nestanka kao zločina protiv čovječnosti, jer ti zločini nisu jasno prepoznati u Zakonu o specijalizovanim komorama, niti u domaćem zakonu Kosova.
Pored toga, odbrana je navela da bi pretpretresni sudija trebalo da sprovede analizu od slučaja do slučaja, kako bi utvrdio koji način odgovornosti, među onima koji se nalaze u običajnom međunarodnom pravu ili onima koji su u nacionalnom pravu, je najkorisniji za optuženog.
Prema odbrani, ovaj sud nije nadležan za komandnu odgovornost, a domaće pravo primjenljivo tokom oružanog sukoba sa srpskim snagama nije priznalo komandnu odgovornost kao vid odgovornosti sličan onome sadržanom u članovima 86. i 87. dodatnog protokola iz Ženevske konvencije.
Izvor: Kosovo Online/Zeri
