Srbija i Kosovo unaprjeđuju privredne odnose u naporu koji je, smatraju zvaničnici, međusobno koristan za ekonomski rast i normalizaciju odnosa.
Privredne komore tih zemalja potpisale su dva sporazuma u svrhu promovisanja arbitraže za rješavanje privrednih sporova i izgradnju institucija za jačanje privrede.
Komore su te sporazume potpisale pod pokroviteljstvom udruženja Eurochambres – Evropskog udruženja trgovačkih i privrednih komora - na osnovu procesa Briselskog sporazuma uspostavljenog u cilju normalizacije odnosa između Beograda i Prištine.
Povjerenje je preduslov za razvijanje adekvatnog poslovanja, izjavio je Arnaldo Abruzzini, generalni sekretar udruženja Eurochambres.
"Mehanizmi arbitraže, medijacije i alternativnog rješavanja sporova mogu doprinijeti povjerenju stabilnosti u poslovnim odnosima. Pošto su to postupci koji se odvijaju van sudova, oni su obično mnogo brži i poslovno orijentisani," izjavio je Abruzzini za SETimes.
Abruzzini kaže da je postizanje kvalitetnih ekonomskih odnosa osnova za normalizaciju odnosa u regionu.
"U tom cilju će se u narednoj godini osigurati daljnji razvoj, te jačati ekonomski sektori poput transporta i carina," izjavio je on.
Tim sporazumima ima se za cilj unaprjeđivanje privrednih odnosa, konsolidacija institucionalnih odnosa između dviju privrednih komora i razvoj sredstava za saradnju.
Primjer sredstva za saradnju je odredba u sporazumu o arbitraži kojom se predviđa da će predstavnici komore služiti u drugoj zemlji. Ona je stupila na snagu ovog mjeseca.
"Ti sporazumi imaju kratkoročnu i dugoročnu orijentaciju," izjavio je za SETimes Safet Gerxhaliu, predsjednik Privredne komore Kosova.
Gerxhaliu je izjavio da će se na dugoročnoj osnovi tim sporazumima otvoriti novi izgledi za uklanjanje barijera i omogućavanje privrednim subjektima da ostvare pristup regionalnim i evropskim tržištima, što je od presudne važnosti za ekonomski razvoj Kosova.
Agencija za statistiku Kosova izvijestila je u novembru prošle godine da Srbija predvodi na listi zemalja koje uvoze na Kosovo, te da nju slijede Njemačka, Italija, Turska, Kina i Makedonija.
Kosovsko tržište je od vitalne važnosti za Srbiju, jer se njegova godišnja vrijednost procjenjuje na 300 miliona eura, izjavio je Željko Sertić, predsjednik srbijanske Privredne komore.
"U našem je interesu da otvorimo to tržište za naše proizvođače, kako bi saradnja i plasman naših roba bili veći nego do sad," izjavio je Sertić za SETimes.
Sertić je izjavio da Beograd i Priština sad mogu direktno rješavati razne probleme, poput onih vezanih za prepreke transportu roba, carine ili nesporazume u okviru CEFTA-e.
"Generalno gledano, izgleda da se tim sporazumom ima za namjeru animirati javno mišljenje, posebno privrednih subjekata, u cilju pozitivne, poboljšane klime između Kosova i Srbije," izjavio je za SETimes Fisnik Bajrami, istraživač na kosovskom Institutu Riinvest u Prištini.
Što se tiče potencijalnih carinskih problema, sporazumima se predviđa da će se porezi i carinske naknade plaćati na administrativnim graničim prijelazima.
Kosovski zvaničnici izjavili su kako očekuju da će godišnje, prema procjenama, naplaćivati 18 miliona eura carinskih naknada samo na prijelazima Jarinje i Brnjak.
Tim sporazumima će se unaprijediti ekonomska situacija, iako ne do obima sporazuma koje su postigli premijeri Ivica Dačić i Hashim Thaci.
"To je zbog činjenice da su se oni [Dačić i Thaci] dodakli temeljnih ekonomskih pitanja, poput carina, ali i funkcionisanja energetskog sistema, telekomunikacija, pitanja vezanih za vode i rudnik Trepča," izjavio je za SETimes Ibrahim Rexhepi, direktor Centra za strateška i društvena istraživanja u Prištini.
EU je pohvalila napore komora usmjerene na jačanje komercijalnih odnosa i na doprinošenje poboljšanju odnosa Beograd - Priština.
"Potpisivanje tih sporazuma pokazuje da privredne zajednice u potpunosti podržavaju proces normalizacije," izjavila je za SETimes Maja Kocijančič, glasnogovornica Catherine Ashton, visoke predstavnice Unije za vanjske poslove i sigurnosnu politiku.
