Ekonomski stručnjak Safet Gërxhaliu kaže da procjene nekih granskih sindikata o broju radnika koji su napustili Kosovo treba uzeti sa rezervom, a da ljude sa Kosova najviše tera neizvesna budućnost.
„Gledajte obrazovanje, gledajte zdravstvo... Nedostatak političke stabilnosti je ono što najviše tera ljude da napuste Kosovo”, ističe Gërxhaliu za Kosovo onlajn.
Gërxhaliu kaže da je više faktora za odlazak radne snage i ističe da ne odlaze samo siromašni.
„Evropa je taj veliki izazov gdje ljudi odlaze, osim toga, postoji drugi razlog, najveći broj dijaspore imamo upravo u državama Evrope. Sa Kosova ne beže samo siromašni ljudi, već i obrazovani, ljekari, arhitekti, IT stručnjaci, a sektori koji će najviše biti pogođeni ukoliko dođe do masovnog odlaska će biti trgovina, ugostiteljstvo i građevinarstvo“, tvrdi Gërxhaliu.
Navodi da su Njemačka, Austrija i Švicarska najčešće destinacije, a razlog je veliki broj kosovske dijaspore u tim državama, a da zatim slijede Italija, Finska i Švedska.
Ipak, Gërxhaliu smatra da je trend migracije sa Kosova sličan pojavama kroz koje su, prije i poslije vizne liberalizacije, prošle brojne evropske zemlje, od Poljske, Mađarske, Bugarske ili Rumunije.
“U tim državama dok nije bilo liberalizacije emigracija je bila masovna, ljudi su htjeli po svaki cijenu da idu u Evropu. Poslije liberalizacije taj trend, ne samo da je pao, nego se više njih vratilo nego što je otišlo. I na Kosovu će se desiti isto. Nije Evropa ono što je bila nekad. Sigurno će je ljudi obilaziti, i treba da se vidi kultura, i arhitektura, i istorija i sve to, ali ako analiziramo sve okolnosti ipak nema straha od nekog masovnog odlaska i zato ne treba stvarati paniku“, ocjenjuje Gërxhaliu.
On ističe da je ključ sprečavanja masovnog odlaska radnika u strategiji kojom bi se mladi motivisali da ostanu.
“Mislio sam da će vlada bar doneti doneti zakon kada je u pitanju zdravstveno osiguranje, da se napravi neki korak ka tome, da se ljudi motivišu da ostaju ovdje. Nije riješenje ovog problema samo brojati ljude koji odlaze, već postaviti pitanje, `šta mi činimo da te ljude motivišemo da ostanu ovdje`. Gledajte dijalog sa Srbijom, gledajte debate političara, pominje se rat. To ne ide u prilog perspektivi na ovim prostorima. Prema tome, moramo shvatiti jednu stvar: zajednički imenitelj rješavanja svih problema na Kosovu je politička stabilnost i ekonomski razvoj i tek onda raditi na tome da mladi ne odlaze“, kaže Gërxhaliu.
Komentarišući tvrdnju predsjednika Nezavisnog sindikata privatnog sektora Kosova Jusufa Azemija koji tvrdi da je u prvih šest nedjelja nakon liberalizacije viznog režima oko 150.000 radnika privatnog sektora napustio Kosovo, Gërxhaliu poziva na oprez u iznošenju takvih podataka i to argumentuje činjenicom da je vizna liberalizacija stupila na snagu 1. januara, odnosno u vrijeme praznika koje su mnogi građani koji rade na Zapadu iskoristili da bi odmor proveli u svojim kućama.
„Bila je Nova godina, i u sklopu tog odlaska, nisu bili samo radnici, nego su bili i građani dijaspore koji su proveli vrijeme odmora na Kosovu za novogodišnje praznike. Postoji i talas koji tera ljude da razgledaju Evropu, da jednostavno vide šta je to Evropa, jer, na neki način, godinama je to bilo zabranjeno voće. Mislim da su svi shvatili da Evropa više nije ono što je bila nekada”, kaže Gërxhaliu.
Objašnjava da kada je posljednji put bio na relaciji Minhen-Frankfurt, saznao da su plate u Mekdonaldsu 950 eura.
“Tamo uglavnom rade naši mladi sa Kosova i onda se postavlja pitanje da li se to isplati“, kaže Gërxhaliu.
Izvor: Kosovo Online
Gërxhaliu kaže da je više faktora za odlazak radne snage i ističe da ne odlaze samo siromašni.
„Evropa je taj veliki izazov gdje ljudi odlaze, osim toga, postoji drugi razlog, najveći broj dijaspore imamo upravo u državama Evrope. Sa Kosova ne beže samo siromašni ljudi, već i obrazovani, ljekari, arhitekti, IT stručnjaci, a sektori koji će najviše biti pogođeni ukoliko dođe do masovnog odlaska će biti trgovina, ugostiteljstvo i građevinarstvo“, tvrdi Gërxhaliu.
Navodi da su Njemačka, Austrija i Švicarska najčešće destinacije, a razlog je veliki broj kosovske dijaspore u tim državama, a da zatim slijede Italija, Finska i Švedska.
Ipak, Gërxhaliu smatra da je trend migracije sa Kosova sličan pojavama kroz koje su, prije i poslije vizne liberalizacije, prošle brojne evropske zemlje, od Poljske, Mađarske, Bugarske ili Rumunije.
“U tim državama dok nije bilo liberalizacije emigracija je bila masovna, ljudi su htjeli po svaki cijenu da idu u Evropu. Poslije liberalizacije taj trend, ne samo da je pao, nego se više njih vratilo nego što je otišlo. I na Kosovu će se desiti isto. Nije Evropa ono što je bila nekad. Sigurno će je ljudi obilaziti, i treba da se vidi kultura, i arhitektura, i istorija i sve to, ali ako analiziramo sve okolnosti ipak nema straha od nekog masovnog odlaska i zato ne treba stvarati paniku“, ocjenjuje Gërxhaliu.
On ističe da je ključ sprečavanja masovnog odlaska radnika u strategiji kojom bi se mladi motivisali da ostanu.
“Mislio sam da će vlada bar doneti doneti zakon kada je u pitanju zdravstveno osiguranje, da se napravi neki korak ka tome, da se ljudi motivišu da ostaju ovdje. Nije riješenje ovog problema samo brojati ljude koji odlaze, već postaviti pitanje, `šta mi činimo da te ljude motivišemo da ostanu ovdje`. Gledajte dijalog sa Srbijom, gledajte debate političara, pominje se rat. To ne ide u prilog perspektivi na ovim prostorima. Prema tome, moramo shvatiti jednu stvar: zajednički imenitelj rješavanja svih problema na Kosovu je politička stabilnost i ekonomski razvoj i tek onda raditi na tome da mladi ne odlaze“, kaže Gërxhaliu.
Komentarišući tvrdnju predsjednika Nezavisnog sindikata privatnog sektora Kosova Jusufa Azemija koji tvrdi da je u prvih šest nedjelja nakon liberalizacije viznog režima oko 150.000 radnika privatnog sektora napustio Kosovo, Gërxhaliu poziva na oprez u iznošenju takvih podataka i to argumentuje činjenicom da je vizna liberalizacija stupila na snagu 1. januara, odnosno u vrijeme praznika koje su mnogi građani koji rade na Zapadu iskoristili da bi odmor proveli u svojim kućama.
„Bila je Nova godina, i u sklopu tog odlaska, nisu bili samo radnici, nego su bili i građani dijaspore koji su proveli vrijeme odmora na Kosovu za novogodišnje praznike. Postoji i talas koji tera ljude da razgledaju Evropu, da jednostavno vide šta je to Evropa, jer, na neki način, godinama je to bilo zabranjeno voće. Mislim da su svi shvatili da Evropa više nije ono što je bila nekada”, kaže Gërxhaliu.
Objašnjava da kada je posljednji put bio na relaciji Minhen-Frankfurt, saznao da su plate u Mekdonaldsu 950 eura.
“Tamo uglavnom rade naši mladi sa Kosova i onda se postavlja pitanje da li se to isplati“, kaže Gërxhaliu.
Izvor: Kosovo Online
