Kosovo treba da ispuni svoje obaveze iz dijaloga i da se u potpunosti posveti sprovođenju svih dosadašnjih sporazuma, kao i aneksa, poručila je Evropska komisija (EK) u godišnjem izvještaju o Kosovu dodajući da uvedene mjere ostaju na snazi.
EK u izveštaju konstatuje da je Kosovo ostalo angažovano u dijalogu o normalizaciji odnosa sa Srbijom uz posredovanje EU, ali i da treba da pokaže ozbiljniju posvećenost, da ulaže više napora i da pokaže spremnost na kompromise da bi proces normalizacije odnosa mogao da napreduje.
Očekuje se da će Kosovo i Srbija biti konstruktivnije angažovani kako bi omogućili pregovore o sveobuhvatnom pravno obavezujućem sporazumu o normalizaciji odnosa i pokažu fleksibilnost u cilju brzog i konkretnog napretka.
"Normalizacija odnosa je suštinski uslov na evropskom putu i obje strane rizikuju da propuste važne prilike zbog nedostatka napretka", upozorava EK.
Komisija ističe da je na situaciju na severu Kosova uticalo nekoliko kriza različitog intenziteta i da postoje brojna pitanja u vezi sa nasilnim napadom na Policiju Kosova 24. septembra, što predstavlja najveću eskalaciju posljednjih godina.
U izvještaju se navodi da su zaplijenjene ogromne količine oružja i da EU očekuje da će počinioci biti uhapšeni i brzo izvedeni pred lice pravde, kao i da će Srbija u potpunosti sarađivati i preduzeti sve neophodne korake u tom pogledu.
Ostale krize tokom izvještajnog perioda bile su izazvane problemima u vezi sa slobodom kretanja, posebno vezano za registarske tablice, nakon odluke Vlade Kosova od 29. juna 2022. da sprovede preregistraciju. To je dovelo do tenzija u julu 2022. i nastavilo se kroz podizanje barikada i kolektivno istupanje Srba iz kosovskih institucija u novembru 2022.
Nakon povlačenja Srba iz kosovskih institucija, organizovani su lokalni izbori u četiri opštine na severu Kosova, u skladu sa pravnim okvirom Kosova, ali EK ukazuje da uprkos sporazumu koji je postignut u Briselu 27. februara i njegovom implementacionom aneksu dogovorenom u Ohridu, i uprkos tome što je Kosovo produžilo rok za registraciju kandidata za lokalne izbore nisu sve stranke i zajednice iskoristile svoje demokratsko pravo da učestvuju i glasaju.
EK dodaje da je veoma niska izlaznost (3,47 odsto birača), nakon bojkota srpske zajednice, pokazala da ovi izbori ne nude dugoročno političko rješenje za ove opštine. Zato, dodaje EK, ostaje imperativ da se vrati situacija u kojoj kosovski Srbi aktivno učestvuju u lokalnoj upravi, policiji i pravosuđu na sjeveru Kosova.
Prevremeni lokalni izbori moraju biti održani što je prije moguće u sve četiri opštine, organizovani na potpuno inkluzivan način, i uz bezuslovno učešće kosovskih Srba, podvlači EK.
U izvještaju se navodi da je zbog nedostatka odlučnih koraka u cilju deeskalacije, a u skladu sa saopštenjem od 3. juna, EU sprovela niz mjera u odnosu na Kosovo, koje takođe utiču i na finansijsku podršku. Ove mjere su privremene i potpuno reverzibilne, u zavisnosti od koraka preduzetih za deeskalaciju tenzije na sjeveru Kosova, dodaje EK.
Kosovo je preduzelo korake u pravom smjeru, ali još mnogo ostaje da se uradi, smatra EK.
U izvještaju se navodi da međustranačka saradnja i neslaganja unutar većine predstavljaju izazov za sprovođenje reformi na Kosovu, te se konstatuje i bojkot rada Skupštine poslanika Srpske liste.
Što se tiče dobrosusjedskih odnosa i regionalne saradnje, Kosovo je nastavilo, smatra EK, da učestvuju na većini regionalnih foruma.
EK konstatuje dobre opšte odnose sa Albanijom, Crnom Gorom i Sjevernom Makedonijom, a nije bilo promjene u formalnim odnosima Kosova sa Bosnom i Hercegovinom, pošto ta zemlja ne priznaje nezavisnost Kosova.
Što se tiče spoljnih odnosa, ostvaren je, navodi EK, ograničen napredak tokom perioda izvještavanja.
Kosovo je ostvarilo napredak u sprovođenju akcionog plana za uspostavljanje zajedničkog regionalnog tržišta, posebno ratifikujući tri sporazuma Berlinskog procesa o slobodnom kretanju i međusobnom priznavanju kvalifikacija.
Međutim, u izvještaju se kritikuje vlada Kosova jer nastavlja da blokira mehanizme donošenja odluka u okviru CEFTA zbog neslaganja oko predstavljanja Kosova. Kosovo još nije ratifikovalo CEFTA dodatni protokol o olakšavanju trgovine i trgovini usluga.
Osim toga, od uvođenja "privremene operativne mere bezbjednosti“ u junu, kojom se blokira ulazak srpske robe i poštanskih paketa na Kosovo, Kosovo izgleda nije u skladu sa svojim obavezama iz CEFTA, upozorava EK. Ta mjera, dodaje se u izvještaju, je suprotna duhu stabilizacije i sporazuma.
Očekuje se da će Kosovo i Srbija biti konstruktivnije angažovani kako bi omogućili pregovore o sveobuhvatnom pravno obavezujućem sporazumu o normalizaciji odnosa i pokažu fleksibilnost u cilju brzog i konkretnog napretka.
"Normalizacija odnosa je suštinski uslov na evropskom putu i obje strane rizikuju da propuste važne prilike zbog nedostatka napretka", upozorava EK.
Komisija ističe da je na situaciju na severu Kosova uticalo nekoliko kriza različitog intenziteta i da postoje brojna pitanja u vezi sa nasilnim napadom na Policiju Kosova 24. septembra, što predstavlja najveću eskalaciju posljednjih godina.
U izvještaju se navodi da su zaplijenjene ogromne količine oružja i da EU očekuje da će počinioci biti uhapšeni i brzo izvedeni pred lice pravde, kao i da će Srbija u potpunosti sarađivati i preduzeti sve neophodne korake u tom pogledu.
Ostale krize tokom izvještajnog perioda bile su izazvane problemima u vezi sa slobodom kretanja, posebno vezano za registarske tablice, nakon odluke Vlade Kosova od 29. juna 2022. da sprovede preregistraciju. To je dovelo do tenzija u julu 2022. i nastavilo se kroz podizanje barikada i kolektivno istupanje Srba iz kosovskih institucija u novembru 2022.
Nakon povlačenja Srba iz kosovskih institucija, organizovani su lokalni izbori u četiri opštine na severu Kosova, u skladu sa pravnim okvirom Kosova, ali EK ukazuje da uprkos sporazumu koji je postignut u Briselu 27. februara i njegovom implementacionom aneksu dogovorenom u Ohridu, i uprkos tome što je Kosovo produžilo rok za registraciju kandidata za lokalne izbore nisu sve stranke i zajednice iskoristile svoje demokratsko pravo da učestvuju i glasaju.
EK dodaje da je veoma niska izlaznost (3,47 odsto birača), nakon bojkota srpske zajednice, pokazala da ovi izbori ne nude dugoročno političko rješenje za ove opštine. Zato, dodaje EK, ostaje imperativ da se vrati situacija u kojoj kosovski Srbi aktivno učestvuju u lokalnoj upravi, policiji i pravosuđu na sjeveru Kosova.
Prevremeni lokalni izbori moraju biti održani što je prije moguće u sve četiri opštine, organizovani na potpuno inkluzivan način, i uz bezuslovno učešće kosovskih Srba, podvlači EK.
U izvještaju se navodi da je zbog nedostatka odlučnih koraka u cilju deeskalacije, a u skladu sa saopštenjem od 3. juna, EU sprovela niz mjera u odnosu na Kosovo, koje takođe utiču i na finansijsku podršku. Ove mjere su privremene i potpuno reverzibilne, u zavisnosti od koraka preduzetih za deeskalaciju tenzije na sjeveru Kosova, dodaje EK.
Kosovo je preduzelo korake u pravom smjeru, ali još mnogo ostaje da se uradi, smatra EK.
U izvještaju se navodi da međustranačka saradnja i neslaganja unutar većine predstavljaju izazov za sprovođenje reformi na Kosovu, te se konstatuje i bojkot rada Skupštine poslanika Srpske liste.
Što se tiče dobrosusjedskih odnosa i regionalne saradnje, Kosovo je nastavilo, smatra EK, da učestvuju na većini regionalnih foruma.
EK konstatuje dobre opšte odnose sa Albanijom, Crnom Gorom i Sjevernom Makedonijom, a nije bilo promjene u formalnim odnosima Kosova sa Bosnom i Hercegovinom, pošto ta zemlja ne priznaje nezavisnost Kosova.
Što se tiče spoljnih odnosa, ostvaren je, navodi EK, ograničen napredak tokom perioda izvještavanja.
Kosovo je ostvarilo napredak u sprovođenju akcionog plana za uspostavljanje zajedničkog regionalnog tržišta, posebno ratifikujući tri sporazuma Berlinskog procesa o slobodnom kretanju i međusobnom priznavanju kvalifikacija.
Međutim, u izvještaju se kritikuje vlada Kosova jer nastavlja da blokira mehanizme donošenja odluka u okviru CEFTA zbog neslaganja oko predstavljanja Kosova. Kosovo još nije ratifikovalo CEFTA dodatni protokol o olakšavanju trgovine i trgovini usluga.
Osim toga, od uvođenja "privremene operativne mere bezbjednosti“ u junu, kojom se blokira ulazak srpske robe i poštanskih paketa na Kosovo, Kosovo izgleda nije u skladu sa svojim obavezama iz CEFTA, upozorava EK. Ta mjera, dodaje se u izvještaju, je suprotna duhu stabilizacije i sporazuma.
