Eugen Cakolli iz Demokratskog instituta Kosova izjavio je za Kosovo onlajn da administrativna uputstva u vezi sa peticijama za smjenu gradonačelnika nisu u skladu sa zakonom, jer su u međuvremenu uvedene nove procedure koje nisu predvideli zakoni lokalnih samouprava i to sputava prava građana u četiri opštine na sjeveru da opozovu gradonačelnike.
„Juče smo čuli vijesti da je grupa građana predala zahtjeve za smjenu gradonačelnika u njihovim opštinama. Ono što smo kasnije čuli da su zvaničnici lokalnih samouprava tvrdili da peticije nisu usaglašene sa pravnim okvirima tvrdeći da one nisu legalno predate jer zvaničnici opština nisu unaprijed obavješteni o njima. Ipak, mi vjerujemo da sama administrativna uputstva nisu u skladu sa zakonom jer su u međuvremenu uvedene nove procedure koje nisu predvideli zakoni lokalnih samouprava i to sputava prava građana da opozovu gradonačelnike jer uvodi neke nove administrativne barijere", rekao je Cakolli.
On je dodao da ne bi trebalo da bude nekih dodatnih procedura u vezi skupljanja 20 odsto potpisa.
„Zvaničnici lokalne samouprave nemaju legalno pravo da razmatraju da li su inicijative građana u skladu sa zakonom ili ne. Ovo je bila odgovornost Centralne izborne komisije koja je trebalo da utvrdi da li je prikupljeno 20 odsto glasova upisanih birača na datoj opštini. Zato moramo da znamo više o broju građana i Centralna izborna komisija bi trebalo da informiše javnost što prije moguće kada je riječ o ovom broju, da li je on dostignut ili nije. Nakon toga, mislim da u slučaju da nastavimo da imamo taj politički problem, onda će grupa građana koja je inicirala ovaj zahtevi trebalo da pošalje lokalnim samoupravama, da bi ga onda prosledili ministarstvu, ali ja vjerujem da je do sada prekršeno pravo građana da to i urade", naglasio je Cakolli.
On je dodao da bi prema zakonu, nakon što su ispoštovane predviđene procedure, Centralna izborna komisija bi sada trebalo da objavi javno i obavesti ministarstvo i lokalne samouprave da li je dostignut cenzus od 20 odsto glasova.
„U slučaju da jeste, zvaničnici lokalnih samouprava će dati instrukcije Centralnoj izbornoj komisiji da sprovede proces glasanja koji bi morao da se sprovede u roku, obično od dva mjeseca, a građani ove četiri opštine, zavisno od broja građana koji su potpisali zahtjev, biće pitani da li su za ili protiv smjene njihovih trenutnih gradonačelnika. Ako više od 50 odsto glasača izađe i glasa u korist smjene, onda predsjednik Kosova treba da izađe i najavi nove vanredne izbore koji bi bili održani u roku od 30 do 45 dana poslije ove procedure. Ipak, znajući da je moguće da bude nekih administrativnih odlaganja mislim da nije razumno očekivati da će novi izbori biti održani najranije krajem februara ili početkom marta. Treba utvrditi da li će glasati i državljani koji žive van zemlje, da li će glasanje biti održano samo u ovim opštinama. Poslije bi trebale da se razmatraju i sudske žalbe ako ih bude u slučaju da glasovi nisu dobro prebrojani. Centralna izborna komisija čak ni do sada nije usvojila nova pravila za izbore", istakao je Cakolli.
Na pitanje zašto kosovske institucije odbijaju peticiju, što djeluje kao da žele da odlože izbore na sjeveru, Cakolli tvrdi da ne postoji način da se odloži niti da uskrati pravo građanima da iskažu svoja prava koja imaju prema zakonu.
„Čak i na početku, tražili smo od trenutnih gradonačelnika da daju ostavku, jer smo vjerovali da je to najlakši način i u vremenskom smislu, ali i finansijskom jer ne bismo morali dupli novac da trošimo. Ipak nema uvjeravanja, čak i da gradonačelnici budu opozvani, da bi srpske političke partije, a posebno Srpska lista učestvovale u izborima. Zato mislim da bi kosovske institucije u vezi sa ovim trebale da budu mnogo proaktivnije i sa druge strane, oko ovoga bi trebali da imamo jači politički dogovor po ovom pitanju. Čak i da građani, recimo predaju peticije kako treba, i dalje imaju problem kada je riječ o lokalnim većima ovih opština u kojima su dominantne većinski albanske partije, ali one nemaju legitimitet jer imaju mali broj glasova. Ceo institucionalni okvir u sjevernim opštinama treba da bude riješen političkim dogovorom kako bi se predvideo ne samo izbor novih gradonačelnika, ali i lokalnih veća kako bi bile izabrane nove institucije koje imaju pun legitimitet kao što su i imale prije krize koja se dogodila na sjeveru", zaključio je Cakolli.
Izvor: Kosovo Online
On je dodao da ne bi trebalo da bude nekih dodatnih procedura u vezi skupljanja 20 odsto potpisa.
„Zvaničnici lokalne samouprave nemaju legalno pravo da razmatraju da li su inicijative građana u skladu sa zakonom ili ne. Ovo je bila odgovornost Centralne izborne komisije koja je trebalo da utvrdi da li je prikupljeno 20 odsto glasova upisanih birača na datoj opštini. Zato moramo da znamo više o broju građana i Centralna izborna komisija bi trebalo da informiše javnost što prije moguće kada je riječ o ovom broju, da li je on dostignut ili nije. Nakon toga, mislim da u slučaju da nastavimo da imamo taj politički problem, onda će grupa građana koja je inicirala ovaj zahtevi trebalo da pošalje lokalnim samoupravama, da bi ga onda prosledili ministarstvu, ali ja vjerujem da je do sada prekršeno pravo građana da to i urade", naglasio je Cakolli.
On je dodao da bi prema zakonu, nakon što su ispoštovane predviđene procedure, Centralna izborna komisija bi sada trebalo da objavi javno i obavesti ministarstvo i lokalne samouprave da li je dostignut cenzus od 20 odsto glasova.
„U slučaju da jeste, zvaničnici lokalnih samouprava će dati instrukcije Centralnoj izbornoj komisiji da sprovede proces glasanja koji bi morao da se sprovede u roku, obično od dva mjeseca, a građani ove četiri opštine, zavisno od broja građana koji su potpisali zahtjev, biće pitani da li su za ili protiv smjene njihovih trenutnih gradonačelnika. Ako više od 50 odsto glasača izađe i glasa u korist smjene, onda predsjednik Kosova treba da izađe i najavi nove vanredne izbore koji bi bili održani u roku od 30 do 45 dana poslije ove procedure. Ipak, znajući da je moguće da bude nekih administrativnih odlaganja mislim da nije razumno očekivati da će novi izbori biti održani najranije krajem februara ili početkom marta. Treba utvrditi da li će glasati i državljani koji žive van zemlje, da li će glasanje biti održano samo u ovim opštinama. Poslije bi trebale da se razmatraju i sudske žalbe ako ih bude u slučaju da glasovi nisu dobro prebrojani. Centralna izborna komisija čak ni do sada nije usvojila nova pravila za izbore", istakao je Cakolli.
Na pitanje zašto kosovske institucije odbijaju peticiju, što djeluje kao da žele da odlože izbore na sjeveru, Cakolli tvrdi da ne postoji način da se odloži niti da uskrati pravo građanima da iskažu svoja prava koja imaju prema zakonu.
„Čak i na početku, tražili smo od trenutnih gradonačelnika da daju ostavku, jer smo vjerovali da je to najlakši način i u vremenskom smislu, ali i finansijskom jer ne bismo morali dupli novac da trošimo. Ipak nema uvjeravanja, čak i da gradonačelnici budu opozvani, da bi srpske političke partije, a posebno Srpska lista učestvovale u izborima. Zato mislim da bi kosovske institucije u vezi sa ovim trebale da budu mnogo proaktivnije i sa druge strane, oko ovoga bi trebali da imamo jači politički dogovor po ovom pitanju. Čak i da građani, recimo predaju peticije kako treba, i dalje imaju problem kada je riječ o lokalnim većima ovih opština u kojima su dominantne većinski albanske partije, ali one nemaju legitimitet jer imaju mali broj glasova. Ceo institucionalni okvir u sjevernim opštinama treba da bude riješen političkim dogovorom kako bi se predvideo ne samo izbor novih gradonačelnika, ali i lokalnih veća kako bi bile izabrane nove institucije koje imaju pun legitimitet kao što su i imale prije krize koja se dogodila na sjeveru", zaključio je Cakolli.
Izvor: Kosovo Online
