Lokalne vlasti često prebacuju odgovornost na centralne institucije i obrnuto. Tako na primjer, problem oko smrada iz rijeke Gračanke na teritoriji opštine Gračanica još uvijek nije riješen, a ne zna se ni ko je tačno odgovoran za izdavanja dozvola za izgradnju minihidrocentrala u opštini Štrpce. U oba slučaja, građani od opština traže rješenje problema, ali lokalne vlasti navode da u nadležnim ministarstvima ne postoji sluha.
Vršilac dužnosti ministra administracije lokalne samouprave u Vladi Kosova Adrijana Hodzić smatra da lokalne samouprave moraju da imaju podršku centralnih institucija. Ona objašnjava da se nadležnosti opština dijele na direktne ili sopstvene nadležnosti opština koje se odnose na pružane usluga građanima i delegirane nadležnosti koje se odnose na katastar i urbanizam.
“Što se tiče ovih oblasti, opštine moraju da sarađuju sa ministarstvom, u ovom slučaju sa Ministarstvom prostornog planiranja i zaštitu životne sredine. Neophodno je da lokalne vlasti udruže svoje kapcitete i da imaju adekvatnu podršku sa centralnog nivoa”, kaže Hodzić u izjavi za Radio Kosovo 2, program na srpskom jeziku.
Ona napominje da lokalne i centralne vlasti postoje zbog građana i dodaje da njihovi zahtjevi moraju biti ispoštovani.
“Definitivno, nije smjelo da se dođe do onog momenta kada se donosi odluka, a da pritom građani nisu obavješteni vezano za te odluke. Sve odluke, kako na centralnom, tako i na lokalnom nivou, moraju biti usklađene sa zahtjevima građana. Zbog toga su i obavezujuće javne debate sa građanima na kojima se diskutuje, naročito kada je u pitanju izgradnja minihidrocentrala u Štrpcu”, poručuje Hodzić.
Ministarka Hodzić je bila posrednik i u rješavanju problema oko smrada iz rijeke Gračanke na teritoriji opštine Gračanica.
“Imali smo sastanak na kome je prisustvovao i ministar (životne sredine) Matoshi zajedno sa predstavnicima lokalne samouprave iz Gračanice. Koliko sam ja upoznata, najveći problem je nedostatak finansija, a lično sumnjam i u ekspertizu. Možda postoji procenat nespremnosti stručnih lica, koji bi trebali da budu u stanju da utvrde otkud to zagađenje koje životno ugrožava ljude koji žive oko rijeke Gračanke, konkretno u Lapljem Selu”, navodi Hodzić.
Prebacivanje odgovornosti je jedan začarani krug
Direktor nevladine organizacije “Centar za komunikaciju i razvoj društva” iz Gračanice Ivan Nikolić ukazuje da na terenu postoje problemi oko saradnje lokalnih vlasti sa centralnim institucijama, što direktno ili indirektno utiče i na živote građana.
“To je jedan začarani krug, jer i lokalne i centralne vlasti imaju dovoljno argumenata za to što kažu, pozivaju se na određene akte, regulative, pravilnike i zakone koje običan građanin ne može da razumije. To je problematika kojom se treba ozbiljnije pozabaviti”, kaže Nikolić.
On napominje i da se lokalne vlasti iz opština sa srpskom većinom južno od Ibra uglavnom žale na tumačenje zakona koji dolaze sa centralnog nivoa.
Istovremeno, direktor nevladine organizacije “Centar za zastupanje demokratske kulture” iz Sjeverne Mitrovice Dušan Radaković navodi da i opštine sa sjevera Kosova često prebacuju odgovornost sa lokalnog na centralni nivo i obrnuto. On smatra da je taj problem u opštinama na sjeveru još veći, jer nisu čak ni svi opštinski direktorijati funkcionalni.
“Opštine još uvijek nisu kreirale svoja odjeljenja, Sjeverna Mitrovica i Zubin Potok su formirale skoro sva odjeljenja, ostale opštine nisu kreirale sva odjeljenje i situacija je još teža. Uvijek se čeka odluka centralnih vlasti. Imamo primjer Sunčane doline, imamo primjer rekonstrukcije mosta, rekonstrukcija pješačke zone itd. Decentralizacija je odrađena i opštine na papiru imaju nadležnosti, ali na sjeveru nisu formirana sva odjeljenja”, ukazuje Radaković i ocjenjuje da centralne vlasti žele da kontrolišu lokalne, što je, prema njegovoj ocjeni, jako loše.
“Zakon o lokalnoj samopravi je širok i omogućava mnoge stvari ali se ministarstva miješaju u neke odluke”, kaže Radaković i ponavlja da loklane vlasti treba da imaju veća ovlašćenja.
Sandra Cvetković, Radio Kosovo 2
“Što se tiče ovih oblasti, opštine moraju da sarađuju sa ministarstvom, u ovom slučaju sa Ministarstvom prostornog planiranja i zaštitu životne sredine. Neophodno je da lokalne vlasti udruže svoje kapcitete i da imaju adekvatnu podršku sa centralnog nivoa”, kaže Hodzić u izjavi za Radio Kosovo 2, program na srpskom jeziku.
Ona napominje da lokalne i centralne vlasti postoje zbog građana i dodaje da njihovi zahtjevi moraju biti ispoštovani.
“Definitivno, nije smjelo da se dođe do onog momenta kada se donosi odluka, a da pritom građani nisu obavješteni vezano za te odluke. Sve odluke, kako na centralnom, tako i na lokalnom nivou, moraju biti usklađene sa zahtjevima građana. Zbog toga su i obavezujuće javne debate sa građanima na kojima se diskutuje, naročito kada je u pitanju izgradnja minihidrocentrala u Štrpcu”, poručuje Hodzić.
Ministarka Hodzić je bila posrednik i u rješavanju problema oko smrada iz rijeke Gračanke na teritoriji opštine Gračanica.
“Imali smo sastanak na kome je prisustvovao i ministar (životne sredine) Matoshi zajedno sa predstavnicima lokalne samouprave iz Gračanice. Koliko sam ja upoznata, najveći problem je nedostatak finansija, a lično sumnjam i u ekspertizu. Možda postoji procenat nespremnosti stručnih lica, koji bi trebali da budu u stanju da utvrde otkud to zagađenje koje životno ugrožava ljude koji žive oko rijeke Gračanke, konkretno u Lapljem Selu”, navodi Hodzić.
Prebacivanje odgovornosti je jedan začarani krug
Direktor nevladine organizacije “Centar za komunikaciju i razvoj društva” iz Gračanice Ivan Nikolić ukazuje da na terenu postoje problemi oko saradnje lokalnih vlasti sa centralnim institucijama, što direktno ili indirektno utiče i na živote građana.
“To je jedan začarani krug, jer i lokalne i centralne vlasti imaju dovoljno argumenata za to što kažu, pozivaju se na određene akte, regulative, pravilnike i zakone koje običan građanin ne može da razumije. To je problematika kojom se treba ozbiljnije pozabaviti”, kaže Nikolić.
On napominje i da se lokalne vlasti iz opština sa srpskom većinom južno od Ibra uglavnom žale na tumačenje zakona koji dolaze sa centralnog nivoa.
Istovremeno, direktor nevladine organizacije “Centar za zastupanje demokratske kulture” iz Sjeverne Mitrovice Dušan Radaković navodi da i opštine sa sjevera Kosova često prebacuju odgovornost sa lokalnog na centralni nivo i obrnuto. On smatra da je taj problem u opštinama na sjeveru još veći, jer nisu čak ni svi opštinski direktorijati funkcionalni.
“Opštine još uvijek nisu kreirale svoja odjeljenja, Sjeverna Mitrovica i Zubin Potok su formirale skoro sva odjeljenja, ostale opštine nisu kreirale sva odjeljenje i situacija je još teža. Uvijek se čeka odluka centralnih vlasti. Imamo primjer Sunčane doline, imamo primjer rekonstrukcije mosta, rekonstrukcija pješačke zone itd. Decentralizacija je odrađena i opštine na papiru imaju nadležnosti, ali na sjeveru nisu formirana sva odjeljenja”, ukazuje Radaković i ocjenjuje da centralne vlasti žele da kontrolišu lokalne, što je, prema njegovoj ocjeni, jako loše.
“Zakon o lokalnoj samopravi je širok i omogućava mnoge stvari ali se ministarstva miješaju u neke odluke”, kaže Radaković i ponavlja da loklane vlasti treba da imaju veća ovlašćenja.
Sandra Cvetković, Radio Kosovo 2
