Poslanici Skupštine Kosova odlučili su juče da raspuste odbor Kosovske agencije za privatizaciju (KAP), uz obrazloženje vladajućeg Samoopredjeljenja da ta agencija nije radila u korist ekonomije Kosova, prenosi Gazeta Express.
Šef poslaničke grupe Pokreta Samoopredjeljenja Mimoza Kusari Lila ističe da je KAP imala loš učinak u odnosu na investicije za razvoj i unapređenje zapošljavanja.
Od 2003. godina, kada je započeo proces privatizacije na Kosovu, ne prestaju kritike zbog nedostatka transparentnosti, korupcije, a u nekim slučajevima se ovaj proces opisuje kao proces "uništavanja" društvenih preduzeća.
Proces privatizacije na Kosovu je pokrenula Kosovska poverilačka agencija, koju je od 2008. godine nasledila Kosovska agencija za privatizaciju. Od 3.951 registrovanog slučaja društvene imovine, do sada je privatizovano 1.762 i ona je prodata za 760 miliona eura.
Društvena preduzeća na Kosovu prodaju se metodom koja se naziva redovno izdvajanje, metodom koja omogućava promjenu odredišta preduzeća, dok se preduzeća koja se smatraju velikim privatizuju pomoću posebne "spin-off" metode koja ne dozvoljava promjenu odredišta preduzeća.
Tokom ovog procesa prodata su i poljoprivredna, industrijska, komercijalna i građevinska zemljišta. Izveštaj KAP, objavljen u julu prošle godine, navodi da je 840 parcela iz tih kategorija privatizovano.
Imovinu društvenih preduzeća ili zemljište različitih kategorija na Kosovu takođe su kupili politički predstavnici ili njihove porodice.
Kompanija "Mabetek Projekt", u vlasništvu Behgjeta Pacollija, privatizovala je 2005. godine socijalno preduzeće "Farmed" za iznos od 2,4 miliona eura.
Dvije godine kasnije, ta kompanija kupila je još jednu upravnu zgradu, "Ramiz Sadiku", vrijednu milion eura.
Samo godinu dana kasnije, Pacolli je osnovao stranku Alijansa za novo Kosovo, a obavljao je u fukcije predslednika Kosova, zamlenika premijera, ministra spoljnih poslova.
Društvenu imovinu je u privatno vlasništvo prebacio i lider Alijanse za budućnost Kosova Ramush Haradinaj koji je 12. marta 2010. godine u selu Irznić, u opštini Dečani, kupio oko 200 hektara poljoprivrednog zemljišta, vrijednog 70.000 eura, ili 350 eura po hektaru. Njegova stranka je u to vrijeme bila u opoziciji.
Zamjenik predsjednika Organizacije ratnih veterana OVK, Nasim Haradinaj, 2009. godine privatizovao je oko 220 hektara poljoprivrednog zemljišta, a iste godine je privatizovao i 476 hektara poljoprivrednog zemljišta u selu Rakoč u Đakovici u iznosu od 817 hiljada eura.
Brat bivšeg zamenika Pokreta Samoopredeljenja Rexhepa Selimija, Iljaz Selimi, 2006. godine je metodom posebnog izdvajanja privatizovao preduzeće "Dardanija" u opštini Klina za iznos od 201 hiljadu eura.
Tri godine kasnije, Selimi je privatizovao oko 194 hektara zemlje u selu Jašanica, opština Klina, u iznosu od 101 hiljadu eura.
Kompanija "Vëllezerit Geci LLC" čiji je jedan od akcionara bivši poslanik LDK Gani Geci, privatizovala je 2005. godine fabriku cigle "Perparimi LLC" u Skenderaju, vrijednu oko 2 miliona eura.
Ista kompanija je 2009. godine privatizovala oko 92 hektara poljoprivrednog zemljište u selu Donja Klina u iznosu od 200.000 eura. Takođe, u selu Turićevac, ova kompanija je za 155.000 evra privatizovala 215 hektara poljoprivrednog zemljišta.
Otpočinjanjem rada Kosovske agencije za privatizaciju, u avgustu 2008. godine, od strane njenih zvaničnika, u dvorištu zgrade bivše Kosovske poverilačke agencije su pronađena spaljena dokumenta, dok u kancelariji nije bilo dokumenata ni tehničke opreme. Spaljivanje ovih dokumenata nikada nije istraženo.
Dok je trajao proces privatizacije, Dino Asanaj, bivši direktor Kosovske agencije za privatizaciju, a istovremeno i američki državljanin, umro je 14. juna 2012. godine, a pronađen je na periferiji Prištine, u svojoj privatnoj kancelariji bez znakova života.
Centralne međunarodne i lokalne institucije i politički subjekti, u svojim reakcijama, u to vrijeme, opisivali su Asanajevu smrt kao ubistvo.
Ali forenzičari na Kosovu rekli su da je na osnovu obdukcije Asanaj počinio samoubistvo tako što je sebi naneo 11 posekotina nožem. Rezultate obdukcije potvrdila je i Misija vladavine prava Evropske unije (EULEX).
Tokom procesa privatizacije, prema Kosovskoj agenciji za privatizaciju, oko 25.000 predmeta je na sudu, od kojih se 20.000 postupa u Specijalnoj komori Vrhovnog suda Kosova, a bavi se sporovima koji se direktno odnose na imovinu preduzeća. U ovim sporovima društvena preduzeća i KAP su stranke u parnici.
Takođe, na redovnim sudovima Kosova postoji 5.000 slučajeva koje je KAP pokrenula u interesu društvenih preduzeća. U ovim sporovima je KAP, kao predstavnik društvenih preduzeća, tužilac.
Proces privatizacije završen je u parlamentarnoj istražnoj komisiji u drugoj polovini prošle godine. Ova komisija je formirana na zahtjev poslaničke grupe Demokratske partije Kosova.
Komisija je pokrenula istragu o procesu privatizacije od osnivanja bivše Kosovske povereničke agencije, koju je pratila Kosovska agencija za privatizaciju.
Za privatizaciju imovine javnih preduzeća, parlamentarna istražna komisija pozvala je 21 svjedoka, odgovornog za proces privatizacije.
Komisija nije dostavila konačne nalaze o tome kakva su se proceduralna kršenja ili moguće zloupotrebe dogodile u procesu privatizacije. Međutim, rečeno je da postoji dovoljno indicija da se vjeruje da je proces privatizacije u protekle dvije decenije praćen velikim brojem nepravilnosti.
Komisija nije završila svoj rad do raspuštanja Skupštine Kosova 6. januara.
Od 2003. godina, kada je započeo proces privatizacije na Kosovu, ne prestaju kritike zbog nedostatka transparentnosti, korupcije, a u nekim slučajevima se ovaj proces opisuje kao proces "uništavanja" društvenih preduzeća.
Proces privatizacije na Kosovu je pokrenula Kosovska poverilačka agencija, koju je od 2008. godine nasledila Kosovska agencija za privatizaciju. Od 3.951 registrovanog slučaja društvene imovine, do sada je privatizovano 1.762 i ona je prodata za 760 miliona eura.
Čija je imovina na Kosovu?
Društvena preduzeća na Kosovu prodaju se metodom koja se naziva redovno izdvajanje, metodom koja omogućava promjenu odredišta preduzeća, dok se preduzeća koja se smatraju velikim privatizuju pomoću posebne "spin-off" metode koja ne dozvoljava promjenu odredišta preduzeća.
Tokom ovog procesa prodata su i poljoprivredna, industrijska, komercijalna i građevinska zemljišta. Izveštaj KAP, objavljen u julu prošle godine, navodi da je 840 parcela iz tih kategorija privatizovano.
Privatizacija imovine od strane političara
Imovinu društvenih preduzeća ili zemljište različitih kategorija na Kosovu takođe su kupili politički predstavnici ili njihove porodice.
Kompanija "Mabetek Projekt", u vlasništvu Behgjeta Pacollija, privatizovala je 2005. godine socijalno preduzeće "Farmed" za iznos od 2,4 miliona eura.
Dvije godine kasnije, ta kompanija kupila je još jednu upravnu zgradu, "Ramiz Sadiku", vrijednu milion eura.
Samo godinu dana kasnije, Pacolli je osnovao stranku Alijansa za novo Kosovo, a obavljao je u fukcije predslednika Kosova, zamlenika premijera, ministra spoljnih poslova.
Društvenu imovinu je u privatno vlasništvo prebacio i lider Alijanse za budućnost Kosova Ramush Haradinaj koji je 12. marta 2010. godine u selu Irznić, u opštini Dečani, kupio oko 200 hektara poljoprivrednog zemljišta, vrijednog 70.000 eura, ili 350 eura po hektaru. Njegova stranka je u to vrijeme bila u opoziciji.
Zamjenik predsjednika Organizacije ratnih veterana OVK, Nasim Haradinaj, 2009. godine privatizovao je oko 220 hektara poljoprivrednog zemljišta, a iste godine je privatizovao i 476 hektara poljoprivrednog zemljišta u selu Rakoč u Đakovici u iznosu od 817 hiljada eura.
Brat bivšeg zamenika Pokreta Samoopredeljenja Rexhepa Selimija, Iljaz Selimi, 2006. godine je metodom posebnog izdvajanja privatizovao preduzeće "Dardanija" u opštini Klina za iznos od 201 hiljadu eura.
Tri godine kasnije, Selimi je privatizovao oko 194 hektara zemlje u selu Jašanica, opština Klina, u iznosu od 101 hiljadu eura.
Kompanija "Vëllezerit Geci LLC" čiji je jedan od akcionara bivši poslanik LDK Gani Geci, privatizovala je 2005. godine fabriku cigle "Perparimi LLC" u Skenderaju, vrijednu oko 2 miliona eura.
Ista kompanija je 2009. godine privatizovala oko 92 hektara poljoprivrednog zemljište u selu Donja Klina u iznosu od 200.000 eura. Takođe, u selu Turićevac, ova kompanija je za 155.000 evra privatizovala 215 hektara poljoprivrednog zemljišta.
Spaljivanje dokumenata Kosovske poverilačke agencije
Otpočinjanjem rada Kosovske agencije za privatizaciju, u avgustu 2008. godine, od strane njenih zvaničnika, u dvorištu zgrade bivše Kosovske poverilačke agencije su pronađena spaljena dokumenta, dok u kancelariji nije bilo dokumenata ni tehničke opreme. Spaljivanje ovih dokumenata nikada nije istraženo.
Smrt Dina Asanaja
Dok je trajao proces privatizacije, Dino Asanaj, bivši direktor Kosovske agencije za privatizaciju, a istovremeno i američki državljanin, umro je 14. juna 2012. godine, a pronađen je na periferiji Prištine, u svojoj privatnoj kancelariji bez znakova života.
Centralne međunarodne i lokalne institucije i politički subjekti, u svojim reakcijama, u to vrijeme, opisivali su Asanajevu smrt kao ubistvo.
Ali forenzičari na Kosovu rekli su da je na osnovu obdukcije Asanaj počinio samoubistvo tako što je sebi naneo 11 posekotina nožem. Rezultate obdukcije potvrdila je i Misija vladavine prava Evropske unije (EULEX).
Sudski sporovi
Tokom procesa privatizacije, prema Kosovskoj agenciji za privatizaciju, oko 25.000 predmeta je na sudu, od kojih se 20.000 postupa u Specijalnoj komori Vrhovnog suda Kosova, a bavi se sporovima koji se direktno odnose na imovinu preduzeća. U ovim sporovima društvena preduzeća i KAP su stranke u parnici.
Takođe, na redovnim sudovima Kosova postoji 5.000 slučajeva koje je KAP pokrenula u interesu društvenih preduzeća. U ovim sporovima je KAP, kao predstavnik društvenih preduzeća, tužilac.
Parlamentarne istrage
Proces privatizacije završen je u parlamentarnoj istražnoj komisiji u drugoj polovini prošle godine. Ova komisija je formirana na zahtjev poslaničke grupe Demokratske partije Kosova.
Komisija je pokrenula istragu o procesu privatizacije od osnivanja bivše Kosovske povereničke agencije, koju je pratila Kosovska agencija za privatizaciju.
Za privatizaciju imovine javnih preduzeća, parlamentarna istražna komisija pozvala je 21 svjedoka, odgovornog za proces privatizacije.
Komisija nije dostavila konačne nalaze o tome kakva su se proceduralna kršenja ili moguće zloupotrebe dogodile u procesu privatizacije. Međutim, rečeno je da postoji dovoljno indicija da se vjeruje da je proces privatizacije u protekle dvije decenije praćen velikim brojem nepravilnosti.
Komisija nije završila svoj rad do raspuštanja Skupštine Kosova 6. januara.
