Formiranjem velike koalicije PDK-LDK-"Srpska" na Kosovu, sa više od dvije trećine glasova u Skupštini, kao i koalicije SNS-SPS-SVM u Srbiji sa još većom snagom u glasovima, sve će moći da prođe. Ovo je prilika koju Brisel, Vašington i Berlin neće sebi dozvoliti da izgube, s ciljem da jednom za svagda zatvore poglavlje problema na Južnom Balkanu...
U očima međunarodne zajednice neće biti bolje prilike od narednih 3, 4 godine da se riješe problemi između Kosova i Srbije. I svi mi koji živimo u ove dvije zemlje, čiji je odnos bremenit problemima, treba da budemo spremni za ono što će u historiji ostati zapisano kao doba velikih odluka.
Moć je na terenu. Formiranjem velike koalicije PDK-LDK-"Srpska" na Kosovu, sa više od dvije trećine glasova u Supštini, kao i koalicije SNS-SPS-SVM u Srbiji sa još većom snagom u glasovima, sve će moći da prođe.
Koalicija PDK-LDK je i ranije iskorišćena za velike kompromise pred proglašenje nezavisnosti 17. februara 2008. godine, dok koalicija koju u Srbiju predvodi Aleksandar Vučić nema ni jednu političku stranku koja se protivi ulasku u EU. Čak i u Skupštini sve partije su posvećene ovom cilju.
Ovo je prilika koju Brisel, Vašington i Berlin neće dozvoliti sebi da izgube, s ciljem da jednom za svagda zatvore poglavlje problema na Južnom Balkanu.
Ovaj proces će se odigrati kroz nastavak dijaloga između Kosova i Srbije, i biće zasnovan na ispunjavanju uslova za učlanjenje u EU.
Da je neko tokom proteklih 15 godina živio na Marsu, mogao bi da kaže da nije upoznat, međutim svi oni koji bar malo poznaju odnose između Albanaca i Srba, znaju čemu teži svaka strana.
Albanci žele da kroz dijalog privedu kraju proces nezavisnosti i sticanja punog suvereniteta, i da na kraju u tom smislu budu jednaki sa svim ostalim zemljama svijeta.
Srbi znaju da to ne mogu da spriječe, i u isto vrijeme zahtjevaju veću autonomiju i više prava za građane srpske nacionalnosti na Kosovu.
Koristeći eufemističku sintagmu "normalizacije odnosa", međunarodna zajednica želi da drži strane u dijalogu, sve dok ne dođe vrijeme da se traži međusobno pravno i ustavno priznavanje.
Međutim, poznanja stavova obije strane imaju nešto zajedničko – a to je strah. Strahovanje da bi stvari tokom ovog procesa mogle krenuti nagore i da bi na kraju obje strane, pa i čitav ovaj dio Balkana, mogli uroniti u nove probleme.
Albanci strahuju da bi praveći velike ustupke Srbima, samo da oni na kraju priznaju nezavisnost, što se naročito ogleda u davanji nadležnosti Zajednici opština sa srpskom većinom, mogli postići da ta Zajednica postane trojanski konj. Ukoliko se Zajednici daju izvršne i političke nadležnosti, strahuje se da će, čak i u slučaju priznavanja nezavisnosti, ona pod uticajem Beograda postati faktor destabilizacije koji će državu učiniti nefunkcionalnom. Prema shvatanju Albanaca, Srbi bi na taj način mogli uništiti svako dostignuće dijaloga, a samim tim i ugroziti šanse za učlanjenje u EU, s krajnjim ciljem da se Kosovo proglasi neuspjelom državom, iz koje se Zajednica može izdvojiti i pripojiti Srbiji.
S druge strane, Srbi se plaše da bi, ako iz dijaloga ne izvuku neku vrstu autonomije u sklopu Kosova, Albanci mogli stvoriti okolnosti da Srbi naposletku u potpunosti napuste Kosovo.
A međunarodna zajednica strahuje da bi se nepravilnim upravljanjem situacijom i nedostatkom zadovoljavajućeg pomirenja između Albanaca i Srba ugrozilo njihovo cjelokupno dosadašnje angažovanje u regionu i povećala opasnost od novih sukoba.
To su glavna pitanja o kojima se diskutuje na zvaničnim i nezvaničnim sastancima predstavnika dva naroda sa Kosova i iz Srbije, kao što su sastanci koje već nekoliko godina elegantno organizuje Centar za Inkluzivno Upravljanje (CIG) sa sjedištem u Njujorku. Na jednom takvom sastanku organizovanom nedavno u Crnoj Gori, na kojem su učestvovali predstavnici glavnih političkih subjekata i civilnog društva sa Kosova i iz Srbije, pitanje koje je bilo u centru pažnje bila je upravo Zajednica opština sa srpskom većinom, odnosno proces njenog osnivanja i njene nadležnosti.
I svaka strana je svjesno ili nesvjesno potvrdila svoje strahove, kao i nedostatak povjerenja u drugu stranu.
A crvene linije su bile jasne: Kosovo i Srbija su dvije države.
Ali, sa problemima koji nisu mali.
Pitanje je kako postići sve to?
Odgovore će tokom naredne 3-4 godine morati da daju Mustafa i Thaçi sa jedne i Vučić sa druge strane.
A mnoge od njih građanima neće biti lako da prihvate.
Moć je na terenu. Formiranjem velike koalicije PDK-LDK-"Srpska" na Kosovu, sa više od dvije trećine glasova u Supštini, kao i koalicije SNS-SPS-SVM u Srbiji sa još većom snagom u glasovima, sve će moći da prođe.
Koalicija PDK-LDK je i ranije iskorišćena za velike kompromise pred proglašenje nezavisnosti 17. februara 2008. godine, dok koalicija koju u Srbiju predvodi Aleksandar Vučić nema ni jednu političku stranku koja se protivi ulasku u EU. Čak i u Skupštini sve partije su posvećene ovom cilju.
Ovo je prilika koju Brisel, Vašington i Berlin neće dozvoliti sebi da izgube, s ciljem da jednom za svagda zatvore poglavlje problema na Južnom Balkanu.
Ovaj proces će se odigrati kroz nastavak dijaloga između Kosova i Srbije, i biće zasnovan na ispunjavanju uslova za učlanjenje u EU.
Da je neko tokom proteklih 15 godina živio na Marsu, mogao bi da kaže da nije upoznat, međutim svi oni koji bar malo poznaju odnose između Albanaca i Srba, znaju čemu teži svaka strana.
Albanci žele da kroz dijalog privedu kraju proces nezavisnosti i sticanja punog suvereniteta, i da na kraju u tom smislu budu jednaki sa svim ostalim zemljama svijeta.
Srbi znaju da to ne mogu da spriječe, i u isto vrijeme zahtjevaju veću autonomiju i više prava za građane srpske nacionalnosti na Kosovu.
Koristeći eufemističku sintagmu "normalizacije odnosa", međunarodna zajednica želi da drži strane u dijalogu, sve dok ne dođe vrijeme da se traži međusobno pravno i ustavno priznavanje.
Međutim, poznanja stavova obije strane imaju nešto zajedničko – a to je strah. Strahovanje da bi stvari tokom ovog procesa mogle krenuti nagore i da bi na kraju obje strane, pa i čitav ovaj dio Balkana, mogli uroniti u nove probleme.
Albanci strahuju da bi praveći velike ustupke Srbima, samo da oni na kraju priznaju nezavisnost, što se naročito ogleda u davanji nadležnosti Zajednici opština sa srpskom većinom, mogli postići da ta Zajednica postane trojanski konj. Ukoliko se Zajednici daju izvršne i političke nadležnosti, strahuje se da će, čak i u slučaju priznavanja nezavisnosti, ona pod uticajem Beograda postati faktor destabilizacije koji će državu učiniti nefunkcionalnom. Prema shvatanju Albanaca, Srbi bi na taj način mogli uništiti svako dostignuće dijaloga, a samim tim i ugroziti šanse za učlanjenje u EU, s krajnjim ciljem da se Kosovo proglasi neuspjelom državom, iz koje se Zajednica može izdvojiti i pripojiti Srbiji.
S druge strane, Srbi se plaše da bi, ako iz dijaloga ne izvuku neku vrstu autonomije u sklopu Kosova, Albanci mogli stvoriti okolnosti da Srbi naposletku u potpunosti napuste Kosovo.
A međunarodna zajednica strahuje da bi se nepravilnim upravljanjem situacijom i nedostatkom zadovoljavajućeg pomirenja između Albanaca i Srba ugrozilo njihovo cjelokupno dosadašnje angažovanje u regionu i povećala opasnost od novih sukoba.
To su glavna pitanja o kojima se diskutuje na zvaničnim i nezvaničnim sastancima predstavnika dva naroda sa Kosova i iz Srbije, kao što su sastanci koje već nekoliko godina elegantno organizuje Centar za Inkluzivno Upravljanje (CIG) sa sjedištem u Njujorku. Na jednom takvom sastanku organizovanom nedavno u Crnoj Gori, na kojem su učestvovali predstavnici glavnih političkih subjekata i civilnog društva sa Kosova i iz Srbije, pitanje koje je bilo u centru pažnje bila je upravo Zajednica opština sa srpskom većinom, odnosno proces njenog osnivanja i njene nadležnosti.
I svaka strana je svjesno ili nesvjesno potvrdila svoje strahove, kao i nedostatak povjerenja u drugu stranu.
A crvene linije su bile jasne: Kosovo i Srbija su dvije države.
Ali, sa problemima koji nisu mali.
Pitanje je kako postići sve to?
Odgovore će tokom naredne 3-4 godine morati da daju Mustafa i Thaçi sa jedne i Vučić sa druge strane.
A mnoge od njih građanima neće biti lako da prihvate.
