Izborni proces u EU, koji će se održati od 6. do 9. juna, kao i tranzitni period dok se ne izaberu novi lideri evropskih institucija, mogao bi da utiče na angažman Unije na Zapadnom Balkanu, kao i na proces dijaloga između Kosova i Srbije, ocjenjuju diplomate, piše Radio Slobodna Evropa.
Specijalni predstavnik EU za dijalog Miroslav Lajčak već je izabran za ambasadora EU u Švicarskoj od 1. septembra ove godine, još uvijek nije objavljeno ko će ga zameniti na dosadašnjoj funkciji.
Prije nego što odluči ko će imati tu ulogu, EU mora da odluči kako vidi taj proces i svoju ulogu u njemu.
Sve će to zavisiti i od toga ko će biti zadužen za Službu za spoljne poslove EU (EEAS), koja je visoki predstavnik za spoljnu i bezbjednosnu politiku.
U idealnom slučaju, ime nasljednika Josepa Borrella, koji je na toj funkciji, moglo bi da bude poznato na ljeto, i to pod uslovom da se u junu zemlje članice dogovore ko će biti sljedeći predsjednik Evropske komisije. Onda ta osoba dobije podršku većine u Evropskom parlamentu na prvim zasjedanjima u julu.
U tom slučaju, na prijedlog Evropskog savjeta, uz saglasnost predsednika Komisije, može biti imenovan i visoki predstavnik za spoljnu politiku i bezbjednost.
Ta funkcija podrazumeva "dvostruku ulogu", jer je s jedne strane šef zajedničke diplomatije EU gdje predstavlja zemlje članice, a sa druge strane automatski je član kolegija evropskih komesara kao potpredsjednik Komisija.
Od stupanja na snagu Lisabonskog ugovora, na ovoj funkciji su tri osobe, a treći je takođe igrao glavnu političku ulogu u ime EU u dijalogu Kosova i Srbije.
Dijalog je započet tokom mandata Catherine Ashton, nastavljen sa Federikom Mogherini i sada se razvija pod staranjem Josepa Borrella.
Iako bi neke zemlje EU želele da Lajčakov naslednik bude poznat prije kraja avgusta, da bi se obezbjedio kontinuitet, bez ikakvog vakuuma na toj funkciji, ima i onih koji smatraju da tu osobu ne treba da imenuje Borrell, već njegov nasljednik.
Većina se slaže da dijalog Kosova i Srbije i angažman u Bosni i Hercegovini – kao dva najveća bezbjednosna izazova za EU u regionu – zahtjevaju stalnu pažnju čak i tokom tranzicije u EU, zbog evropskih izbora.
U izbornoj kampanji EU aktivno učestvuju dosadašnji lideri institucija EU, među kojima je predsjednica Evropske komisije Ursula von der Layen koja obećava podršku proširenju ako bude ponovo izabrana.
Sa njom će u kampanji biti i aktuelni šef kabineta Bjoern Seriberg, kao i pojedini službenici Komisije, koji su, da bi izbegli sukob interesa, tokom kampanje uzeli neplaćeno odsustvo.
Evropski parlament će 24. aprila održati poslednju plenarnu sjednicu u ovom sastavu. Završetak rada Evropskog parlamenta, uoči izbora, označava i početak faze institucionalne tranzicije u EU.
Izbori u EU, kažu diplomate EU, mogu uticati i na opredjeljenje Unije po pitanju Zapadnog Balkana.
Oni ocjenjuju da će za kompletiranje svih ključnih pozicija u institucijama EU proći ne tako kratak period, od proljeća do kraja godine, u zavisnosti od spremnosti zemalja članica da postignu dogovor o podjeli postova.
Formalno, institucionalnog vakuuma neće biti, jer će svi aktuelni povjerenici biti na svojim mjestima dok se ne potvrde nasljednici.
Ali, sa političke tačke gledišta, u ovom periodu EU se uzdržava od bilo kakve važne finansijske ili institucionalne političke odluke.
Koliko će se to odraziti na angažmane na Zapadnom Balkanu zavisiće najviše od brzine kojom će oni koji će im biti raspoređeni biti imenovani i preuzeti nove funkcije.
Međutim, neki diplomatski izvori Radija Slobodna Evropa u EU kažu da je većina odluka vezanih za region Zapadnog Balkana već usvojena i da se stvari mogu pokrenuti bez obzira na izbore u EU.
Konačno, postignut je dogovor između Evropskog parlamenta i Evropskog savjeta o finansijskom paketu od šest milijardi eura za reforme i ekonomski razvoj na Zapadnom Balkanu.
Ovaj dogovor je postignut pod vremenskim pritiskom, skoro u posljednjem trenutku, i može biti potvrđen na posljednjoj plenarnoj sjednici 23. i 24. aprila.
Nakon donošenja odluke, sudbina ovog plana više neće zavisiti od Evropskog parlamenta, osim od nadzorne uloge koju će imati u budućnosti.
Čak i pregovori o članstvu, koji su otvoreni sa nekoliko zemalja u regionu, mogu napredovati ako postoji konsenzus u Savjetu, a ovde neće biti potrebe za ulogom Evropskog parlamenta.
Mađarska, koja će od 1. jula ove godine preuzeti predsjedavanje EU, ima za cilj da otvori nekoliko poglavlja pregovora o članstvu sa Srbijom, da zatvori nekoliko poglavlja sa Crnom Gorom, da otvori pregovore za prva poglavlja sa Albanijom i Sjevernom Makedonijom i eventualno i započne pregovore o članstvu sa Bosnom i Hercegovinom.
Ove namjere je prije nekoliko nedjelja izneo predstavnik Vlade Mađarske Viktor Orban u debati u Evropskom parlamentu.
Mađarska takođe vjeruje da će prve uplate nekim zemljama u regionu iz fonda za rast Zapadnog Balkana biti izvršene u drugoj polovini ove godine.
Sve ove akcije u potpunosti će zavisiti od volje zemalja članica EU.
Izvor: Kosovo online/Radio Slobodna Evropa
Prije nego što odluči ko će imati tu ulogu, EU mora da odluči kako vidi taj proces i svoju ulogu u njemu.
Sve će to zavisiti i od toga ko će biti zadužen za Službu za spoljne poslove EU (EEAS), koja je visoki predstavnik za spoljnu i bezbjednosnu politiku.
U idealnom slučaju, ime nasljednika Josepa Borrella, koji je na toj funkciji, moglo bi da bude poznato na ljeto, i to pod uslovom da se u junu zemlje članice dogovore ko će biti sljedeći predsjednik Evropske komisije. Onda ta osoba dobije podršku većine u Evropskom parlamentu na prvim zasjedanjima u julu.
U tom slučaju, na prijedlog Evropskog savjeta, uz saglasnost predsednika Komisije, može biti imenovan i visoki predstavnik za spoljnu politiku i bezbjednost.
Ta funkcija podrazumeva "dvostruku ulogu", jer je s jedne strane šef zajedničke diplomatije EU gdje predstavlja zemlje članice, a sa druge strane automatski je član kolegija evropskih komesara kao potpredsjednik Komisija.
Od stupanja na snagu Lisabonskog ugovora, na ovoj funkciji su tri osobe, a treći je takođe igrao glavnu političku ulogu u ime EU u dijalogu Kosova i Srbije.
Dijalog je započet tokom mandata Catherine Ashton, nastavljen sa Federikom Mogherini i sada se razvija pod staranjem Josepa Borrella.
Iako bi neke zemlje EU želele da Lajčakov naslednik bude poznat prije kraja avgusta, da bi se obezbjedio kontinuitet, bez ikakvog vakuuma na toj funkciji, ima i onih koji smatraju da tu osobu ne treba da imenuje Borrell, već njegov nasljednik.
Većina se slaže da dijalog Kosova i Srbije i angažman u Bosni i Hercegovini – kao dva najveća bezbjednosna izazova za EU u regionu – zahtjevaju stalnu pažnju čak i tokom tranzicije u EU, zbog evropskih izbora.
U izbornoj kampanji EU aktivno učestvuju dosadašnji lideri institucija EU, među kojima je predsjednica Evropske komisije Ursula von der Layen koja obećava podršku proširenju ako bude ponovo izabrana.
Sa njom će u kampanji biti i aktuelni šef kabineta Bjoern Seriberg, kao i pojedini službenici Komisije, koji su, da bi izbegli sukob interesa, tokom kampanje uzeli neplaćeno odsustvo.
Evropski parlament će 24. aprila održati poslednju plenarnu sjednicu u ovom sastavu. Završetak rada Evropskog parlamenta, uoči izbora, označava i početak faze institucionalne tranzicije u EU.
Izbori u EU, kažu diplomate EU, mogu uticati i na opredjeljenje Unije po pitanju Zapadnog Balkana.
Oni ocjenjuju da će za kompletiranje svih ključnih pozicija u institucijama EU proći ne tako kratak period, od proljeća do kraja godine, u zavisnosti od spremnosti zemalja članica da postignu dogovor o podjeli postova.
Formalno, institucionalnog vakuuma neće biti, jer će svi aktuelni povjerenici biti na svojim mjestima dok se ne potvrde nasljednici.
Ali, sa političke tačke gledišta, u ovom periodu EU se uzdržava od bilo kakve važne finansijske ili institucionalne političke odluke.
Koliko će se to odraziti na angažmane na Zapadnom Balkanu zavisiće najviše od brzine kojom će oni koji će im biti raspoređeni biti imenovani i preuzeti nove funkcije.
Međutim, neki diplomatski izvori Radija Slobodna Evropa u EU kažu da je većina odluka vezanih za region Zapadnog Balkana već usvojena i da se stvari mogu pokrenuti bez obzira na izbore u EU.
Konačno, postignut je dogovor između Evropskog parlamenta i Evropskog savjeta o finansijskom paketu od šest milijardi eura za reforme i ekonomski razvoj na Zapadnom Balkanu.
Ovaj dogovor je postignut pod vremenskim pritiskom, skoro u posljednjem trenutku, i može biti potvrđen na posljednjoj plenarnoj sjednici 23. i 24. aprila.
Nakon donošenja odluke, sudbina ovog plana više neće zavisiti od Evropskog parlamenta, osim od nadzorne uloge koju će imati u budućnosti.
Čak i pregovori o članstvu, koji su otvoreni sa nekoliko zemalja u regionu, mogu napredovati ako postoji konsenzus u Savjetu, a ovde neće biti potrebe za ulogom Evropskog parlamenta.
Mađarska, koja će od 1. jula ove godine preuzeti predsjedavanje EU, ima za cilj da otvori nekoliko poglavlja pregovora o članstvu sa Srbijom, da zatvori nekoliko poglavlja sa Crnom Gorom, da otvori pregovore za prva poglavlja sa Albanijom i Sjevernom Makedonijom i eventualno i započne pregovore o članstvu sa Bosnom i Hercegovinom.
Ove namjere je prije nekoliko nedjelja izneo predstavnik Vlade Mađarske Viktor Orban u debati u Evropskom parlamentu.
Mađarska takođe vjeruje da će prve uplate nekim zemljama u regionu iz fonda za rast Zapadnog Balkana biti izvršene u drugoj polovini ove godine.
Sve ove akcije u potpunosti će zavisiti od volje zemalja članica EU.
Izvor: Kosovo online/Radio Slobodna Evropa
