Plava karta pruža profesionalcima s Balkana i njihovim porodicama zakonski mehanizam za boravak i rad u EU, ali i uvećava već teške posljedice odliva mozgova iz regiona.
Države članice EU počinju s realizacijom sistema plave karte, univerzalne radne dozvole za cijelu Uniju za kvalificirane radnike, koja svojim nosiocima i njihovim porodicama omogućava da borave, rade i putuju u okviru Unije. Međutim, taj potez izaziva strahovanja da će se intenzivirati odliv mozgova s Balkana.
Podobni kandidati moraju imati univerzitetsku diplomu, profesionalno iskustvo i pronaći posao u nekoj zemlji EU.
Dok EU trpi nezaposlenost od 23 posto, državama članicama potrebna je u određenim sektorima, poput zdravstva i mašinstva, stručna radna snaga.
Analitičari smatraju da će nezaposlena omladina u regionu, čija je stopa nezaposlenosti na Kosovu dostigla 60 posto, biti potaknuta na korištenje sistema plave karte.
"Dok su mnogi profesionalci otišli u zemlje poput Kanade, plava karta bit će atraktivna i povećan broj ljudi tražit će posao u EU, zbog svog nezadovoljstva nivoom javnih usluga na Kosovu," izjavio je Seb Bytyci, izvršni direktor Instituta za balkansku politiku iz Prištine.
Kosovo, Srbiju i druge zemlje u regionu posebno već napuštaju tek diplomirani doktori, kako bi dobili dobro plaćene pozicije u inostranstvu, što izaziva zabrinutost kod zvaničnika.
"Odliv mozgova jako utiče na uspješnost reforme zdravstvenog sistema, koja je u svojim završnim fazama," izjavio je ministar zdravlja Kosova Ferid Agani.
Vlada Kosova nije izradila politiku za suzbijanje odliva mozgova i pogrešno koristi sredstva tome namijenjena, kaže Bytyci.
"'Fond za kadrove' koji je ranije uspostavljen vlada je koristila za povećanje plaća i zapošljavanje svojih stranačkih članova i simpatizera," izjavio je Bytyci.
Astrit Demiri, 26-godišnji diplomac medicinskog fakulteta u Prištini, izjavio je da će s Kosova otići doslovno svi koji bi mogli imati neku šansu za posao u EU.
"Imam na desetine prijatelja, diplomaca medicine, koji nemaju posla. Njima nije važno da li će Kosovo postati članica EU ili kako političari povećavaju svoje vlastite plate; oni žele dobar posao i određeno poštovanje, što ovdje definitivno ne mogu naći," izjavio je Demiri.
Demiri će stupiti na novi posao u Njemačkoj, koja je ovog mjeseca počela s realizacijom sistema plave karte, kao doktor u hitnoj pomoći.
"Imao sam poteškoća s pronalaženjem posla nakon diplomiranja i radio sam u nekoliko privatnih klinika, ali to nije bilo korisno za moju karijeru. Onda mi je jedan prijatelj predložio da se prijavim za ovu poziciju u Njemačkoj," kaže Demiri.
Broj ljudi koji žele napustiti Kosovo je u protekloj godini porastao, kaže Drita Shaqiri, čelnica agencije za zapošljavanje "Drita & Co" iz Prištine.
"Sve više ljudi nam dolazi da vidi da li im možemo posredovati za posao u inostranstvu. Većinom traže Evropu, Kanadu i SAD, ali Evropa je atraktivnija, posebno Njemačka, Austrija i Švicarska, gdje mnogi ljudi imaju rodbinu," kaže Shaqirijeva.
Međutim, Shaquirijeva kaže da će po sistemu plave karte profesionalcima iz regiona biti teško, jer je konkurencija globalna.
"Evropljani žele ljude iz Azije ... oni u njima vide veliki potencijal, a ne poznaju profesionalnu sredinu na Balkanu. Oni još uvijek misle da su to ovdje ljudi iz ratova koji nemaju dovoljno obrazovanja i profesionalnog iskustva," kaže Shaqirijeva.
Podobni kandidati moraju imati univerzitetsku diplomu, profesionalno iskustvo i pronaći posao u nekoj zemlji EU.
Dok EU trpi nezaposlenost od 23 posto, državama članicama potrebna je u određenim sektorima, poput zdravstva i mašinstva, stručna radna snaga.
Analitičari smatraju da će nezaposlena omladina u regionu, čija je stopa nezaposlenosti na Kosovu dostigla 60 posto, biti potaknuta na korištenje sistema plave karte.
"Dok su mnogi profesionalci otišli u zemlje poput Kanade, plava karta bit će atraktivna i povećan broj ljudi tražit će posao u EU, zbog svog nezadovoljstva nivoom javnih usluga na Kosovu," izjavio je Seb Bytyci, izvršni direktor Instituta za balkansku politiku iz Prištine.
Kosovo, Srbiju i druge zemlje u regionu posebno već napuštaju tek diplomirani doktori, kako bi dobili dobro plaćene pozicije u inostranstvu, što izaziva zabrinutost kod zvaničnika.
"Odliv mozgova jako utiče na uspješnost reforme zdravstvenog sistema, koja je u svojim završnim fazama," izjavio je ministar zdravlja Kosova Ferid Agani.
Vlada Kosova nije izradila politiku za suzbijanje odliva mozgova i pogrešno koristi sredstva tome namijenjena, kaže Bytyci.
"'Fond za kadrove' koji je ranije uspostavljen vlada je koristila za povećanje plaća i zapošljavanje svojih stranačkih članova i simpatizera," izjavio je Bytyci.
Astrit Demiri, 26-godišnji diplomac medicinskog fakulteta u Prištini, izjavio je da će s Kosova otići doslovno svi koji bi mogli imati neku šansu za posao u EU.
"Imam na desetine prijatelja, diplomaca medicine, koji nemaju posla. Njima nije važno da li će Kosovo postati članica EU ili kako političari povećavaju svoje vlastite plate; oni žele dobar posao i određeno poštovanje, što ovdje definitivno ne mogu naći," izjavio je Demiri.
Demiri će stupiti na novi posao u Njemačkoj, koja je ovog mjeseca počela s realizacijom sistema plave karte, kao doktor u hitnoj pomoći.
"Imao sam poteškoća s pronalaženjem posla nakon diplomiranja i radio sam u nekoliko privatnih klinika, ali to nije bilo korisno za moju karijeru. Onda mi je jedan prijatelj predložio da se prijavim za ovu poziciju u Njemačkoj," kaže Demiri.
Broj ljudi koji žele napustiti Kosovo je u protekloj godini porastao, kaže Drita Shaqiri, čelnica agencije za zapošljavanje "Drita & Co" iz Prištine.
"Sve više ljudi nam dolazi da vidi da li im možemo posredovati za posao u inostranstvu. Većinom traže Evropu, Kanadu i SAD, ali Evropa je atraktivnija, posebno Njemačka, Austrija i Švicarska, gdje mnogi ljudi imaju rodbinu," kaže Shaqirijeva.
Međutim, Shaquirijeva kaže da će po sistemu plave karte profesionalcima iz regiona biti teško, jer je konkurencija globalna.
"Evropljani žele ljude iz Azije ... oni u njima vide veliki potencijal, a ne poznaju profesionalnu sredinu na Balkanu. Oni još uvijek misle da su to ovdje ljudi iz ratova koji nemaju dovoljno obrazovanja i profesionalnog iskustva," kaže Shaqirijeva.
