Finansijski kolaps Hasaj: Bez konstituisanja Skupštine ili novih izbora problemi po budžet Kosova
Kosovo rizikuje finansijski kolaps u roku od nekoliko mjeseci kao rezultat neuspjeha u konstituisanju Skupštine i formiranju nove vlade. U nedostatku Zakona o budžetu za 2026. godinu, državna kasa bi mogla biti blokirana u prvim mjesecima sljedeće godine, što bi direktno uticalo na plate zaposlenima u javnom sektoru i nemogućnost izvršavanja platnih naloga za javne usluge, piše Gazeta express.
Finansijska blokada bi bila nemoguća samo u slučaju postizanja dogovora između političkih stranaka o konstituisanju Skupštine nakon pune presude Ustavnog suda i glasanja o budžetu do kraja decembra, prenosi Gazeta Express.
U normalnim okolnostima, Zakon o budžetu za 2026. godinu, prema Zakonu o upravljanju javnim finansijama, trebalo bi da bude podnesen Skupštini najkasnije do 31. oktobra od strane Vlade, odnosno Ministarstva finansija, rada i transfera. Međutim, to je trenutno nemoguće zbog nedostatka konstituisane Skupštine.
Skupština, nakon što održi saslušanja o budžetu i prvo i drugo čitanje Zakona o budžetu, treba imati najmanje 61 glas za Zakon o budžetu za 2026. godinu najkasnije do 31.decembra.
Ukoliko Skupština ne bude konstituisana i Zakon o budžetu ne bude blagovremeno podnesen Skupštini, te ako Skupština ne bude glasala o njemu, posledice u takvim slučajevima predviđene su članom 24. Zakona o upravljanju javnim finansijama.
Ovaj član predviđa da ako se izbori za Skupštinu Kosova održe u posljednja četiri mjeseca u godini, onda se budžet obezbjeđuje za prva dva mjeseca u godini - u iznosu od 16,67 odsto prethodne fiskalne godine.
U slučajevima kada nema izbora u posljednja četiri mjeseca, budžet se produžava za jedan mjesec, odnosno samo za mjesec januar, u iznosu od 8,33 odsto prethodne godine.
Ovaj član predviđa da takav budžet može nastaviti da važi do 31. marta, ali samo u slučajevima kada postoji konstituisana Skupština koja donosi odluku o odobravanju produženja Zakona o budžetskim raspodelama iz prethodne fiskalne godine.
„Zakon o budžetskim raspodjelama iz prethodne fiskalne godine, ni u kom slučaju, ne može se produžiti za više od tri mjeseca naredne fiskalne godine“, navodi se u tački 2 člana 24. Zakona o upravljanju javnim finansijama.
Blendi Hasaj, izvršni direktor GAP instituta, smatra da će, ako se institucionalni zastoj nastavi, biti problema sa budžetom za 2026. godinu.
Prema njegovim riječima, ako se budžet ne izglasa do kraja decembra i ako se u tom periodu ne održe vanredni izbori za Skupštinu, onda će budžet za potrošnju javnog sektora postojati samo do januara 2026. godine.
„Ako se institucionalni zastoj nastavi, kao što je kašnjenje u procesu konstituisanja Skupštine i stvaranja Vlade ili održavanje novih vanrednih izbora bez ikakvog konsenzusa između stranaka čak i u vezi sa glasanjem o Zakonu o budžetu, onda pitanje neizglasavanja budžeta za 2026. godinu postaje problematičnije i realnije kao opcija“, izjavio je on.
Dodaje da ukoliko se novi izbori održe prije Nove godine, Zakon o upravljanju javnim finansijama omogućava nastavak budžetskih raspodjela do februara 2026. godine.
„Nakon ovih rokova, ako se Skupština ne konstituiše, sve isplate u javnom sektoru bi bile blokirane, uključujući i one za plate zaposlenih u javnom sektoru, realizaciju kapitalnih projekata itd. Dakle, stvari postaju posebno komplikovane u slučajevima kada nemamo konstituisanu Skupštinu“, rekao je Hasaj.
Izvor: Kosovo Online/Gazeta Express
U normalnim okolnostima, Zakon o budžetu za 2026. godinu, prema Zakonu o upravljanju javnim finansijama, trebalo bi da bude podnesen Skupštini najkasnije do 31. oktobra od strane Vlade, odnosno Ministarstva finansija, rada i transfera. Međutim, to je trenutno nemoguće zbog nedostatka konstituisane Skupštine.
Skupština, nakon što održi saslušanja o budžetu i prvo i drugo čitanje Zakona o budžetu, treba imati najmanje 61 glas za Zakon o budžetu za 2026. godinu najkasnije do 31.decembra.
Ukoliko Skupština ne bude konstituisana i Zakon o budžetu ne bude blagovremeno podnesen Skupštini, te ako Skupština ne bude glasala o njemu, posledice u takvim slučajevima predviđene su članom 24. Zakona o upravljanju javnim finansijama.
Ovaj član predviđa da ako se izbori za Skupštinu Kosova održe u posljednja četiri mjeseca u godini, onda se budžet obezbjeđuje za prva dva mjeseca u godini - u iznosu od 16,67 odsto prethodne fiskalne godine.
U slučajevima kada nema izbora u posljednja četiri mjeseca, budžet se produžava za jedan mjesec, odnosno samo za mjesec januar, u iznosu od 8,33 odsto prethodne godine.
Ovaj član predviđa da takav budžet može nastaviti da važi do 31. marta, ali samo u slučajevima kada postoji konstituisana Skupština koja donosi odluku o odobravanju produženja Zakona o budžetskim raspodelama iz prethodne fiskalne godine.
„Zakon o budžetskim raspodjelama iz prethodne fiskalne godine, ni u kom slučaju, ne može se produžiti za više od tri mjeseca naredne fiskalne godine“, navodi se u tački 2 člana 24. Zakona o upravljanju javnim finansijama.
Blendi Hasaj, izvršni direktor GAP instituta, smatra da će, ako se institucionalni zastoj nastavi, biti problema sa budžetom za 2026. godinu.
Prema njegovim riječima, ako se budžet ne izglasa do kraja decembra i ako se u tom periodu ne održe vanredni izbori za Skupštinu, onda će budžet za potrošnju javnog sektora postojati samo do januara 2026. godine.
„Ako se institucionalni zastoj nastavi, kao što je kašnjenje u procesu konstituisanja Skupštine i stvaranja Vlade ili održavanje novih vanrednih izbora bez ikakvog konsenzusa između stranaka čak i u vezi sa glasanjem o Zakonu o budžetu, onda pitanje neizglasavanja budžeta za 2026. godinu postaje problematičnije i realnije kao opcija“, izjavio je on.
Dodaje da ukoliko se novi izbori održe prije Nove godine, Zakon o upravljanju javnim finansijama omogućava nastavak budžetskih raspodjela do februara 2026. godine.
„Nakon ovih rokova, ako se Skupština ne konstituiše, sve isplate u javnom sektoru bi bile blokirane, uključujući i one za plate zaposlenih u javnom sektoru, realizaciju kapitalnih projekata itd. Dakle, stvari postaju posebno komplikovane u slučajevima kada nemamo konstituisanu Skupštinu“, rekao je Hasaj.
Izvor: Kosovo Online/Gazeta Express
