Bivši predsjednik Privredne komore Kosova Safet Gërxhaliu, ukazao je da jednostavna analiza ekonomskih indikatora u regionu, pokazuje da Srbija ima "zastrašujuću" ekonomsku snagu na Zapadnom Balkanu i da je, zahvaljujući svom BDP-u važan, pa i potencijalno kontrolni centar, koji može da diktira uslove regionalne i međunarodne ekonomske saradnje.
"Srbija, sa BDP-om od 70 milijardi eura, stranim direktnim investicijama od 3,8 milijardi eura i izvozom od ukupno 28,6 milijardi eura, značajno nadmašuje ostalih pet država zapadnog Balkana, uključujući Kosovo, Albaniju, Sjevernu Makedoniju, Crnu Goru i Bosnu i Hercegovinu”, piše Gërxhaliu u svojoj analizi na Facebooku.
Jasno je, kaže, da ta superiornost daje Srbiji veliki ekonomski uticaj, koji, smatra, može biti "opasniji i dugotrajniji od političkih uticaja".
"Ovaj 'ekonomski hegemonizam' rizikuje produbljivanje ekonomske zavisnosti drugih država u regionu, smanjujući na taj način njihovu ekonomsku nezavisnost i mogućnosti za samostalan razvoj, a Srbiju čini nezaobilaznim faktorom za sve inicijative koje dolaze iz evropskih institucija ili zemalja”, dodaje Gërxhaliu.
Primjećuje i da je BDP svih ostalih u regionu - 69,8 milijardi eura, što je otprilike jednako BDP-u Srbije.
"Ovaj ogroman obim BDP-a pokazuje ekonomsku snagu Srbije, čineći je ne samo važnim centrom u regionu, već i potencijalno kontrolnim centrom koji može da diktira uslove regionalne i međunarodne ekonomske saradnje”, ukazuje Gërxhaliu.
Dodaje i da ogroman nivo stranih direktnih investicija, povećava "ekonomsku gravitaciju" Srbije, stavljajući je u poziciju u kojoj može da kontroliše i utiče na regionalna tržišta i kapital, ograničavajući mogućnosti ulaganja za druge zemlje zapadnog Balkana.
Navodi i da je izvoz Srbije je dvostruko veći od izvoza Bosne i Hercegovine i Sjeverne Makedonije zajedno, što su drugi i treći po veličini izvoz u regionu.
"Ukupan izvoz ostalih pet zemalja iznosi 22,84 milijarde eura, što je znatno manje od izvoza Srbije. Visoka superiornost izvoza daje Srbiji veliku prednost u kontroli regionalnog tržišta i u njenom snažnom uticaju na trgovinske partnere u regionu", dodaje Gërxhaliu.
Povećanje ekonomske snage Srbije kroz ključne pokazatelje – BDP, strane investicije i izvoz, stvara snažan efekat o "velikoj ekonomskoj Srbiji", konstatuje on.
Zato napominje da je, za razliku od čistog političkog uticaja, ekonomski uticaj stabilniji, raspoređeniji i potencijalno teži za balansiranje od strane drugih zemalja Zapadnog Balkana.
"Ekonomski moćna Srbija može stvoriti duboku ekonomsku zavisnost od zemalja oko sebe, utičući na ekonomske i političke odluke tih zemalja i kontrolišući tokove kapitala i regionalna tržišta. Ova superiornost, ako nije izbalansirana zajedničkim regionalnim naporima, mogla bi dovesti do realnosti ‘velika ekonomska Srbija’, koja postaje veći izazov za dugoročnu stabilnost Zapadnog Balkana nego ‘velika politička Srbija’", napisao je Gërxhaliu.
Izvor: Kosovo Online
Jasno je, kaže, da ta superiornost daje Srbiji veliki ekonomski uticaj, koji, smatra, može biti "opasniji i dugotrajniji od političkih uticaja".
"Ovaj 'ekonomski hegemonizam' rizikuje produbljivanje ekonomske zavisnosti drugih država u regionu, smanjujući na taj način njihovu ekonomsku nezavisnost i mogućnosti za samostalan razvoj, a Srbiju čini nezaobilaznim faktorom za sve inicijative koje dolaze iz evropskih institucija ili zemalja”, dodaje Gërxhaliu.
Primjećuje i da je BDP svih ostalih u regionu - 69,8 milijardi eura, što je otprilike jednako BDP-u Srbije.
"Ovaj ogroman obim BDP-a pokazuje ekonomsku snagu Srbije, čineći je ne samo važnim centrom u regionu, već i potencijalno kontrolnim centrom koji može da diktira uslove regionalne i međunarodne ekonomske saradnje”, ukazuje Gërxhaliu.
Dodaje i da ogroman nivo stranih direktnih investicija, povećava "ekonomsku gravitaciju" Srbije, stavljajući je u poziciju u kojoj može da kontroliše i utiče na regionalna tržišta i kapital, ograničavajući mogućnosti ulaganja za druge zemlje zapadnog Balkana.
Navodi i da je izvoz Srbije je dvostruko veći od izvoza Bosne i Hercegovine i Sjeverne Makedonije zajedno, što su drugi i treći po veličini izvoz u regionu.
"Ukupan izvoz ostalih pet zemalja iznosi 22,84 milijarde eura, što je znatno manje od izvoza Srbije. Visoka superiornost izvoza daje Srbiji veliku prednost u kontroli regionalnog tržišta i u njenom snažnom uticaju na trgovinske partnere u regionu", dodaje Gërxhaliu.
Povećanje ekonomske snage Srbije kroz ključne pokazatelje – BDP, strane investicije i izvoz, stvara snažan efekat o "velikoj ekonomskoj Srbiji", konstatuje on.
Zato napominje da je, za razliku od čistog političkog uticaja, ekonomski uticaj stabilniji, raspoređeniji i potencijalno teži za balansiranje od strane drugih zemalja Zapadnog Balkana.
"Ekonomski moćna Srbija može stvoriti duboku ekonomsku zavisnost od zemalja oko sebe, utičući na ekonomske i političke odluke tih zemalja i kontrolišući tokove kapitala i regionalna tržišta. Ova superiornost, ako nije izbalansirana zajedničkim regionalnim naporima, mogla bi dovesti do realnosti ‘velika ekonomska Srbija’, koja postaje veći izazov za dugoročnu stabilnost Zapadnog Balkana nego ‘velika politička Srbija’", napisao je Gërxhaliu.
Izvor: Kosovo Online
