Pojedini politički predstavnici kosovskih Srba izjavili su da se strategija za integraciju sjevera ne treba izričito odbacivati a posebno u dijelu koji se odnosi na vladavinu zakona. Oni pozivaju Beograd da sagleda realno stanje a Prištinu da ne nameće strategiju.
Na Kosovu se nastavljaju reakcije na strategiju za integraciju sjevera Kosova i stavove Vlade Srbije povodom toga. Politički predstavnici Srba koji žive i rade južno od Ibra kažu da je integracija sjevera Kosova prihvatljiva, ali da su potrebne dodatne konsultacije posebno sa lokalnim Srbima.
Rada Trajković, doskorašnja potpredsjednica Srpskog nacionalnog veća Kosova, ističe da Srbi malo vjeruju kosovskim institucijama ali da ipak treba tražiti rješenje problema. Ona predlaže poseban status za sjever.
“Ja mislim da sjever Kosova treba da ima specijalni status, ja bih ga nazvala distrikt koji bi bio prostor koji bi na jedan način mirio Srbe, srpsku državu i institucije u Prištini, koji bi bio most saradnje a ne most novih sukoba i razaranja.”
Strategija koju su prepremile Međunarodna civilna kancelarija i Vlada Kosova predviđa raspuštanje srpskih i uspostavljanje kosovskih institucija, čemu se snažno protivi Vlada u Beogradu.
Ministar za Kosovo Goran Bogdanović izjavio je da je plan o integraciji neprihvatljiv ne samo za sjever već i za druge dijelove Kosova u kojima su Srbi većina. Reagujući na ovakav stav Beograda, Trajkovićeva kaže.
“Nije Beograd totalitaran što se tiče svog razmišljanja da sve partije razmišljaju na isti način. Ja ne bih prihvatila decidno opredeljenje da je neprivatljiva integracija sjevera Kosova koja bi podrazumevala modalitet koji bi na jedan način, ako ne rad Albanaca onda rad Srba južno od Ibra, imamo institucionalne veze i sa Prištinom pre svega na polju vladavine prava.”
Ni podela nije rešenje
“Neko bi kazao da Beograd ide na podjelu što ja ne verujem. Prosto Beograd nema hrabrosti da progovori ono što treba da bude realnost, to je nedostatak hrabrosti ali ne percepcije kakvo rješenje treba da bude normalno da bi vodilo stabilnosti regiona”, istakla je Trajkovićeva.
Srpske partije koje imaju svoje poslanike u Skupštini Kosova žele da budu dio strategije, te kritikuju i Beograd i Prištinu. Slaviša Petković, predsjednik Srpske demokratske stranke Kosova, smatra da se kasni u planovima za integraciju sjevera. On naglašava da se mora uspostaviti red i zakon, ali se moraju konsultovati sve strane.
“Moj stav je gdje god treba da zavlada vladavina prava tu je treba uspostaviti bez kompromisa jer zakon mora da bude zakon i tu nema kompromisa da li je to sjever ili jug ili istok, to je nebitno. Ali za svako zaostalo ili zapušteno pitanje kao što je sjever moramo da prilazimo vrlo pažljivo uz konsultacije.”
Prema riječima Petkovića, Beograd nema jasnu strategiju i doprinosi podeli među kosovskim Srbima. Petković kaže da su srpski organi vlasti više izvor problema nego rješenja, dok sa druge strane ni Priština ne nudi ništa konkretno.
“Nisu funkcionalne nego samo neki broj ljudi ima neke privilegije. Taj broj ljudi je vrlo mali u odnosu na ukupan broj Srba koji žive na Kosovu. Zbog toga kažem da te institucije polako gube smisao. Ali s druge strane institucije u Prištini ne pokazuju želju ili volju već samo deklarativno šta i ako.”
Iako se ne zna kada će početi sprovođenje, definisane su oblasti u kojima će se rešavati problemi – vladavina zakona, formiranje nove opštine Sjeverna Mitrovica, organizovanje lokalnih izbora u tri opštine na sjeveru, kao i socio-ekonomski razvoj.
U međuvremenu Vlada Kosova je imenovala Ilbera Hisu za koordinatora za ostvarivanje strategije za sjever Kosova.
Izvor: RSE
