Kosovski politički analitičari ocjenili su da je za Kosovo najbolje da dobije tehničku vladu kako bi se izbjegla institucionalna kriza i riješila glavna pitanja poput osnivanja Zajednica opština sa većinskim srpskim stanovništvom i ratifikacije sporazuma o demarkaciji granice sa Crnom Gorom.
Analitičari upozoravaju da Kosovo u suprotnom rizikuje nove izbore, prenosi danas list "Zëri".
Kandidati za premijera Kosova Ramush Haradinaj iz koalicije Demokratske partije Kosova (PDK), Alijanse za budućnost Kosova i Incijative za Kosovo i Albin Kurti iz pokreta Samoopredjeljenje kažu da za tim nema potrebe i od dana prijevremenih parlamentarnih izbora, 11. juna izjavljuju kako u najkraćem mogućem roku mogu da fomiraju vladu.
Ni jedna ni druga strana nemaju dovoljan broj poslanika da formiraju vladu, čak i pod uslovom da dobiju podršku svih 20 poslanika iz redova manjinskih zajednica, uključujući tu i glasove 10 poslanika iz redova srpske zajednice. Ostaje jedino mogućnost koalicije sa strankama okupljenim oko Demokratskog saveza Kosova (LDK).
Prema pravilima, poslije objavljivanja konačnih izbornih rezultata, što može potrajati još dvije nedjelje, u roku od 30 dana treba da se konstituiše Skupština. Potom predsjednik Kosova, nakon konsultacija sa političkim partijama ili koalicijama koje su dobile neophodnu većinu za formiranje Vlade, predlaže kandidata za premijera, koji u roku od 15 dana treba da u parlamentu predstavi novu vladu, za čije je izglasavanje potreban 61 glas od 120 poslanika.
Ukoliko vlada ne dobije neophodnu većinu, predsjednik Kosova u roku od 10 dana treba da imenuje nekog drugog kandidata. Ukoliko se ni tada ne izabere Vlada, onda predsjednik raspisuje izbore.
U ovom slučaju, predsjednik može dati Ramushu Haradinaju mandat za sastav vlade, ali ukoliko on ne uspije da dobije dovoljnu većinu, predsjednik ima diskreciono pravo da odluči o drugom kandidatu za mandatara. Nejasno je da li će drugi kandidat biti iz Haradinajeve koalicije ili može biti i bilo ko drugi ko ima potrebnu većinu, u ovom slučaju možda Kurti.
Kosovo se sa ovakvom situacijom suočilo i 2014. godine, kada je tadašnja predsjednica Kosova Atifete Jahjaga zatražila razjašnjenje Ustavnog suda Kosova u vezi mandatara, odnosno kada pobjednik izbora nema dovoljan broj glasova za formiranje Vlade.
U odluci Ustavnog suda se navodi da predsjednik predlaže Skupštini kandidata za premijera, kojeg je nominovala politička partija ili koalicija sa najviše mjesta u Skupštini, a u ovom slučaju to je koalicija PDK, Alijanse za budućnost Kosova i Inicijative za Kosovo, čiji je kandidat Ramush Haradinaj.
Pojmovi "politička partija" ili "koalicija" podrazumijevaju političku partiju ili koaliciju koja je registrovana shodno Zakonu o opštim izborima i koja učestvuje kao izborni subjekat i pređe izborni prag i time dobije mjesto u Skupštini.
Takođe, u slučaju da predloženi kandidat za premijera ne dobije neophodne glasove, predsjednik Republike na osnovu diskrecionog prava koje ima određuje drugog kandidata za premijera, nakon konsultacija sa partijama ili koalicijama registrovanim shodno Zakonu o opštim izborima.
Nije isključeno da predsjednik Republike odluči da prvoj partiji ili koaliciji da mogućnost da predloži drugog kandidata za premijera.
Formiranje Vlade bi bilo moguće ukoliko LDK odlazećeg premijera pristane da ponovo uđe u koaliciju sa PDK, mada su šanse za tako nešto male, pošto su te partije već bile u koaliciji u prošlom mandatu i upravo je PDK skratio mandat Isi Mustafi, podržavajući pad njihove zajedničke vlade.
Samoopredjeljenje je uvjereno da će oni moći da formiraju Vladu, uz podršku ostalih partija, isključujući bilo kakvu mogućnost saradnje sa PDK.
Prema preliminarnim rezulatima, koalicija koja predlaže Haradinaja za premijera ima 39 poslanika, na drugom mjestu je Samoopredjeljenje koje ima 31 poslanika, dok je koalicija LDK, Alijanse novo Kosovo i Alternative dobila 29 glasova.
Kandidati za premijera Kosova Ramush Haradinaj iz koalicije Demokratske partije Kosova (PDK), Alijanse za budućnost Kosova i Incijative za Kosovo i Albin Kurti iz pokreta Samoopredjeljenje kažu da za tim nema potrebe i od dana prijevremenih parlamentarnih izbora, 11. juna izjavljuju kako u najkraćem mogućem roku mogu da fomiraju vladu.
Ni jedna ni druga strana nemaju dovoljan broj poslanika da formiraju vladu, čak i pod uslovom da dobiju podršku svih 20 poslanika iz redova manjinskih zajednica, uključujući tu i glasove 10 poslanika iz redova srpske zajednice. Ostaje jedino mogućnost koalicije sa strankama okupljenim oko Demokratskog saveza Kosova (LDK).
Prema pravilima, poslije objavljivanja konačnih izbornih rezultata, što može potrajati još dvije nedjelje, u roku od 30 dana treba da se konstituiše Skupština. Potom predsjednik Kosova, nakon konsultacija sa političkim partijama ili koalicijama koje su dobile neophodnu većinu za formiranje Vlade, predlaže kandidata za premijera, koji u roku od 15 dana treba da u parlamentu predstavi novu vladu, za čije je izglasavanje potreban 61 glas od 120 poslanika.
Ukoliko vlada ne dobije neophodnu većinu, predsjednik Kosova u roku od 10 dana treba da imenuje nekog drugog kandidata. Ukoliko se ni tada ne izabere Vlada, onda predsjednik raspisuje izbore.
U ovom slučaju, predsjednik može dati Ramushu Haradinaju mandat za sastav vlade, ali ukoliko on ne uspije da dobije dovoljnu većinu, predsjednik ima diskreciono pravo da odluči o drugom kandidatu za mandatara. Nejasno je da li će drugi kandidat biti iz Haradinajeve koalicije ili može biti i bilo ko drugi ko ima potrebnu većinu, u ovom slučaju možda Kurti.
Kosovo se sa ovakvom situacijom suočilo i 2014. godine, kada je tadašnja predsjednica Kosova Atifete Jahjaga zatražila razjašnjenje Ustavnog suda Kosova u vezi mandatara, odnosno kada pobjednik izbora nema dovoljan broj glasova za formiranje Vlade.
U odluci Ustavnog suda se navodi da predsjednik predlaže Skupštini kandidata za premijera, kojeg je nominovala politička partija ili koalicija sa najviše mjesta u Skupštini, a u ovom slučaju to je koalicija PDK, Alijanse za budućnost Kosova i Inicijative za Kosovo, čiji je kandidat Ramush Haradinaj.
Pojmovi "politička partija" ili "koalicija" podrazumijevaju političku partiju ili koaliciju koja je registrovana shodno Zakonu o opštim izborima i koja učestvuje kao izborni subjekat i pređe izborni prag i time dobije mjesto u Skupštini.
Takođe, u slučaju da predloženi kandidat za premijera ne dobije neophodne glasove, predsjednik Republike na osnovu diskrecionog prava koje ima određuje drugog kandidata za premijera, nakon konsultacija sa partijama ili koalicijama registrovanim shodno Zakonu o opštim izborima.
Nije isključeno da predsjednik Republike odluči da prvoj partiji ili koaliciji da mogućnost da predloži drugog kandidata za premijera.
Formiranje Vlade bi bilo moguće ukoliko LDK odlazećeg premijera pristane da ponovo uđe u koaliciju sa PDK, mada su šanse za tako nešto male, pošto su te partije već bile u koaliciji u prošlom mandatu i upravo je PDK skratio mandat Isi Mustafi, podržavajući pad njihove zajedničke vlade.
Samoopredjeljenje je uvjereno da će oni moći da formiraju Vladu, uz podršku ostalih partija, isključujući bilo kakvu mogućnost saradnje sa PDK.
Prema preliminarnim rezulatima, koalicija koja predlaže Haradinaja za premijera ima 39 poslanika, na drugom mjestu je Samoopredjeljenje koje ima 31 poslanika, dok je koalicija LDK, Alijanse novo Kosovo i Alternative dobila 29 glasova.
